Sen. Sotto's Transcript of interview with Joe Taruc - DZRH 666 KHz AM

TARUC: Mga kaibigan, panauhin po namin ngayon, ngayong umaga sa loob ng himpilan, wala pong iba kundi ang Majority Floorleader ng Senado, si Senator Tito Sotto. Mr. Senator magandang umaga po, welcome to the program.

SEN. SOTTO: Magandang umaga po Manong Joe, salamat po at magandang umaga po sa lahat ng inyong mga taga-pakinig. Magandang umaga po Manong Joe.

TARUC: Okay. Tito Sen bago po ang lahat ang mga tatalakayin natin ngayong umaga ano ho, medyo pag-ukulan po natin ng pansin ito hong inyong naranasan kaugnay po sa sakit na dengue. Ang balita po naming e, ang inyong apo at panganay na anak e mukhang nadale ng dengue.

SEN. SOTTO: Oo, nadale, hindi naming malaman kung sa may bahay naming nadale o sa eskwelahan. Pero sa eskwelahan kasi nung panganay kong apo ay meron ding ilang mga estudyante na nagkaroon nyan. Well, mabigat yung pinagdaanan naming, sapagkat ito palang dengue very crucial at very critical. Sapagkat walang gamot, maaaring may maapektuhan ng limang bagay sa iyong katawan. Ito yung brain, liver, kidney, heart, lungs yun ang pupwedeng madale nya. So mahina ka dun, dun ka madadale ng husto, e, nag-react nga yung apo ko, dun sa mga at least sa lungs, sa heart at tsaka sa liver nagre-react.

TARUC: Unang tinamaan yung inyong apo?

SEN. SOTTO: Yung apo ko muna.

TARUC: Pagkatapos sumunod po naman yung panganay nyong anak?

SEN. SOTTO: Sumunod naman yung panganay kong anak. Halos magkasabay sila. Sila Apples magkasabay. Ngayon, ang mabigat, doon pa lang sa emergency room nung hospital puno ng mga tao na ang karamihan dengue. Nung ibinabalita sa akin ng mga doctor na tumulong sa amin. Dun daw sa mga government hospital, pinakamahina 3 pasyente sa isang kama, hindi sa kwarto ha. Sa isang kama, puro dengue. E, mukhang ang naging isyu dito ha, mukhang hindi masyadong pinapaalam ng Department of Health sa atin kung gaano kalaki bang problemang ito. Kundi...parang...

TARUC: Nung hindi pa magkakaroon ng karamdaman, kung hindi pa tinatamaan ang inyong apo at inyong anak ano ho e nananawagan na kayo sa Department of Health na tapatin ang taumbayan.

SEN. SOTTO: Exactly, noon pa lang naglabas pa ako ng statement kasi nga marami ang nagrereklamo sa amin na, ano po ba ang gagawin? Ang mabigat kasi Manong Joe, ito ang statistics e. Mahigit halos 800,000 ang mga kaso ng dengue sa Brazil. Sila nangunguna e, sa pinakamaraming dengue. Ang namatay less than 500...

TARUC: Oo.

SEN. SOTTO: Dun sa span of time nito na taong ito. Sa atin dito mga 70 plus, 80,000 pa lang

TARUC: 83,000 na daw e.

SEN. SOTTO: O 83,000 na daw ang dengue cases e. Yung namamatay mahigit 500 na e. Anong meron ang Brazil, ano ang naiintindihan ng Brazil na kokonti ang namamatay sa kanila at napakaraming nagkakaroon ng dengue sa kanila.

TARUC: E mukhang napakaliit lang ng sa Brazil no.

SEN. SOTTO: Korek.

TARUC: Bakit sa atin ang laki.

SEN. SOTTO: Ang laki ng percentage na namamatay. Siguro dapat bigyan talaga ng mabigat na pansin ng Department of Health yan. Pano kung hindi ka ma-accommodate sa hospital. Papano kung wala kang pang-ospital? Hindi ba. Dapat e, talagang isang seryosong napakabigat na problema ito.

TARUC: Meron po ba kayong natanggap na reaksyon mula sa Department of Health matapos ang ginawa ninyong pagbubulgar Senator?

SEN. SOTTO: Wala pa. Ang reaksyon ng Department of Health sa akin e. Isyu ko naman dun sa kanila ang sagot nilang ibinigay so far tungkol dun sa hang reduction program na pinupuna ko na ginagawa sa Cebu. Na pinipigil ko na huwag nilang itutuloy. Yung harm reduction program, yun ang pinaglaban ko sa United Nations dati na yung pinupulso dati ng Switzerland, Netherlands tsaka mga ibang European countries pati United Kingdom, na mamigay ng mga hiringilya sa mga addict para daw huwag magkaroon ng HIV-AIDS.

TARUC: Meron pa ho ba kayong hamon sa Department of Health na kung kailangan magdeklara agad ng state of calamity tungkol dito sa dengue?

SEN. SOTTO: Oo, state of emergency yan.

TARUC: Itoy ginawa na ng lalawigan ng La Union.

SEN. SOTTO: Oo nga e, sa La Union e. Mabuti pa dun alert agad e. At least e di ba, ang tingin ko wag nilang itago. Ah, ilabas nila ang mga statistics pagkatapos ay pagtulung-tulungan natin.

TARUC: So ang layunin natin dito kung tama ang basa namin, Mr. Senator ho, e upang mapalawak po ng Department of Health yung kanilang ginagawang nilang kampanya sa pag-iingat ng dengue.

SEN. SOTTO: Oo, palawakin ang kampanya. Bigyan ng impormasyon, bigyan ng mga tamang pamamaraan upang mapigil kung may dengue na, e anu-ano ang dapat gawin.

TARUC: Kung kulang naman po ng pondo e sabihin na Kongreso. Pwede naman pirmahan ng kongreso.

SEN. SOTTO: Oo at tsaka pwedeng maibigay ang Pangulo sa kanila, dun sa Presidential Social Fund (I'm sorry) at yung iba pang mga pondong available to the President, ibibigay sa kanila yun sigurado.

TARUC: Siguro manawagan na rin tayo sa iba pang mga rehiyon Mr. Senator na kahit papano mapadala ang impormasyon at data sa inyong tanggapan upang ma-circulate natin ang lahat ng mga detalye tungkol sa dengue.

SEN. SOTTO: Tama po yun. Yun pong ating mga gobernador at yung ibang mga regional heads ng Department of Health palagay ko po lalo na mga gobernador. Ah, bigyan nyo ng madiin na pansin ito at ng makikitang imporasyon na pwedeng makatulong, dapat ibigay sa mga national government.

TARUC: Ito nakikita natin ang dengue ay walang sinisino ano ho?

SEN. SOTTO: Ay naku oo.

TARUC: Biruin mo apo ninyo, anak ninyo ano ho ay biktima ng dengue. Lalo nat ang mga pangkaraniwang mamamayan, yung mga nakatira sa depress area.

SEN. SOTTO: Oo na kung saan merong tubig na stagnant, dun mabigat e. At tsaka ito ha, ang akala nila walang tubig sa kapaligiran nila. Ah okay lang, yun daw tubig ng swimming pool safe, kaya nga e sabi nila e tubig nung sa Ayala Alabang mahigit 12 ang kaso.

TARUC: Ay may kampanya na rin dyan.

SEN. SOTTO: Oo ng dengue.

TARUC: Pinasusuri nila ngayon.

SEN. SOTTO: Kasi yung swimming pool na stagnant yung di ginagamit at hindi nilalagyan ng chlorine nagiging ano yun, nagkakaroon ng kiti-kiti yun. At ito ha, ang dengue mosquito pala nakakalipad as high as 200 feet at mga 500 feet, left and right ang circumference nya. So kahit hindi sa paligid mo yung pinanggagalingan makakarating sayo.

TARUC: Siguro sa budget hearing ng DOH ano ho e, kahit papano e mababanggit nyo yung mga bagay na may kinalaman sa dengue campaign.

SEN. SOTTO: Sigurado po hindi lang po sa budget hearing pati po sa hearing ng Commission on Appointments ng Department of Health Secretary ay siguradong tatanungin natin yan.

TARUC: Ngayon siguro ay pagibayuhan natin ang mga panawagan tungkol sa pag-iingat sa sakit na dengue ano ho? Sapagkat kung kayo mismo ay isang kagawad ng Senado ay naging problema ninyo ito. Abay lalo na yong ilan nating mga kababayan na talagang walang ikakaya.

SEN. SOTTO: Yong akin po ay parang warning na po sa ating mga kababayan. Wag nyo pong biruin ito�

TARUC: Wag nyo pong ipagwalang bahala.

SEN. SOTTO: Ilayo nyo po ang mga lamok at kung magpipigil po magkaroon ng lamok sa inyong mga bahay ay mas mabuti. Lahat ng mga maaaring gawin ay gawin po ninyo. Mabigat po pag nagkaroon po kayo nito at hindi ho madaling i-solve ang dengue. Hindi ho madaling labanan sapagkat ang ilalaban mo lang doon ay ang lakas ng katawan mo. Wala ka talagang ibang magagawa, hindi mapi-pinpoint yung impeksyon at kung saan nagpupunta yung impeksyon.

TARUC: Mabuti ng mabuti kung meron kayong pondo para panggastos ano ho? Mabuting mabuti kung matutugunan agad itong problema o maidudulog agad sa mga pagamutan.

SEN. SOTTO: Tsaka ho merong mga bagay na hindi ho nadadaan sa pondo. Katulad nung pareho nangyari dun sa apo ko. He went into shock, after 2 or 3 days na huhupa na sana yung lagnat. Yun pala nag-collapse yung mga veins. So anong pagkunan nung pagsusuksukan ng swero pati dadaanan ng dugo wala makuha. Napilitan na dito sa joint, dito sya hiwaan yung ginagamit sa andioplast na sumisingit. Dun kumuha. Naku mabigat ho sa bata, mabigat sa mga kabataan natin magkaroon ng ganung sakit at problema.

TARUC: Bweno mga kaibigan pag-uusapan din naming ni Tito Sen yung mga bagay-bagay na may kinalaman ukol dito sa talakayan sa Senado at total babalikan natin makalipas ng mga ilang paalala.

(Commercial)

TARUC: Mga kaibigan, kapiling po naming dito sa loob ng himpilan si Sen. Tito Sotto, Majority Floorleader ng Senado. Tito Sen ang majority floorleader, kayo po ang nag-aayos ng kalendaryo ng senado araw-araw.

SEN. SOTTO: Ah, opo. Kumbaga sa isang programa, ikaw yung host (hahah...)

TARUC: Ikaw yung moderator.

SEN. SOTTO: Ikaw yung moderator, ikaw yung nagkakasa at ikaw din yung utusan ng Senate President kung anong gusting mangyari. (haha..) Merong takbo, merong pupuntahan ang Senado.

TARUC: Kung saka-sakaling merong sigalot o hidwaan sa floor. E kayo po bilang majority floorleader ang inaatasan din na mag-ayos.

SEN. SOTTO: Opo, kailangan ikaw e meron kang mastery of art of compromise (haha...)

TARUC: Kinakailangan e may diplomasyang mabuti.

SEN. SOTTO: Madiplomasya at tsaka kung pwede wala kang kalaban dun at kung pwede ay ang minority floorleader ay kaibigan mo. Madali kung kaibigan mo ang minority.

TARUC: Tito Sen maraming nakakapansin dito sa Senado meron bang trend ano ho? Sa mga kagawad nyong senador na itigil ang imbestigasyon matapos na mabulgar ang ilang mga anomalya sa una yung imbestigasyon tungkol sa malalang allowances sa GOCCs at GFIs ano ho at ikalawa, yun daw tong imbestigasyon tungkol sa jueteng, bigla-biglang ititigil na yata itong imbestigasyon. Never ba itong katotohanan?

SEN. SOTTO: Hindi po siguro. Hindi po ako naniniwala na madaling ipitin ang isang Senador e, katulad ng mga kasama naming ngayon, mga kilala ko yan, katulad nung sa mga GOCCs na imbestigasyon. Hindi po ititigil yon. Ah, ayaw na or may nilakad, o may nag-lobby? Kung titigil na yon, e sapagkat lagpas na, so dapat na mga tinatalakay siguro tapos na. Napakadami ng hearing ng Committee of Finance.

TARUC: Yung iba e natugunan na, sapagkat may Executive Order na ipinalabas na itinitigil na pansamantala yung benepisyo at allowances ng opisyal ng GOCC.

SEN. SOTTO: Opo tama po yun. Yung Committee on Finance, e lahat nung malalaki natalakay na e at meron nang rekomendasyon.

TARUC: At meron ng panukalang batas na binabalangkas upang sa ganun e magkaroon ng katinuan yung pagbabayad ng compensation sa mga opisyal ng GOCC.

SEN. SOTTO: Tama, opo. Kaya nga po yung maliliit na GOCCs hindi na siguro kailangan makarating pa roon. Tama na muna yun ngayon. Baka naman maubos na ngayon ang oras ng Committee on Finance para rito samantalang dapat mag-deliberate na preparasyon dun sa budget. Dahil ayaw po nating mangyari yung nakaraang taon na ang budget e, January na February na, hindi pa nakakapasa.

TARUC: Yung tungkol naman sa jueteng Tito Sen ano ho, ano po ba ang sintemiyento ng mga senador tungkol dito sa jueteng? Meron kayong mga kasama sa Senado nagsasabi na dapat na gawin ng legal itong naturang sugal ano ho. Meron naman tayong mga kasama na nagsasabi na hindi dapat, meron naming nagsasabi itigil na ang imbestigasyon. Meron naming nagsasabi ituloy pa. Ano po ba ang feeling ninyo sa mga sentimyento ng mga ating kasama.

SEN. SOTTO: Una po yung imbestigasyon ang tingin ko hindi po dapat pigilin ito, dahil hindi dapat pigilin or dapat na manahimik, hindi ho. Kung titigil ang imbestigasyong ito, ang ibig sabihin nito may narating na, nakarating na dun sa mga pulisiya na pinag-uusapan naming. Ako meron akong policy na pino-propose e. Katulad nyan, nakalagay sa PNP reform act, ang local government at ang Philippine National Police ang in-charge ng anti-illegal gambling operations. Sila dapat ang tumatalakay nyan. Tinanong ko dun sa hearing, pinag-aaralan naming ngayon, e kaya nyo bang pigilan yung jueteng? Ito bang probisyong ito e nagagampanan ninyo dahil kung hindi alisin na natin. Ilagay natin yung anti-illegal gambling operations sa let's say games and amusement board. Dun na natin ilagay yung trabahong yan at hindi na sa inyo. Kung hindi nyo kayang magampanan.

TARUC: Sa pagsubaybay naming dun sa mga nakalipas na pagdinig, Mr. Senator ano ho, ang damdamin naming, si Sen. Juan Ponce Enrile, si Sen. Jinggoy Estrada, ang pangulo ng senado at president pro-tempore at ilan pa sa inyong mga kasama. Mukhang masigasig na gawin na lang legal yan kung hindi kayang ipatupad ang batas na nagbabawal sa mga naturang sugal.

SEN. SOTTO: Ako po'y humihingi ng paumanhin sa kanila noon sapagkat ako naman ang kontra sa legalization. Meron po akong attitude na ayoko nung ano e, ayoko ng deficit attitude. Ayoko nung porke hindi natin kayang solbin e gawin na nating legal. Pag nangyari yan e baka gawin din natin sa droga yan e balang araw. Pag hindi natin mapigil ang droga sasabihin natin, gawin na lang nating legal. Eto pa ang isa, bukod dun ano, ipagpaumanhin ninyo. Pag ni-legalize natin yan. Ano mangyayari? Magiging tama yung sinasabi ng iba. Magiging legal na raw. Magkakaroon na ng GSIS, SSS yung mga kubrador, kikita ang gobyerno. Ano ibig sabihin nyan? Liliit ang kita sa baba. Liliit ang kita ng mga operator at tsaka ang mga magtatrabaho. Ano mangyayari ngayon nyan? Gagawa yan, mag-iimbento ng ibang iligal na sugal.

TARUC: Para pagkakitaan.

SEN. SOTTO: Ganun na naman bumalik na naman ang kita nila. So kung hindi mo rin lang kayang ilagay, pareho ng kita nila ngayon ay wala rin. Use less rin gawin nating legal yan. So medyo mabigat na debate yan.

TARUC: Kasi may mga nag-iisip din dati Tito Sen na maaaring may ugnayan mga jueteng lords at tsaka itong mga drug lords. Nung kayo po ang Chairman ng Dangerous Drug Board Mr. Senator. Meron po ba kayong nakita na maaaring gamiting batayan o kaya e para masabi na merong ugnayan yung dalawang malalaking grupo.

SEN. SOTTO: Palagay ko po mangilan-ngilan. Hindi po in-general. Hindi general yan sentimyentong yan o kaya e pangyayari. Sapagkat doon sa mga usually yung mga druglord o yung mga bigtime na drug dealer. Yung iba naman e nasa abroad, karamihan ay nasa abroad. Hindi sila pasok dyan sa isyu sa ganyan sa jueteng e. Sinasabi nga lang ng iba pag wala raw yung jueteng, magiging drug pusher daw yung iba. Hindi automatic yun. Bihirang-bihira may mga areas for example, yung mga reported na mga operator ng jueteng at yung mga jueteng lords na sinasabi. I have yet to see a report that says that person is also involved in illegal drugs. Mukhang parang hindi e. Mukhang ano e meron linya sila talaga e. Meron silang kanya-kanyang teritoryo. Mukhang hindi magkakapasukan yan. Malamang magkapatayan yan e, pagka-nagpakailamanan yan. Ganun mangyayari nyan.

TARUC: Pag-usapan natin yung illegal drugs ano ho? Alam naming matindi ho yung inyong sentimiyento tungkol dito ang inyong advocacy tungkol dito sa illegal drugs ano ho?

SEN. SOTTO: Yun nga ang dahilan kung bakit nagpumilit tayong makabalik sa senado e.

TARUC: Meron pa ho ba kayong mga balakin upang baguhin pang muli itong naturang Dangerous Drugs Law natin Mr. Senator?

SEN. SOTTO: Opo, nakapasok na po ngayon at hini-hearing na po ng mga committees ano. Marami ho tayong mga gustong, una ito pong special drug courts. Kinausap ko na rin po yung, chairman ng committee on justice tungkol dyan e.

TARUC: Para mapabilis ang panukala.

SEN. SOTTO: Oho yung special drug courts para ho ma-unclogged ho natin yung mga courts ngayon dahil tambak-tambak ang mga drug cases at yung ibang mga kaso napabayaan na rin tuloy sa dami ng kaso e. So ihiwalay natin sila.

TARUC: Para tuloy-tuloy ang paglitis sa kanila ang isang particular sa special court?

SEN. SOTTO: Opo yan po ang isa sa tatalakayin. Tapos meron hong dapat baguhin dun sa paghuhuli, pamamaraan ng paghuhuli. Nakita ko ho lahat e.

TARUC: Yung ating mga law enforcer tungkol dito.

SEN. SOTTO: Kung palalakasin natin ang law enforcement agency o mga lumalaban tungkol sa droga. Kailangan lagyan natin ng prosecution. Idikit natin ang prosecution sa kanila, ipaloob natin yung kanilang prosecution on drug cases. Para hindi nagbubunggo dun sa Department of Justice.

TARUC: Comparatively speaking, mas mahigpit po ba yung batas ng ibang bansa sa illegal drugs o kesa dito sa atin? O medyo higpitan pa natin?

SEN. SOTTO: Meron pong mga bansang mas mahigpit po sa atin. Katulad ng Singapore, mabigat yan, sa Hong Kong. Pero meron hong mga bansa na mas maluwag sa atin.

TARUC: Sa iba nga e drug-trafficking na.

SEN. SOTTO: Oo mas mababa ano. Pero dun sa Europa, naku maluwag at tayo naman, mas mahigpit tayo kesa sa kanila. At sa atin naman kasi depende dun sa kultura binabase po kultura po natin. Kaya ho yung mga naka-pending natin e, katulad nung rehabilitation or national penitentiary for drug crimes. Isa din po yan sa gusto kong gawin kaagad kung maaari. Ihiwalay po natin yung mga kinukulong tungkol sa droga dito sa karaniwang preso. Kasi ang nakita po natin sa mga provincial jail, city jail ang dami hong kaso dyan ng drug cases, mga illegal drugs ang kaso. Pag napasukan ho ng drug pusher yung jail, dumadami ang addict e. Nagiging addict yung iba e, nagkakaroon sya ng sarili nyang kliyente dun e. So ihiwalay natin sila.

TARUC: Pero ang nakababahala Mr. Senator no marahil e alam din naman ninyo ito at may mga data kayo, tungkol sa napakaraming Pilipino ginagamit na drug courier.

SEN. SOTTO: Oho sa ibang bansa, panawagan po natin lagi yan e. Noon pa man e nagkaroon tayo ng mahigit 200 na Pilipino. Filipina karamihan ha? Out of 200 kung hindi po ako nagkakamali po, 195 babae e. Lima lang yung lalake e.

TARUC: At dun sa dinami-dami na yun, marami rin ang merong death sentence.

SEN. SOTTO: Oo. Merong mga convicted at tsaka yung sentence to death. Meron hong life imprisonment. Pero ang punto, sabi nila ano pang magagawa natin? Yung iba nasa ibang bansa yan. Ito ang bagong tinuro, ni-request ko po sa Department of Foreign Affairs na gawin po nila, ay yung isa sa mga ugat ng nangyayari dyan sa China ay i-resolve natin. And how do we do that? Kasi ang ugat ganito po e. Inaabangan po ng mga Nigerian, didiretsuhin ko na mga Nigerian magalit na sila. Sabi west-African tawag dun ng iba e. Yung mga Nigerian ang ano e ang drug-syndicate na nag-o-operate sa China, Philippines, Malaysia, Thailand area. Itong sindikatong ito, nag-aabang ng mga Filipina, na mag-e-expire ang visa. Yun ang ilululong nila na, Uy ire-renew naming ang visa mo, bibigyan ka naming ng tiket back-and-forth, may pamasahe ka at lahat...

TARUC: May pocket-money ka pa ha...

SEN. SOTTO: May pocket money ka at may bayad ka pa. Ganyan e. Saan gagawin? Sa Malaysia o kaya sa Thailand. Hindi sa Pilipinas. Kasi ang China, isa sa mga bansa sa mundo na pwede ka magrenew ng visa kahit saan. Hindi kailangan from point of origin. Di ba sa Amerika, pwede kung dito ka, sa Europea kailangan balik ka sa Pilipinas dito ka kukuha ng visa diba...

TARUC: Tama.

SEN. SOTTO: Ang China dun ka kumuha ng visa sa ibang bansa. So ang ginagawa nila. ingganyuhin nila yung magre-renew ng visa, e ikaw wala kang pera, magre-renew ka ng visa, mawawalan ka ng trabaho...

TARUC: Kapit sa patalim...

SEN. SOTTO: Kapit sa patalim, di ba? At tiyak pag meron pang ibibigay na pera kakagat ka. So suggestions ko po sa Department of Foreign Affairs, unahan natin. Yung pong mga magre-renew ng visa o mag-e-expire ang mga visa mga Filipina. Alam naman nila e. Karamihan e dokumentado sa kanila. Unahan na nila, tulungan na nila. O, dito sa konsulado makakapag-renew kayo ng visa, tutulungan naming kayo makapag-renew ng visa. Naaalis mo na agad yung number 1. At maluwag naman e. Parang yung oras nila, yung pamamaraan nila, mga ganun ang problema.

TARUC: Medyo luwagan.

SEN. SOTTO: Oo.

TARUC: May mga ilang mga kababayan ang matutukso dun sa perang ibinibigay sa kanila para maging courier.

SEN. SOTTO: E dun naman pwede na nating idaan sa impormasyon natin yan, na ipaalam sa kanila na ito kulong ka. Kulong ka, sira ang pamilya mo, hindi mo na muli makikita ang pamilya mo.

TARUC: Courier lang baka mahatulan ka ng bitay.

SEN. SOTTO: Yun nga ang mabigat e, ilan na nga yung nahatulan sa atin. So yun po isa sa mga paraan na nakikita natin. Sapagkat yung dating mga administrasyon. Ayaw po ang tumulong sa problema ng droga pagka ikaw ay nagcommit ng crime sa labas ng bansa. Ito pong administrasyon ngayon, hindi ko pa ho naririnig kung ano ang kanilang policy tungkol dyan pero hindi po nalalayo na maging ganun din.

TARUC: Okay, meron na ho bang reaksyon ang DFA tungkol sa inyong mungkahi at panukala?

SEN. SOTTO: Nung kausap ho namin sila sa senado nung naghi-hearing ho kami ay gagawan daw po nila ng paraan na magawa yan.

TARUC: Kasi medyo nakakabahala na, ano ho? Napakarami, hindi lamang dyan sa China, Hong Kong o saan pang mga lugar...

SEN. SOTTO: South America...

TARUC: Oho nakukulong ang mga Filipino.

SEN. SOTTO: Oo nakukulong ang mga Pilipino dahil dito sa isyu ng drug-trafficking, nagagamit e.

TARUC: Okay, babalikan po natin si Tito Sen dito po sa ating palatuntunan makalipas po ng ilan pang paalala.

(Commercial)

TARUC: Oras ganap na 27 minuto bago sumapit ang alas 9 ng umaga,.mga kaibigan kasama parin naming d2 si senator Tito Sotto Majority Floor Leader ng Senado Tito Sen. Gaano na daw po ba kalala ang problema sa droga dito po sa mga panahong ito dito sa ating bansa kung ikukumpara noong nakalipas na taon

SEN. SOTTO: medyo may kabigatan pa rin po, hindi po na...difinately meron tayong tinatawag na nakadent tayo ng husto no, lalo na kung palalakasin pa natin yong preventive education program natin medyo mabigat yan maganda yan kasi kung toto-usin meron tayong 2004 na household survey ang sabi dun mga six milyon ang drug dependent sa pilipinas ang ginawa ko nung akoy maging chairman ng DBB hindi po ako makapaniwala roon sa six milyon eh,. So, nag-conduct po kame ng survey, hindi lang survey kundi research mula sa Philippine Normal University Research Institute ang ginamit namin at saka ang DILG household survey combinasyon at pagkatapos pina-validate. Lumalabas nung 2004 to 2009 malaki ang drop P1.7 ang difinately drug dependence pagsinabing drug dependence regular users po yun, regular abusers at hindi po yung mga sinasabing one time tumesting or what use nila at hindi rin naman katulad yung sa China yan ng nung magpunta kame sa united nation isa ho sa nakabangga yung China sinasabi nila na ang mga drug dependent lang daw sa kanila ay isang milyon lang papano magiging isang milyon bilyon bilyon sila sa kanila galing ang heroin hanggang ngayon nandun ang golden tringle.

TARUC: syempre marami din ang nanggagaling dun

SEN. SOTTO: marami din ang nanggagaling, sila nga ang magaling sa pagluluto eh, yun pala ang ibig nilang sabihin nun yung 1 milyon yung mga nakaconfine sa mga rehabitation center nila yun lang ang sinasabing drug dependent nila eh, kung gagawin nila yun mga 20,000 na tayo diba. TARUC: Ok yung tungkol dun sa special drug courts maraming sumasangayon tungkol dito sa inyong minumongkahi ano at sana raw mapabilis mapadali yung paggawa ng mga especial drug courts at sa kasalukuyan marami atang mga drug cases ang mga nakapending at nakadetain dito ng mga akusado

SEN. SOTTO: yun na nga eh, hindi lang ho yan para mapadali natin ang pagkulong sa mga drug pushers para rin mapalaya natin ang mga walang kasalanan o para mas mabilis din mapalaya yung iba, yung iba kasi posesyon lang eh, nakasuhan ng drug trafficking yung mga ganun.

TARUC: Meron namang ibang mga nagtatanong Tito Sen na ito raw po bang panukala nyo na drug concept ay para sa bawa't rehiyon o dito lang sa Metro Manila?

SEN. SOTTO: Hindi po, bawat probinsya, bawat lungsod at least one, sang ayon po ang Supreme Court dito, si CJ Renato Puno ang original na nagbigay sakin ng idea at ngayon naman binanggit ko na kay CJ Renato Corona ito ok na ok po siya,

TARUC: kasi sa mga datos talagang ang karamihan po ng mga nakakulong ay drug related ang mga kaso

SEN. SOTTO: naku, 65% ho sa mga provincial jails, oo, drug related,

TARUC: so kung meron na tayong special drug courts, itong mga natirang mga kaso mapapabilis, mahihiwalay sa mga kasong hawak ng husgado.

SEN. SOTTO: mapapabilis oo, yung mga ibang kaso made-delog din, hindi ho mangyayari ang mga nangyayari sa kasalukuyan, yun ho hanggang ngayon ang pinakamabigat na kaso na pinakamabigat na ehemplong ginagamit nyo ho yung kaso ni Calvin Tan, yung drug lord sa Cebu yung may ari ng Mega Shabu laboratory sa Mandaue oh, pito o magpipitong taon na yung kaso eh, palusot ng palusot eh biro mo ipostpone mo yung...puro ganyan ganyan, hangang ngayon hindi nasisintensyahan magpipitong taon na yung kaso.

TARUC: kung meron tayong special drug courts?

SEN. SOTTO: Ay puro yun ang kasong aasikasuhin

TARUC: Walang hahawakan kundi iyon?

SEN. SOTTO: Oo, umaatend ako ng hearing, yung judge maghi hearing patungkol sa environment na kaso, tungkol sa may pamilyang ganito, tapos masisingit yung sa drug cases na ganito, hindi pupwede pag ganyan, mahihirapan tayo pagka ganyan.

TARUC: Ok. Cesar meron tayong mga reakyon sa ating mga listeners.

CESAR: may ilang mga text messages para kay Sen. Tito Sotto, mula sa 09217904630, sinasabi dito na nagtatransform Mr. Senator ang klima, kaya yan daw ang nagiging dahilan kung bakit nagkakaroon ng maraming Dengue, mula kay Wilson.

SEN. SOTTO: Ah, pwede totoo po yon, kung totuusin kasi ang sinasabi nila itong mga dengue mosquitoes na ito ay hindi nabubuhay o ayaw ng malamig pa sa 18 degrees, TARUC: Meron talagang kwan ah, temperature?

SEN. SOTTO: Oo ayaw nila, kaya sa Amerika wala dun pero ibang klase, sa Baguio kasi hindi po all the time 18 degrees, umiinit din eh so talagang tropical, medyo kaya tignan mo Brazil marami... CESAR ito isang text message mula kay Rocky Sampulna ng Cotabato City, hindi ko alam kung naniningil Mr. Senator ah sya daw ay fan nyo sa Eat Bulaga, at bilang politician nangampanya daw sya sa inyo last election and delivered a thousand votes, if allowed I wish to meet you.

SEN. SOTTO: Tiga Cotabato City, sige sana Rocky pag kami ay napasyal dyan sa Cotabato City ipaano mo sa akin.

TARUC: Ok Senator, sabi ni Mrs.Lucia ng Bacoor Cavite ano ho, kayo ho ba ay may plano tungkol sa mga special treat children, lalo na yung mga autistic children na makapagtapos ng kolehiyo, kasi sa ngayon hindi raw ho tinatanggap ng mga kumpanya ang mga katulad nila.

SEN. SOTTO: Opo, isa po yan sa mga tinatalakay namin sa Committee on Education, isa po yan sa mga ah adbokasya na ginagawa po namin, tinutulungan ko yung anak kong panganay, yung anak kong panganay ang interesado masyado dyan kasi yung anak nya, yung apo ko, may ADHD at saka meron din Toret Syndrome, pero hindi lang dahil dun, kung hindi marami rin akong mga nakikita na nabibigatan po yung loob ko na hindi makapag aral sapagkat sila'y mga special children, eh may mga eskwelahan na pwedeng tanggapin hindi nila tinatanggap eh.

TARUC: Pati sa pagtatrabaho.

SEN. SOTTO: Yun na nga eh, medyo.

TARUC: Pero may mga trabaho na pwede naman sa kanila di lang napag uukulan ng pansin.

SEN. SOTTO: Pwede yon, pwede yon, pwedeng pwede, wala hong diperensya ang mga tao nayan, iba ho yung mental iba ho yun, ngayon ah, meron po kaming binabalangkas na pamamaraan para sa pagdating po sa issue ng edukasyon at pagtatrabaho ay magkaroon pa rin sila at mapilitan sila na hindi naman binbraso, kailangang tanggapin nila yung mga kumpanya o mga eskwelahan, kailangang magkaroon sila ng pamamaraan o policy na itatalakay nila o tatanggapin nila.

TARUC: Kasi sa Amerika, di ho ba meron batas na nagtatakda ng certain percentage ng kanilang mangagawa kinakailangan nandun sa tinatawag na Senior Citizen,

SEN. SOTTO: Oo Senior, saka kahit yung mga special children.

TARUC: Oo dun sa Amerika, napakatanda na, uugod ugod na nagtatrabaho pa.

SEN. SOTTO: Oo nga pwede din ho sa atin yun, it's just a matter of spelling it out, ika nga dito sa ating mga taga tagapamuno natin, mabuti naman at sariwa ito at bago itong administrasyon eh, siguro naman magiging open minded sila para tanggapin itong mga pinopropose natin.

TARUC: Ok Sen. Tito Sotto ano naman ang inyong sentimyento tungkol dito sa mga opisyal ng gobyerno na ihaharap sa Commission on Appointments, ano po ba ang pakiramdam ninyo sa inyong mga kasama tungkol dito? Meron po bang appointee na medyo tagilid ang katayuan o meron po bang appointee na tinatarget ang mga miyembro ng CA?

SEN. SOTTO: Ahmm, meron naman ho yun eh, hindi naman ho mawawala yun na merong mga congressman o kaya senador na medyo mainit sa isang departamento, na kapag ang naupo ay medyo kontra sa mga kaisipan nila ay siguradong tatanungin ng husto at baka nga pigilan pa ang kompirmasyon, di po naiiwasan yun, ganun din sa kahit hindi mo kilala at kahit hindi mo kaanu ano at pagdating sa CA at mabigat po ang imbestigasyon ng CA, mas mabigat pa sa ISAFP hahaha at sa intelligence ng PNP.

TARUC: Ang matindi dun pagka myembro ng CA mag impose ng SEC 20.

SEN. SOTTO: Hay naku, aruy tabi lahat pagka yun ang ginamit, minsan merong naa- unearth, tungkol dito sa nominee, na talagang mabigat, meron akong natatandaan eh, nung mga nakaraang administrasyon, hindi ko na babanggitin ang pangalan para hindi mapahiya, nung sinubmit sya sa CA, lumabas na ang imbestigasyon, bago palang maghearing nagresign, nung alamin ko kung bakit nagresign, kasi daw ayaw daw mapag usapan sa CA yung mga debtors nya yung mga problema nya sa buhay sa pamilya kung anu ano, hindi maiiwasan kasi yung imbestigador ng CA, pati kapitbahay tinatanong masama ba ang ugali nyan, anu ba ugali nyan?

TARUC: Pero yung sa CA lalo na sa inyong mga kasama sa senate contingent ano ho, wala ho ba kayong nakikita na kinakampihan ang kamara at balay? hahaha

SEN. SOTTO: Ah yung mga nasa senado? wala po, wala ako ng nararamdaman.

TARUC: Ah wala, kasi may mga nominees na myembro ng balay at samar?

SEN. SOTTO: Wala pa po akong nararamdamang ganun saka yung mga myembro ng senado, iilan lang kasi yung LP.

TARUC: Ok isang text ito mula sa Nueva Ecija, Senator ano ho, sabi pong ganun dito meron pong mga drug dependent kung gusto mong magparehab sa lalawigan ng Nueva Ecija, para gumaling, may bayad na pitong libo bawat buwan ano ho, papaano po ba matutulungan ng gobyerno ang drug dependent na walang ikakaya?

SEN. SOTTO: iyan ho ang isang maganda, buti nabanggit mo, nakalimutan kong banggitin sa inyo, isa ho sa mga batas na naipasok ko po ngayon, pag upong pag upo natin, isa sa mga una ho yan, isa sa mga top 20, na mga batas po yan eh, gagawing po nating libre ang rehabilitasyon, ang pamamaraan na nakita ko ay isama sa coverage ng Philhealth ang drug rehabilitation, hindi ho kasama ngayon eh, pag sinama ho natin natin yan wala na silang babayaran, at bibilisan din po natin, hayaan nyo at medyo kakalugin ko ng husto si Sen. Honasan para apurahin kaagad ang pag rerelease ng mga committee report ginagawa na nya eh.

TARUC: Wala na silang iintindihin.

TARUC: Tito Sen, nais po naming kayong pasalamatan sa pagpapaunlak na makapiling ngayong umaga sa ating himpililan.

SEN. SOTTO: Ay, ako po ang dapat magpasalamat, salamat sa pagkakataong ito para makaugnayan ko po kayo at ang ating mga kababayan, marinig din ang mga nangyayari sa atin, salamat, magandang umaga po, salamat.

TARUC: Salamat po...yan po mga kaibigan ang ating pong napakinggan sa mga sandali ito ay ang pahayag ng majority floor leader ng senado, si Sen. Tito Sotto.