Press Release February 26, 2015 Transcript of Kapihan sa Senado CELY BUENO: Okay let's start. Good morning! Welcome sa ating weekly kapihan sa senado at ang ating guest for today, ang newly-wed. Ganyan ba talaga ang aura nang pagkanewly wed? FGE: Paano naman ang pagkaseryoso ko kung ganyan lagi ang usapan. BUENO: Ang guest natin, ang Chairman ng Committee on Finance, Senator Chiz Escudero. Hi Sir, good morning. FGE: Good morning and thank you for having me. BUENO: Okay Sir. Committee on Finance is one of the committees that conducted the investigation on the Mamasapano incident. So ngayong terminated na iyong investigation, briefly what is your initial assessment or findings doon sa naturang insidente. FGE: Una sa lahat, hindi ko alam kung bakit isinama ang Committee on Finance doon, siguro pati kayo hindi niyo din alam kung bakit, pati ako di ko rin alam. But having said that, para sa akin, dapat yung report na ilalabas nung tatalong komite sa pangunguna ng Committee on Public Order, dapat tugunan, sagutin at talakayin ang mga sumusunod na paksa: Una, papel na ginampanan, kakulangan o kawalan nito. Liability ng MILF at MILF fighters sa nangyaring massacre sa Mamasapano. Ano man ang liability, administratively nina Napeñas, nina Purisima o kung sino pa man sa AFP, hindi naman sila yung kumalabit ng gatilyo at pumatay doon sa 44 na SAF. Yun ang unang dapat tugunan ng report na ito. Kaakibat din niyan ano ang kinalaman o amo ang relasyon nito sa BBL na pinaguusapan sa ngayon at sa usaping pangkapayapaang ginagawa sa pagitan ng gobyerno at ng pamalaan partikular. Tama ba ang kausap natin? Kaya nga ba ng mga kausap natin sa panig at hanap ng MILF na kontrolin at pasunurin yung mga tao nila sa baba at yung mga armadong nandoon samasasakupan nilang lugar sa ilalim ng BBL. O magpapatuloy ba iyong kawalan ng umiiral na batas sa mga lugar na iyan maski na nandiyan pa ang BBL?Pangalawa iyong papel na ginampanan, liability ng PNP officials partikular si General Purisima at General Napeñas, ng peace panel partikular iyong AHJAG, iyong ceasefire panel at iyong OPAPP na mismo. Pangapat ang AFP at panglima kung tama at kung may pagkukulang bang ginawa o nagawa si Pangulong Aquino kaugnay ng isyu na ito. Dapat itong lima na ito para sa akin, mabanggit, mapagusapan at maisama sa report one way or the other. Dapat magkaroon ng findings ukol dito. BUENO: SO Sir dahil joint committee naghear nito kasama iyong committee niyo, ito ba ay isasuggest niyo kay Senator Grace po or magsasubmit kayo ng... FGE: Tinalakay ko na sa kanya yan nitong nagdaang araw, katulad ng ibang mga komite naman sa senado, iyong lead committee naman ang palaging nagdadraft ng report. BUENO: Pero Sir personally, sino iyong nakikita niyo na primarily liable sa insidente na ito. FGE: Pangunahin, gaya nga ng sinabi ko, iyong mga kumalabit ng gatilyo, hindi man liderato ng MILF, hindi man nila alam o wala man silang kinalaman doon, dapat mapanagot at mapaharap sa dambana ng hustisya iyong mga kumalabit ng gatilyo laban doon sa mga kapulisan natin na gumagawa lamang ng trabaho nila na mag mag enforce ng isang warrant of arrest. Pangunahin sila dapat ang mapanagot sa isyung ito. At hindi ko kakagatin iyong sinabi ni G. Iqbal na dapat dalhin sila sa International Criminal Court. Walang ganoon. Ni hindi sila state actors na itinuturing at may batas na umiiral sa ating bansa. May peace agreement man o wala, may BBL man o wala, ang batas ay ang batas at ipinagbabawal nito ang pagpatay ng isang tao na walang kalaban laban. BUENO: Tama rin ba Sir na iyong result ng kanilang sariling investigation ay sa Malaysia nila isasubmit? FGE: Hind ko maintindihan yun kugn bakit. Pinaguusapan nila, damdamin nung huling hearing, sensitivity. Nasaan naman iyong sensitivity sa parte nila kung doon pa muna nila ibibigay iyong report at ipagsisigawan pa na doon ibibigay, hindi dito. Ang tagal nang hinihingi niyan ng Senado. At nasaan na iyong ating government negotiators para umalma at magreklamo sa ganitong uri ng mga statement na nagmumula sa MILF. Ito na naman ang isang halimbawa o ehemplo kung saan ang mga negosyador ng gobyerno hindi nagsasalita, gumagalaw at dumedepensa sa panig at hanay ng gobyerno kung hindi tila kumakampi talaga sa panig ng MILF. BUENO: Kaya lang Sir, even the president nag express pa din ng tiwala sa MILF. Gusto pa rin niyang maituloy ang peace process with MILF. FGE: Wala namang may ayaw na matuloy ang peace process, wala namang may ayaw ng kapayapaan sa Mindanao, wala naming may gusto ng giyera at kaguluhan sa Mindanao. Subalit ang tanong, paano natin makakamit ang kapayapaang iyan. Ano yun paraan para marating natin ang kapayapaang yan. At dapat timplahin at sabayan ng hustisya ang kapayapaang isinusulong ng gobyerno at hinahangad natin sa Mindanao. Hindi pwedeng puro kapayapaan na lamang, maski papaano makamit yan at maski ano at sino masagasaan, may halaga na kailangan nating pagbayaran nito. BUENO: So Sir kung ganoon ang nakikita niyong observation doon sa government peace panel na parang hindi niyo alam kung interes ng aba ng gobyerno ang isinusulong, anong dapat gawin sa kanila? FGE: Matagal ko nang sinasabi iyan. Hindi nila ginagawa ang kanilang trabaho at marapat at dapat palita sila ng mga taong kayang gumanap ng kanilang trabaho. Oo nga't nakuha nila ang kumpiyansa ng MILF, paano naman iyong kumpiyansa ng ating mga kababayan na dapat sana au kinakatawan nila. Di ko naman hinihiling na awayin nila ang kanilang mga counterpart, pero ipakita naman nila na kakampi nila ang SAF 44. Pakita naman nilang kakampi nila iyong gobyerno mismo, mga sundalo't pulis natin. Hindi yugn ang galling galling na nga mag negotiate ng MILF, sila pa ang magsisilbing kinatawan, saan man sila magpunta, saan man sila magtungo. Napanood ko pa nga habang hearing,habang nagsasalita si G. Iqbal, eh kulang na lang bulungan ng sagot ni Dr. Ferrer si G. Iqbal eh sa mga katanungnang ipinupukol sa kanya ng iba't-ibang Senador. Ewan ko lang kung napansin niyo rin yun. QUESTION: What about naman yung kay Purisima? Kasi evident naman sa hearing na kung di siya nakialam, the operation could have, different turn Sir kasi for example namisunderstood niiya yung SSAF artillery and mechanized support, yun Sir ang laki ng nagawa niya doon eh. FGE: Well ang laki talaga ng ginawa niyang bagay doon. Hindi lamang sa maling impormasyong ipinasa sa pangulo, hindi lamang sa maling pagkakaunawa ng mensaheng mula kay Gen. Guererro, pero pati na rin yung pagbibigay ng abiso na wag pagsabihan si Gen. Espina at Secretary Roxas, pero maski pa ginawa nya yun, maliwanag dapat sa kaisipan ni Gen. Napeñas na suspendidong opisyal ito, at hindi ito pwedeng ,magbigay ng kaukulang order. At kung kinakabahan o natatakot man si Gen. Napeñas kay Gen. Purisima, pwes dapat mas natakot siya para sa kapakanan ng kanyang mga tauhang nalagay sa balag ng alanganin dahil sa kakulangan ng koordinasyon at dahil sinunod niyang iyong simpleng payo lang naman pala ni Gen. Purisima sa kaniya. QUESTION: Sir, follow up,. Pero Sir on the other hand, how can Napeñas think that way kung the President also coordinated with Purisima? FGE: But the President told Napeñas and he confirmed it during the hearing na makipag coordinate kayo sa AFP. Maliwanag na instructions iyon ni Pangulong Aquino, at kinumpirma yan pareho ni Gen. Napeñas at Gen. Purisima. Ngayon, bakit hindi tinanong ni Gen. Napeñas kay Gen. Purisima, Sir, ang sabi ni Pangulong Aquino magcoordinate tayo, magsabi tayo, bakit parang iba itong sinasabi niyo ngayon? Hindi ko maunawaan iyon. BUENO: Sir, may time frame ba para matapos iyong committee report at ano yung magiging treatment doon sa mga nakuha niyong impormasyon sa mga executive session kung yun yung naging basehan ng inyong findings? FGE: Para sa akin sa lalong medaling panahon dapat gawin iyon. Hindi naman minamadali o nagiging reckless ang pag-draft ng committee report. Ang iniiwan ko kay Chairperson Grace Poe ay kung anong panahon ang kanyang itinatalaga para diyan kaugnay ng natalakay sa executive session ng senado. Isang bagay yun na dapat pa naming pagbotohan. Ano ba yung pwedeng ilabas dahil binigay sa executive session yung at hindi pwedeng ilabas sa publiko maliban na lamang kung mayoriya ng mga senador ay magbibigay ng pahintulot na ilabas yan sa publiko. So siguro sa draft ni Senator Poe, kung meron naglalahad doon ng mga bagay bagay na sinabi sa executive session, dapat ay pagbotohan muna iyon bago ilabas sa committee report at sa publiko. BUENO: So Sir, ngayong terminated na iyong investigation, time ba para doon sa public hearing naman sa Bangsamoro Basic Law? FGE: Desisyon ni Senator Marcos pero iisa ang tinitiyak ko sa kanya, makikilahok at magpaparticipate ako ngb aktibo sa deloberasyong yan. Napakaraming katanungan ko at nang publiko ang dapat masagot lalong lalo na sa parte ng MILF at lalong lalo na sa parte ng government panel na nag negotiate nito. Halimbawa, 26 na artikulo at 26 na beses binanggit ang salitang coordinate, coordinative at coordinated. Hindi ito ang unang pagkakataon na death penalty ang parusa sa kawalan ng koordinasyon. Yung Albarqa kulang din sa koordinasyon yun, death penalty at pugot ng ulo ang nagging kapalit nun. Ito sa panig ng BBL, 26 na section, article na beses binanggit koordinasyon. Ano to pag wala na naming koordinasyon may lisensiya na naman sila na gawin yan. Ngayon ngang wala pang BBL, nagagawa na yan, ano pa kaya kung sila na talaga ang namumuno doon sa lugar nay un? BUENO: So Sir, doon sa Bangsamoro Basic Law, ang appeal yata ng pangulo sa mga Congressmen, wag daw i-water down. Pero the mere fact na napagaralan niyo na yung BBL, sa tingin niyo madami ba yung provisions na dapat i-amend? FGE: Karapatan ng pangulo na ipanawagan yan. Bakit ba hindi? Pero trabaho din naman ng lehislatura na himayin, pagaralan, rebyuhin, rebisahin ang mga probisyon niyan kung sa tingin naming ay di tama, mali bawal, unconstitutional at dahil dito sa Mamasapano eh mas nagkaroon tayo ng tamang perspektiba kaugnay sa mga probisyon na nilagay nila dyan. Isang bagay na siguro dapat na din nating pasalamatan ang SAF 44 dahil kung hindi nangyari itong Mamasapano ,malamang napasa na lamang ito nang walang kaabog-abog, nang walang pumapansin at gigising na lamang tayo na may napakalaking probelma nang nakaambang sa atin, sa parting yan ng ating bansa. Question: Isa sa nabanggit nyong isyu yung possible responsibility ng pangulo, base sa hearings ano po yung nakikita nyo? FGE: Ayokong Pangunahan ang findings ni Senator Poe, but under the Constitution, the president is immune from suit and can only be held liable in an impeachment proceeding. Ang tanong at question babagsak ba yan don sa grounds for impeachment at Kamara lamang ang pwedeng makapagsabi at makasagot nyan. Under the constitution, what is impeachable is what the House says is impeachable by a virtue of a one-third vote. Walang ibang pamamaraan para mapanagot si Pangulong Aquino kung may pagkukulang man siyang nagawa o ginawa. Again ayaw kong pangunahan habang siya ay nakaupo. Question: Sa inyo sir ano yung pinakamali sa tingin nyo na nagawa nya all throughout the operation? FGE: Para sa akin, kung bakit binigyan pa ng lugar at puwang si General Purisima na gumanap sa anumang kapasidad o papel kaugnay sa operasyong ito. But then again, we have the benefit of hindsight. QUESTION: Sir, kahit na may immunity from suit ang Presidente kaya ngayon there are different groups and sectors na calling for his resignation. May signature campaign nilo-launch today. Sir ano ba ang pwedeng gawin ni Pnoy para mapahupa yung at ma-overcome niya rin itong sitwasyon parang may krisis sa kanyang administrasyon. FGE: Sa isang demokrasya bahagi naman talaga yan may iba't ibang sektor o grupo na iba't iba ang paniniwala. May naniniwalang dapat siyang manatili sa pwesto, may naniniwalang dapat siyang umalis na sa puwesto. Dapat lamang galangin ang karapatan ang bawat nagsasalita; pabor o kontra man sa kanyang administrasyon at patuloy niyang gawin at gampanaan ang kanyang trabaho. At hangga't maari wag magpa-destruct sa ganitong uri ng mga panawagan kung wala naman siyang balak gawin at seryosohin yan. QUESTION: Sir, twice na niyang in-address yung publiko tungkol duon sa insidente pero parang ang feeling ng publiko parang may tinatago pa rin. Ano ang dapat gawin ng Pangulo? FGE: I think the President has been a forth right. Kung kinakailangan ng pangatlo, pang-apat pang pagkakataon siguro bilangin na natin ang pangtalong pagkakataon yung sa Edsa celebration kahapon kung kailangan pang dagdag na pagkakataon na magpaliwanag. At sa palagay ko sa paglabas ng mga reports ng Senado, ng BOI marahil, marapat kailangan na muling humarap sa publiko para ilahad at tugunan ang mga reports na yan na magmumula sa Senado, sa BOI at iba pang ahensiya nag-iimbestiga para mas maunawaan ng ating mga kababayan ang relasyon niya sa mga reports na ito at ang dapat nilang gawin. Moving forward and learning from past mistakes kaugnay ng Mamasapano massacre. QUESTION: Should the President just say sorry. Kasi some groups are saying na mag-sorry ka nalang kasi obviously may mali naman talaga. FGE: Nasa sa kanya yun at hindi para sa akin sabihin. Kung ako siguro nasa kalagayan niya may pag kakamali ako malamang gagawin ko yun. Pero hindi para sa akin diktahan ang Pangulo kung ano ang marapat at dapat niyang gawin kaugnay sa bagay na ito. QUESTION: Pag ba Sir nag sorry sa tingin niyo matatangap ng publiko kasi si former President Ramos parang may sinasabi pa siya na may mga issue ng corruption like sa DAP. FGE: Hindi ko alam kung matatangap yun ng publiko at hindi rin para sa akin para timbangin na tatanggapin yun ng publiko o hindi. Ang importante dapat gawin ng sinumang opisyal kung ano ang tama. Tanggapin man yun ng publiko o hindi. Hindi naman siguro dapat ginagawa ng isang opisyal ang isang bagay para tumaas yung pagiging katanggap-tanggap niya sa publiko. Dapat gawin niya ang isang bagay dahil ito ay tama at ito'y nararapat. QUESTION: Sir yung pagbibigay ng role pa rin tulad kay Purisima, ano... FGE: Ng ano... QUESTION: ...ng role kay Purisima kahit suspended na siya. Lapse in chain-of-command? Paano siya mapo-fall... FGE: Walang depinisyon kasi walang kriminal na ganun e. Na mali ang taong kinausap mo; mali ang taong tinanong mo; mali ang taong hiningan mo ng payo. Walang ganung uri o klase ng krimen at ni hindi babagsak yun sa culpable--ayoko nang pangunahan. Kasi baka makarating sa amin dito, marahil ay hindi bumagsak o marahil bumagsak sa impeachable offenses. Hayaan natin ang Kamara ang magdesisyon niyan at hindi para sa akin sabihin pero sa ilalim ng Konstitusyon, hindi siya pwedeng mapanagot sa anumang krimen. Maliban sa pamamagitan ng impeachment at sa pananaw ko wala akong nakikitang krimen o batas na nilabag niya sa pagkukulang sa kanyang pagpapasya kaugnay sa patuloy pakikipag usap pa kay Purisima noong mga panahon yun. But then again for the President, siya pa rin ang may alam ng operasyon nuon pa. But with the benefit of the hindsight after what happened, siyempre ang tingin nating lahat may pagkukulang ang Pangulo doon. QUESTION: Sir ang sinasabi niyo hanggang ngayon kasi hindi pa rin ma-identify talaga kung sino yung bumaril at mabagal ba ang sagot ng DOJ o naghihintay talaga ng result nung sa PNP? Sino ba talaga ang dapat magsabi? FGE: Well, ayon sa DOJ. Una April2--first week of April matatapos ang imbestigasyon pero kung maalala niyo yung kaso sa Al-Barka (Al-Barka ba o Labarca)? Al-Barka. Dalawampu't tatlo...dalawampu't apat. Kung saan sobra sa dalawampung miyembro ng Armed Forces ang nag stepping on the line sa kampo ng MILF nag-operate daw ng hindi rin nag coordinate at pinatay lahat. Hindi lang pinatay, pinugutan pa ng ulo ang ilan. Hanggang ngayon bagamat ayon kay Secretary De Lima may kaso daw sinampa hindi pa namin nave-verify yan. Lahat ay puro sadya laban sa John Doe's laban sa John Doe's at ni isa wala pa yata silang naaresto. Nung tinanong ko ang OPAPP, ano ang ginagawa nila tungkol dito. Ang sagot sa atin sa hearing ay kung humingi daw ng tulong ang DOJ, bi-bring up daw nila. Hindi ba nila alam na nangyari yun. Actually nangyari pa lamang yun, pinulaan at pinintasan ko na at pinagsabihan ang OPAPP kaugnay sa papel na ginagampanan nila na dapat sana pagtanggol ang interes at karapatan ng kasundaluhan ng gobyerno at hindi na lamang palagi ang MILF. QUESTION: Sir yung pagbigay ni Purisima ng false information kay President, nakabawas ba yun sa kasalanan niya o sa pagkakamali niya. FGE: Hindi pero pina...tunayan nun na hindi naman...wala naman siguro taong ganun na ka insensitive at ganun kamanhid na alam mo na yung nangyayaring aktwal wala kang gagawin para matulungan sila. Lahat ng involve maliban dun sa involve sa operasyon tila hindi naparamdam at napamana sa kanila na mabigat na talaga yung kalagayan nung limampu't lima...sorry nung thirty-six na 55th SAF. Kahit yung palitan ng text messages mula kay Taliño, kay Napeñas, at iba pang tiga-SAF puro big-TY sir. Wala man lang... hindi mo naramdaman yung sense of urgency. Ang pananaw at palagay ko nga, tila lumalabas again ayokong pangunahan, parang sa kabila nung kapalpakang nangyayari... gusto pa nilang pagtakpan at hindi muna sabihin sa kinauukulan dahil baka magawan pa ng paraan. Subalit sa kinalabasan nga, hindi na nagawan ng paraan at nawalop, naubos yung 55th SAF maliban sa isa. QUESTION: Sir, katanggap-tanggap ba yon ganon katindi yung operation pero through text lang yung kanilang means of communication? FGE: Hindi. Malamang may communication sila through radio, malamang may calls sila sa pagitan ng isa't isa pero ang may record pa lamang tayo ay through text. Isang parte na ginagawa ng committee on finance yon, nire-review ang capability building na ginagamit ng PNP para sa 2015 gayundin ang AFP dahil ayon sa plano ng SAF, ang unang means of communication should have been by harris radio. That would've given them interoperability with the AFP. Ang pangalawa ay Motorola radios. Pangtlo, Sat phone... pang-apat, cellphone. Tila halos buong oeprasyon, cellphone na lamang ang ginamit nila. Kaya nais namin makita, saan nga ba at ano nga ba ang paggagastusan ng PNP kaugnay sa ginagawa nilang capability building, saan nga ba at ano nga ba... saan nga ba ginagamit ng AFP ang kanilang modernization fund. Hindi bilang pakikielam at paglabag sa desisyon ng korte kung hindi bilang pag-exercise sa oversight function ng Senado at Kongreso. QUESTION: Sir, so hindi nagamit yung tatlo? Yung Harris radio, Motorola... FGE: Base sa lumalabas na testimonya at ebidensiya, tila hindi dahil ayon sa AFP wala daw silang contact on the ground dun sa 55th SAF. Ni hindi nila macommunicate through radio, ma-reach yung radio kung magpapaputok man sila ng artillery, kung nasaan yung posisyon nila. QUESTION: Sir sabi ni SP Drilon, na... liable for usurpation of authority if the President allowed Purisima... Purisima is liable for usurpation of authority, if the President allowed him, hindi po ba liable si President Aquino? FGE: To begin with, hindi ako sangayon na may usurpation of authority sa parte ni Purisima dahil hindi naman siya nagbigay ng utos bilang PNP chief. Siya'y nananatili bilang four-star general e. Sinuspinde siya bilang PNP chief pero siya'y nananatiling miyembro ng PNP at nananatiling four-star general. Isang bagay pa nga na dapat natin tingnan dahil baka kaya hindi pa maka-appoint si Pangulong Aquino ng full-pledged na PNP chief ay dahil na kay Purisima pa yung ranggo ng four-star general. Because under the hierarchy of the PNP, isa lamang ang pwedeng magkaroon ng apat na estrella sa balikat. So, yung usurpation... hindi ko alam kung eksaktong maga-apply kung ganyan ang sitwasyon. QUESTION: So, technically Sir pwede talaga siyang mag-utos... FGE: Gray area yan at isa pang bagay na dapat tingnan yan dahil ang posisyon niya, posisyon ng abugado niya at marahil may basehan, suspendido lamang siya bilang PNP chief at hindi bilang pulis. QUESTION: So sir dun sa committee report... FGE: Nag-resign lang din daw siya bilang PNP chief at hindi bilang pulis. QUESTION: So, pulis parin siya. FGE: So, nananatiling suspendidong pulis siya na may apat na estrellas sa balikat niya. QUESTION: So are you saying, pwedeng maging yun yung reason kung bakit nakipagcoordinate sa kanya si PNoy dahil hindi lang naman siya PNP chief... FGE: Tingin ko hindi parin sana dapat. Again with the benefit of hindsight in looking back, dapat hindi parin sana dapat. QUESTION: Sir, so dapat... FGE: Para sa akin hindi parin dapat ginawa yon. Ayan, isa lang yan ha. QUESTION: Sir so dapat mag-resign na talaga siya as pulis? FGE: I think so to give the President leeway and to unburden the President. QUESTION: But anytime pwedeng magtalaga ng PNP chief si President kapag nawala... FGE: Kasi ba't hindi pa nagtatalaga, by the time ma-lift yung suspension... alam ko ilang buwan narin lang naman siya. So, ano? Hihintayin natin na ma-lift yung suspension at babalik pa si Gen. Purisima? Sa puntong ito at sa palagay ko, mahirap nang magawa yon. QUESTION: Pero Sir, considering liability niya dito sa Mamasapano incident, hindi yun enough basis para sibakin na siya as... FGE: Isang bagay yon na dapat kasi tingnan ng komite. Tactical errors, operational and tactical errors ng commanders on the ground. Hindi maipaliwanag kung may pananagutan talaga sila kung nagkamali sila sa mga desisyong ginawa nila dahil hindi naman tayo ang nandon sa field para gumawa nung mga desisyong yon. Marahil mula sa kinauupuan natin, marahil kung babalik tanawan natin, palagi ng tama ang mga desisyon natin. But tactical errors on the ground, halimbawa, yung pagtuloy ng operation o hindi. Wala akong nakikitang batas pa na pwedeng magsabing may pananagutan ang commanders na nagkakamali tactically and operationally sa pagpapatupad on the ground ng anumang operasyon nila. QUESTION: Sir, yung sinasabing pagsisinungaling daw sa Pangulo ni Purisima... pwede bang ground yun para i-discharge ng Pangulo bilang pulis si Purisima? FGE: Well, anytime pwede siyang tanggalin ni Pangulong Aquino at i-subject sa disciplinary procedure sa ilalim ng procedures ng Napolcom. Syempre may karapatan si Gen. Purisima bilang indibidwal at akusado na ipagtanggol ang sarili niya. Pero may karapatan ang Pangulo sa ilalim ng Napolcom na magdisiplina ng kahit sinong pulis. Ang alter ego niya nakaupo bilang chairman sa Napolcom, ang SILG. QUESTION: So pwede sir i-discharge? FGE: Pwede. Marami nang tinanggal na pulis ang Napolcom sa mga nagdaang panahon, sa mas mababaw pang kaso. QUESTION: Sir, may pinapaclarify lang si Nimfa. Dun ba sa panawagan niyo na palitan yung sa peace panel ng government, lahat po ba yon? FGE: Yung nakikipag-usap at nakikipagtalakayan sa MILF at si Sec. Deles mismo. Matagal ko nang pinapanawagan sa kanya mag dadalawang taon na. Paramdam naman nila na magkakampi kami. Paramdam naman nila na kakampi nila ang kasundaluhan at kapulisan. Wag nalang yung puro panig ng MILF ang palagi nilang binubukambibig at sinasabi. Okay lang naman sa akin e na makipag-usap sila ng maayos sa counterpart nila. Pero paramdam naman nila samin nakakampi kami. Wag yung kada bibigyan sila ng pagkakataon e palaging kabilang panig ang pinagtatanggol nila. Sa totoo lang, ang galing ng panig at panel ng MILF. Nakuha nila lahat ng pwede at gusto nilang makuha sa BBL at sa mga kasunduan. Ang tanong ko, anong nakuha at anong mapapala ng pamahalaan at ng mga nakakaraming Pilipino. Halimabwa sa ilalim ng BBL kung mapapasa ito, hindi bababa sa P75-Billion ang makukuha nila mula sa pamahalaan. This is on top of IRA, on top of BUB, on top ng mga pondong ilalagay sa mga eskwelahan. P75-Billion halos malaki pa yan sa pondong binibigay natin sa PNP na P70-Billion lamang for 2015. Didikit na halos yan sa pondong binibigay natin sa AFP na nasa P90-Billion. kung sinama pa natin yung taxes, fees at charges, baka pumantay o lumampas pa. Ang tanong ko, anong makukuha nating kapalit? Hawak pa ba nila ang armas nila? Mga dispalinghadong armas ba ang bibigay nila sa atin at yung maayos ay nakabaon pa rin? Ilang mga katanungan na dapat bigyang linaw at ilang mga katanungan na dapat sagutin hindi lamang ng Opapp at GRP panel, kundi ng MILF. QUESTION: So lahat sir, buong miyembro ng Government Peace Panel palitan lahat sila? FGE: Palitan o magsimula naman silang magsalita para sa atin. Hindi ko talaga--pinanawagan ko na sa kanila yun, hiniling ko na yun. Ito isa-submit yung report sa Malaysia. Ano ba naman yung pumalag yung panel natin, maliban na lang kung pumayag sila na ganyan talaga ang gagawin. Nung sinabi ni Ginoong Iqbal na isusuko daw nila kung saka-sakali ang kaso sa international criminal court. Ang pumalag si Sec. De Lima. Ni-wala kang narinig na ingay o reklamo mula sa GRP panel o sa Opapp. Pwede ba ito pinagkasundo na nila? Pinagkalunlo na nila at binigay na nila? Wala akong narinig na palag mula sa hanay nila nung narinig ko yung mga salitang yun. Nung may sulat na lumabas na sa pagkakaintindi ng MILF nung nakipag usap sila sa panel ang kausap nila ay executive, legislative at judiciary. Ni-hindi rin sila pumalag at sinabing walang ganyan, hindi yan ganyan. Baka yun tlaga ang pinaunawa nila kaya nga siguro nagwala ang MILF nung una nung sinabi ng Korte Suprema na ilegal yung MOA-AD. Dahil baka sa pagkakaunawa o sa paunawa nila ay nung nakipag-usap sila damay na kaming lahat. At pati ngayon hindi namin pwede ng baguhin yung BBL. Maski na period, comma, talata o pangungusap o salita. Bakit ginarantiya na nila na itoy' okay na, nakaukit na sa bato ito. Kami na ang bahala hindi na babaguhin. Hindi naman po pwede yun. They should have been more forthright, more frank, more open, more candid to their counterpart in so far as this limitations are concern. QUESTION: Sir sabi ni President, dapat wag magpadala sa emosyon sa peace process, are you still supportive dun sa BBL? FGE: Yes, I have not withdrawn my authorship, labing talo ang author nyan kabilang ako doon. Pero hindi nangangahulugan na pabor ako sa bawat probisyon nun. Mula't mula pa sinabi ko na marami akong ipapanukalang pagbabago. Dalawa lamang ang nag atras ng kanilang authorship. Pero dapat i-subject ito sa mas malalim, mas malawakang debate at napakaraming isyu na kailangang sagutin at ipaliwanag. Ang magkabilang panig na nag negotiate ng kasunduang ito. Halimabwa, baka mamaya ideklara na naman ng korte na unconstitutional yan. Ano panibagong giyera at away na naman? Nilagay nila sa BBL na ang desisyon ng shriya high court final and executory. Sangayon ba ang Korte Suprema dyan? Dahil sa ilalim ng konstitusyon ang may final say at karapatang magreview ng lahat ng kaso Korte Suprema natin. Sinabi nila yung JBC na ike-create sa Bangsamoro under the Bangsamoro Basic Law, ito ang may kapangyarihang magdisiplina ng shriya judges. Sa ilalim din ng konstitusyon the rule making powers with the Supreme Court, pati jurisdiction nasa Korte Suprema rin. Ni-hindi kami pwedeng magpasa ng batas kaugnay nyan. Ilang bagay lamang ito na dapat isa-isa at masusing pag- aralan at kung kinakailangan padaanin sa butas ng karayon. Hindi ito isang bagay na pwedeng madaliin. Hindi ito isang bagay na pwedeng bigyan ng deadline. Siguro mas importanteng malawakang debate at mag usap kaugnay sa bagay na ito. QUESTION: Sir malabo siyang pumasa? FGE: Malabo siyang pumasa, parang lumalabas na deadline sa Mayo. Sa palagay ko hindi.... QUESTION: March... FGE: Sa pananaw ko baka hindi pa abutin ng Hunyo? Dahil kung bawat probisyon ay magkakaroon ng katanungan sa komite pa lang at malamang sa komite tatanungin lahat yan. Dahil pag dating sa plenaryo yung Chairman na ang sasagot eh. Hindi na yung mga resource persons mismo. Mas ninanais ko partikular sumagot yung resource persons at hindi si Sen. Marcos bilang Chairman. QUESTION: So, maaprove naman under Aquino administration? FGE: May pag-asang maaprubahan pero hindi sa hugis, kulay at porma na nakikita natin ngayon sa BBL. QUESTION: Sir kahapon si Iqbal dineny niya na nagmamanufacture sila ng firearms and then ang claim pa nga niya isa sa mga source nila ng armas some AFP and PNP members na nagbebenta sa kanila ng firearms. Ito ba'y isang seryosong pahayag na dapat ho maimbistigahan? FGE: Alam miyo matagal ko ng tinatanong yan sa hanay ng AFP at PNP. Identified natin ang kampo ng MILF at BIFF. Alam natin kung nasaan sila. Bago magpeace talks at pagtkatapos ng peace talks. Basic sa isang digmaan hulihin, kunin, at putulin mo ang supply lines ng kalaban mo. Bakit sa loob ng 40 taong pakikibaka ng MNLF nun ng MILF ng BIFF ni minsan hindi napigilan ang pagpasok ng armas, pulbura, bomba, at bala mula sa kalaban ng pamahalaan. Sa mga lugar na yan, galing man sa pulis o sundalo wala bang paraan na ma-quarantine ang lugar na yan? May na demanda na bang nagbenta ng barail at bala sa kanila? Sa loob ng 40 taon isang bagay na dapat masusi at talagang manalamin ang AFP at PNP kung bakit hindi ba nila nareresolbahan yan. QUESTION: Sir, meron ba kayong ipopropose na legislation to prevent na maulit na naman itong Mamasapano incident? FGE: Lalabas yun sa committee report patungkol sa SOP's na dapat gawin patungkol sa BBL na ipapasa natin. Dahil baka mamaya wala pa ngang BBL looking the other way at parang legitimate ng imassacre yung mga pulis natin. Baka pag may BBL na at nasa batas na talaga yung salitang coordination. Remembe ryung salitang coordination nasa kasunduan lang yan. Walang batas na nagsasabing pag nagstepping on the line ka at hindi ka nagcoordinate ay pwede ka nang barilin at patayin. Walang batas na ganoon. Ito sa ilalim ng BBL isasabatas namin yan. Ang kinakatakutan at pinapangambahan namin baka mas malala ang mangyari. Rason para magkaroon ng maraming pagliliwanag, maraming katanungan at maraming kasagutan kaugnay sa bagay na ito. QUESTION: (inaudible) FGE: Or define it properly in order to understand it in the context that we understand it. QUESTION: Eh sir yung penalty dun sa mga liable, diba sabi niyo parang administrative and civil liability, anong plano niyo magpopropose ba kayo ng legislation na taasan yung... FGE: Hindi pwedeng ganito kababa... gaya nga ng sabi ko kanina anomang tactical or operational mistakes isang bagay na dapat tignan ng komite. Kung dapat bang magkaroon ng pananagutan or liability yan o panatilihin nating wala na lamang? Dahil baka mamaya masyado namang kabahan yung mga commanders natin on the ground hindi na gumalaw dahil baka makasuhan sila? Hindi na lumusob dahil baka mamaya eh maling desisyon at sila pa ang makulong? So, dapat timbangin ito ng komite. Para matiyak hindi lamang na hindi ito mangyayari muli pero na may sapat na standard operating procedures para 'pag tinupad yun, basta sinunod yun. Ano man ang kalabasan wala ng pananagutan ang sinumang opisyal na nag-utos niyan. QUESTION: Sir, yung kay Purisima, if he's not in the authority, anong pananagutan niya? FGE: Yun siguro ang area of legislation na dapat tingnan kung sakasakali ng komite. Kasi anong gagawin mo, suspendido siya, sususpindihin mo pa siya uli ng mas mahaba dahil ginawa niya yun? Administrative lamang ang nakikita kong liability. Kriminal dapat pag-aralan pa ng komite kung meron man o wala. Kung wala man yun ang dapat punuan ng komite at dapat magkaroon ng batas laban diyan. QUESTION: 'Di ba yungtext niya kay president, nakipag-coordinate siya? Wala man lang bang... FGE: Again pinag-aaralan pa ng komite kung meron o wala. Pero sa ngayon wala akong nakikita. Wrong judgment eh. Maling pagpapasiya, maling diskarte, maling approach. Wala sa revised penal code na nagsasabing, pagmali ang kinausap mo o tinanungan mo... QUESTION: Sa usurpation... para talaga syang hindi - hindi ba yung judgment niya sa President, nakipag-coordinate sya kay PNP chief, wala man lang bang magfo-fall sa kahit saang mali? FGE: Pinag-aaralan pa ng komite kung meron o wala. Pero sa ngayon, wala akong nakikita. Wrong judgment e, maling pagpapasya, maling diskarte, maling approach. Wala namang - wala sa revised penal code ang nagsasabing, kapag mali ang kinausap mo o tinanungan mo, sinunod mo man o hindi, may pananagutan ka. Again, kailangan pang pag-aralan ng komite yun kung babagsak siya sa impeachable offenses, desisyon ng Kamara yan at ayokong i-prejudge yun.
|
Wednesday, March 27
Tuesday, March 26
|