Press Release
May 23, 2017

Transcript of interview: Recto on Tax Reform
Office of Senate President Pro-Tempore Ralph G. Recto
DZRH Interview with Joe Taruc & Milky Rigonan
23 May 2017

Joe Taruc (JT): Senator Recto, sa inyong pagsusuri, ano po ang tingin ninyo dito sa Comprehensive Tax Reform Program?

Sen. Ralph Recto (RGR): Sa panukala ng executive na tinatalakay ngayon sa house, ang bottomline ay ibinabalik ang dalawang daang bilyon sa kaliwang bulsa mo at kukunan ng limang daang bilyon naman ang kabila mong bulsa.

Milky Rigonan (MR): Hindi pala balanse.

JT: 'Yung ibabalik, may dalawang daang, tatlong daang diperensya?

RGR: Tatlong daan ang diperensya.

MR: Saan kukunin, saan ikakabig itong 300?

RGR: Doon sa excise tax. Sa oil products, anim na piso kada litro sa loob ng tatlong taon. Ililift ang mga VAT exemptions--marami tayong nilagay na exempted din eh.

JT: Mga tax holidays.

RGR: Iba pa yun, later on pa 'yun. 'Di bale nga kung tax holiday, eh. Pero ito yung mga VAT exempt products, halimbawa ang mga produkto ng mga kooperatiba--'yun, ili-lift, at marami pang iba.

JT: Ito pong tungkol sa excise tax, definite na ho ba ang pagpapataw ng excise tax at ganoon po ba kalaki?

RGR: Iyon pong sa oil products ang pinakamalaki diyan. Anim na piso kada litro 'yun eh. So doon pa lang siguro mga P150 billion na 'yan.

JT: Kapag 'yan ang ipinataw natin tax, automatic na 'yan sa oil companies -- i-co-consolidate na sa presyo.

RGR: Tama pa iyon. Tataas ng anim na piso kada litro.

JT: Ako ho'y nagtataka doon sa kerosene at LPG. Di ho ba maaaring i-exempt ang mga ganyang produkto sa pagpapataw ng excise tax?

RGR: Tinanggal natin ang excise tax noong araw. Noong araw, ang diesel mayroong excise tax. Tinanggal natin 'yan at inilipat sa iba. Pandagdag pa diyan ang sa mga sasakyan nga pala. Itataas din ang excise tax ng mga sasakyan.

JT: Di bale na ho ang kotse eh, pero ito pong mga consumption products ang maaapektuhan dahil sa itinaas ng presyo ng produktong petrolyo... and definitely ang mga nagmamanufacture ng naturang mga paninda eh tataas din ang mga presyo niyan. Raw materials at direct labor costs ang madadagdagan.

MR: Pero Sen. Recto, sa bersyon po ng kamara 'yan. Pagdating sa Senado, ano po yung sa tingin ninyo--papasa ba ito...

RGR: Mahabang debate 'yan. Maraming pagbabago pa ang mangyayari pagdating niyan sa Senado.

JT: I-concentrate po natin, Sen. Recto, dito sa direct material cost, direct labor cost--kasi iyan nga pong mga produckto ang mga maaapektuhan ang presyo. Ang pagtataas ng presyo nito ang hindi maiiwasan. Sasabihin natin, "O, maliit na punto lang naman 'yang oil sa pagawaan ng ganito"--eh biruan naman ho ninyo, ang mga magiging added cost para sa manufacturer ay inevitable talaga na hindi sila magdadagdag sa presyo. Ang mga consumers ay hindi makakaiwas na magbayad ng ganoon kamahal sa mga produktong kailangan nila araw-araw.

RGR: Tama po iyon. At may kasabihan po sa Economics that "inflation is a silent tax." Sabi ng Department of Finance, mga 1.5 percent daw ang itataas ng inflation rate. Eh ang 1.5 percent, ang katumbas niyan ay kulang-kulang mga P225 billion din 'yan eh. Hindi rin mapapakinabangan ng gobyerno dahil matataas din ang presyo.

Now, ang magbabayad nito, 'yung mga hindi rin nakinabang. Halimbawa, sa reduction ng income taxes, minimum wage income earner pababa, walang babayaran'yan eh--walang buwis na babayaran, walang income tax na binabayaran. So sila yung magbabayad din doon sa pagtaas ng presyo ng bilihin.

MR: Sapul dito ang mga low salaried. Pero Sen. Recto, ano ba ang status ngayon--ang tagal nang isinusulong ninyong dalawa nina Sen. Sonny Angara 'yung tax reform para mapalaki yung take home pay ng mga employees. Parang nakatengga po 'yan sa kamara.

RGR: Tama po.

JT: Senator, putulin ko ho ng kaunti. Kasi, ang pinaka-netto diyan, ang gobyerno pa rin eh. Sa paliwanag ngang ginamit ninyo eh, dalawang daan ang ibibigay sa manggagawa, tatlong daan ang kukunin ng gobyerno--

RGR: --limang daan--

JT: --limang daan ang kukunin ng gobyerno. Netto ng tatlong daan.

RGR: Bilyon.

JT: At wala namang panggagalingan iyon kundi buwis na ipapataw ng gobyerno.

RGR: Tama po 'yun.

JT: Iyon ang pinakasimple, eh. Kaya ang mga nagsasabi na malaking tulong para sa mga mahihirap, sa mga manggagawa, ay hindi po totoo iyon. Saan po kukunin ng gobyerno ang tatlong daang bilyon na ito?

RGR: Limang daang bilyon, tatlong daang netto.

Bakit napakalalaki niyan? Wala naman tayong fiscal crisis sa ngayon, kung tutuusin natin. Maganda naman ang macroeconomic stability natin at 'yung mga numero natin. Hindi ko nakikitang dapat ganoon kalaki, at napakababa ng interest rate ngayon. Hindi naman hadlang 'yan sa mga pagawaing pambayan na kailangang-kailangang gawin ng gobyerno.

JT: 'Yung napakaraming proyekto na 'yan, hindi pa ba pwedeng idaan sa foreign loans? Mga soft loans na maaaring makuha natin, mababa lang ang interest. Maaaring gamitin ng gobyerno para sa mga proyekto.

RGR: Kahit naman tayo umutang ng dagdag ngayon, for as long as the economy grows at a faster rate than the debt, pababa ng pababa pa rin ang utang na ating bansa. Ang debt-to-GDP ratio natin, pababa ng pababa pa rin 'yan hanggang 2022 eh. Kaya nakikita ko na hindi dapat maging hadlang.

Pangalawa. Aanhin mo ang dagdag buwis na iyan kung hindi mo rin naman kayang gastusin? Ang absorptive capacity ng gobyerno ngayon--hanggang sa taong ito--ay napakahina pa rin.

Kaya kung titingnan natin yung first quarter growth, yung sinasabing 6.4 percent? Maganda naman yung 6.4 percent. Pero karamihan ng growth na 'yun, sa pribado. Hindi sa public spending. Ang ibig kong sabihin, marami pang pondo ang gobyerno para sa taong ito na hindi pa nagagastos. So bakit kinakailangang mag-claim kung hindi naman kayang gastusin ito ng gobyerno?

Sa tax reform, halimbawa, hindi naman magastos ng gobyerno--bakit hindi na lang magbigay ng income tax reduction? At kung kinakailangang magpataw ng buwis, if at all, katumbas lang 'nung income tax reduction. And we collect from those na mas may kaya.

JT: In other words, walang makakana ito na ganoon kalaki, lalo na ang gobyerno.

RGR: Revenue neutral, if at all. We're shifting lang the collection to somewhere else.

JT: Pupuwede 'yun. Kasi malaking balakid 'yan sa taong bayan, 'yung consumption ng products natin, magtataasan ng presyo. Makakamenos ka ng kaunti sa buwis, pagkatapos ito naman madadagdag sa presyo, todo-todo.

MR: Sabi nga ni Sen. Recto, kakapagtibay pa lang ng pambansang budget. Hindi pa nga nagagastos ng gobyerno, heto na naman tayo't nag-iisip ng bagong buwis.

JT: Oo nga ano, katatapos lang ng budget.

RGR: That is correct. Hindi pa napapatunayan ng gobyerno na kayang gastusin itong budget. Bigyan kita ng isang halimbawa. Doon sa DepEd, P115 billion ang budget para sa pagpapatayo ng kulang-kulang 116,000 classrooms this year. Ni isa, hindi pa naipagagawa.

JT: Kulang na raw tayo ng karpintero para gawin 'yun...

RGR: Iyon nga rin ang puntos ko. Why are we talking about increasing taxes kung hindi pa kayang gastusin ng gobyerno 'yung nakokolekta nila?

JT: Ibig ninyong sabihin, itong mga ini-appropriate natin sa ilalim ng 2017 budget ay hindi pa po at wala pa pong plano kung paano gastusin? O nagastos na?

RGR: That is correct. Makikita natin na pagdating ng July--dahil ang session natin hanggang June 2 na lang, eh--pagdating ng SONA, July 24, hanggang August 24, magsusubmit ng budget 'yan. Itatalakay natin ng halos sabay 'yan, ang tax reform at ang budget.

Syempre, bago natin talakayin ang tax reform tatanungin natin, "O, eto 'yung budget na ibinigay namin sa inyo--magkano na ba nagagastos ninyo?" Kung mapapakita natin na mababa pa rin ang absorptive capacity, ibig sabihin hindi nila nagagastos ang pondo, so bakit tayo magpapataw ng buwis?

JT: Ang hinihintay nga ng mga kababayan natin eh--hindi ba ang issue na 'yan ay isa sa mga naging issue laban sa inyo noong isang halalan ho? Itong pagpapataw ng additional VAT? Only to find out later na malaki ang naitulong.

MR: Naisalba tayo diyan sa financial crisis.

JT: At dahilan dito, hindi raw po ba natin na-achieve na ang goal na iyon, para babaan na natin ang VAT rate natin? Iyan ang hinihintay nila 'eh.

RGR: That is correct. Kaya may light at the end of the tunnel. So ngayon na maganda na ang fiscal stability natin, now is the time. Halimbawa, dahil doon, nagawan natin ng paraan after that na ang minimum wage earner, wala nang buwis na binabayaran. Walang income tax, walang deduction sa kanilang sweldo.

Gumawa rin tayo ng batas pagkatapos 'nun--dahil kaya na natin--halimbawa, yung Christmas bonus mo, additional compensation na P82,000 a year, not subject to taxes.

JT: Baka ang nangyayari ngayon eh Mr. Senator, medyo kumbaga from masaya kayo diyan na ganoon ang bonus ninyo, pagkatapos, sa bandang huli tayo rin ang kawawa.

RGR: That's precisely why tatalakayin natin itong mga panukala nila pagdating sa Senado.

JT: Kunsabagay dapat ito mag-emanate talaga sa kamara de representantes ano ho.

RGR: That is correct.

JT: Sa kasalukuyang porma, kayo mismo, di sasang-ayon dito sa mga ibinabalitang porma na pinagtitibay ng kamara de representantes.

RGR: That is correct. Mayroon tayong sarili nating version ng tax reform. Halimbawa we are simplifying

JT: Aba'y hindi ma-a-approve ito in so many days lang...

MR: Itong version ng Senado mas mabait ba ito kumpara sa kamara, Senator Ralph?

RGR: What we try to do here is we're making it fairer, the system, the tax system in the country at sini-simplify natin. Halimbawa, 'yung income taxes gagawin nating lima. 'Yung para sa small, medium, large, extra-large na simple lang. Let's say every 250,000, ito yung rate. Doon sa corporate side dapat ganoon din, bakit isang rate lang sa corporate side? Siguro dapat apat din o lima din yung rate para progressive. At pati yung compliance para sa maliliit na negosyante.

JT: Ibig ninyo bang sabihin habang lumalaki ang kita lumalaki ang rate ng tax?

RGR: That is correct so i-simplify natin at gawin nating more progressive. Ganoon ang mga panukalang na-file natin sa Senado at napag-usapan sa tax reform.

JT: Kung ganito kasalimuot ang mga naturang panukala, nangangahulugan po na hindi kayang pagtibayin nito in so many days lang, tulad ng anticipation ng ilan.

RGR: That is correct, mahabang debate pa ang mangyayayri diyan.

JT: Dito lang sa Senado baka hindi maka-first days iyang version na yan ano ho?

RGR: Yes, We're looking forward to the debates in the Senate.

MR: Pag umakyat na 'yung panukala sa Senado. Pero may mga panukala rin na buwisan 'yung mga softdrinks, pati rin ba yung mga 3-in-1 coffee kasama po dyan Senator Recto?

JT: Kasama. Kasama daw.

RGR: Mayroon doon sa House version na sinama nila na softdrinks. Wala naman akong nakita na yan ay ini-re-rekomenda ng Executive branch. So tingnan natin kapag naipasa na nila kung ano talaga yung kanilang version.

JT: At yung sinasabi Coke Zero. Bakit daw tataas din ang presyo dahil magkakaroon daw ng tax. Tingnan nga natin ng mabuti yan Senator, ano ho.

RGR: Pangalawa, dapat din kung sakaling magbubuwis din ng ganyan, saan naman gagastusin? Na kapaki-pakinabang sa mamamayan, di ba?

Kung ibubuwis natin yung softdrink, maaring tutol ako sa sampung piso isang litro na sinasabi nila na nabasa ko sa pahayagan, pwede natin bawasan 'yan. Ngunit payag din naman ako na a part of it, kung talagang kinakailangan, ilagay natin sa Universal Health Coverage. Para lahat ng Pilipino hindi na kailangan ng PhilHealth card, may coverage ang lahat ng Pilipino. Taasan natin ang benefits package para sa lahat ng Pilipino. Palagay ko magagastos yun.

JT: At 'yung free medicines program ngayon ng gobyerno. Dapat siguro palawakin at i-monitor ng mabuti sapagkat hindi na naibibigay ng mabuti sa mga nangangailangan.

RGR: Tama po yun. Dapat tumingin tayo ng ibang sources bago additional taxes. Halimbawa privatization ng PAGCOR, government run casinos kung kinakailangan. Magkano 'yun? Mahigit 250 billion 'yun. Hindi na kailangan magbuwis sa mga mamamayan--pwede kang kumolekta ng 250 billion dun. O di kaya yung proceeds ng PCSO at PAGCOR ilagay nalang sa General Fund para sa pangkalusugan. Kasi sa ngayon hindi natin binibilang 'yan eh. It's a revenue generation ng gobyerno eh.

At marami pang iba. Doon sa mga exempted, halimbawa, tax holiday, kung mga malalaking kompanya hindi nagbabayad ng buwis dahil may mga loopholes sa batas. 'Yun ang una nating tingnan bago natin isipin na magabayad ng anim na piso kada litro si Juan dela Cruz. Mag-isip muna tayo, tingnan natin sino ba yung mga malalaking kompanya na yan na may income tax holiday na walang binabayaran.

JT: Ako'y nabigla dito sa isang balita, meron daw malalaking kompanya dito sa SBMA na tayo ang nagsa-subsidize ng pambayad nila sa kuryente?

RGR: Yung mga ganoon, pwedeng tingnan muna natin 'yan.

JT: Meron palang ganoon, na wag lang masabing mataas ang kuryente dito kaya ayaw nila mag-invest, dito na raw nag-invest kasi gobyerno natin ang magbabayad ng kuryente nila.

RGR: Yes, we can look at all of this, dahil may subsidy yan di ba? So tingnan natin, yung fairness ang sinasabi ko,so lahat kinakailangan magbayad. Unahin natin tingnan yung mga hindi nagbabayad ng income tax.

JT: Gawing simple.

RGR: Doon tayo mag-umpisa, yung mga malalaking kompanya.

JT: Pwede naman gawang simple yan Senator yung pagpa-file at pagbabayad para naman maraming ma-engganyo na mag-file talaga at magbayad ng tama.

RGR: That's right. Yung sinasabi ko na simplification at bawasan natin yung compliance costs. Minsan kasi sa mga maliliit na negosyante, mas malaki pa ang binabayaran to comply with the law than the actual taxes that they pay.

JT: Iyan, magaganda yan. Sana maisama doon sa discussion na gagawin dyan sa Senado.

RGR: Sigurado ako maisasama yan sa debate at sa discussion doon.

JT: Sige ho, mag-aabang kami kami Senator Recto tungkol dito.

RGR: I will continuously update you.

JT: At everytime na kakailanganin namin kayo sana maging libre kayo, Senator.

RGR: For sure. walang problema dyan, looking forward to it.

JT: Senator maraming salamat po.

MR: Magandang umaga, Senator Recto.

RGR: Maraming salamat. Thank you Joe, thank you Milky.

News Latest News Feed