GRACE POE'S INTERVIEW TRANSCRIPT
dzMM's Failon Ngayon with Zhander Cayabyab and Sherrie Ann Torres

Zhander Cayabyab: Ang chairperson po ng Senate committee on public services nasa linya po natin, si Sen. Grace Poe, magandang umaga po sa inyo Senator, si Zhander po ito at si Sherrie Ann.

Sen. Grace Poe: Magandang umaga, Zhander at Sherrie Ann.

Sherrie Ann Torres: Ma'am, magandang umaga sa inyo. Pasadahan natin 'yung issue ng Angkas. Kahapon nagkaroon ng malaking rally, nagkaroon sila ng malaking kilos protesta dahil ang feeling nila unfair 'yung pagkakaroon ng cap doon sa mga puwedeng bumiyahe na mga Angkas service o drivers. Ano po 'yung take ninyo dito?

Poe: Well, unang una nakikita nating merong pagnanais ang gobyerno na maintindihan anong pangangailangan ng ating mga kababayan kaya nga may pilot program sila. Maganda naman 'yun, ang hindi maganda lang, Dec. 20 nila ibinigay ang kanilang desisyon ukol sa pagbabawas ng mga riders effective Dec. 23, parang napakaikli naman ng panahon na ibinigay nila for transition. Pangalawa, alam mo itong Angkas na ito ay nagpakita naman ng kanilang safety record, nakita naman natin na talagang pinag-igihan nila 'yung pagma-manage ng kanilang riders tapos parang hindi naman na-take into consideration 'yun sa pagbibigay ng LTFRB ng desisyon. Alam mo ngayon pa naman na mas kailangan natin ng mas maraming magbibigay ng transportasyon dahil nga magpapasko na. Tapos marami pa ang nangangailangan ng trabaho, ngayon pa nila ibibigay ang ganyang uri ng sagot doon sa TWG. Tayo ay para sa kumpetisyon kasi sabi nila magsasama sila ng dalawa pang TNCs, ito 'yung Joy Ride at saka Move It; mabuti naman iyon, dapat talaga magkonsidera sila ng kumpetisyon pero siguro naman isaalang-alang nila 'yung mga ibang nauna na rin sa programa na TWG nila, na isinama nila, wala namang naging violation, sana tinuloy-tuloy na rin muna nila iyon.

Torres: Ma'am, hindi ba kayo na-consult ng LTFRB tungkol dito, bago sila naglabas ng desisyon tungkol dito sa Angkas?

Poe: Hindi nga namin alam na magkakaroon sila ng TWG na ganyan at kaagad-agad na nilang ibibigay ang desisyon. Siyempre sila 'yung diumano'y nakakaalam ng mga naging teknikalidad diyan kaya siguro sinabi nila, kaya siguro inisip nila sila na lang pero wala namang may monopoliya kasi kung ano ang nararapat 'di ba. Sana naging patas ang konsultasyon nila para pag nagpataw na sila ng desisyon na dalawang araw lamang ang compliance tapos dapat ay sumunod na ang lahat. Ngayon pa naman 'di ba hangga't hindi kasi natatapos 'yung ating mass public transport system, talagang may pangangailangan sa iba't ibang uri ng paraan para magkaroon ng ibang transportasyon ang ating mga kababayan.

Torres: Ma'am, sa bahagi ng Senado, kahapon nakakuha kami ng iba't ibang reaksyon ng mga senador at marami nga merong disgusto dito sa nangyari, sa naging desisyon ng LTFRB. Alam ko po bakasyon po kayo hanggang Jan. 20 pero ano po, paano po ninyo gustong i-mediate o panghimasukan ang isyu na ito, lalo na ngayon 17,000 na Angkas drivers ang definitely mawawalan ng pagkakataon na bumiyahe, pasko pa naman.

Poe: Alam mo, puwede naman kahit na hindi in session ang Senate, balak ko nga sana na makipag-ugnayan sa tanggapan ni Chairman Delgra. Ngayon, hindi ko alam ang holiday schedule nila pero alam mo sa huli desisyon nila 'yan. 'Yan ay executive prerogative 'di ba, kahit na marami na kaming ginawang minsan na pagdinig, ang nakakalungot hindi naman kami lahat lagi pinapakinggan, madalas nga hindi. Siguro isang apela na lang dahil nga maraming mawawalan ng trabaho, na puwede naman sanang i-konsidera muna 'yan kasi hindi ko alam kung 'yung 'Joy Ride' or 'Move It' ay meron nang gano'n karaming mga rider. Marahil puwede naman silang mag-cross enroll, may mga gano'n, pero pagdating sa management kasi, alam natin na may mga kumpanya na mas sanay, kaya na nila 'yung magiging proseso. So, siguro, sa ngayon puwede naman munang ipagpatuloy 'yan. Sana doon sa Angkas, kung mamarapatin ng LTFRB na bigyan naman ng pagkakataon ang iba. Magpapasko na, ngayon pa sila mawawalan ng trabaho at wala naman silang matinding violation, 'di ba, parang sa kanilang pilot study, halos 99 percent ang safety record nila. Hindi naman natin masasabi na naging pabaya sila sa kanilang responsibilidad.

Cayabyab: Senator, meron pa bang legal remedy na maaaring gawin para mapahinto 'yung kanilang executive order?

Poe: Puwede naman, alam mo, 'yun siguro, ang pinaka-epektibo ay dumulog ang kung sinuman sa korte para kuwestiyunin ito at ang korte ang puwedeng magbigay ng temporary restraining order o TRO. Siguro mas mabuti 'yun dahil 'yun kaagad-agad, ang Senado, hindi pa kami puwede--gustuhin man namin--hindi kami puwedeng magkaroon ng pagdinig ngayon dahil adjourned ang session namin kaya nga kailangan unconventional means ang gamitin. Siguro, pakiusap na muna sa tanggapan ng LTFRB na 'wag naman sana nilang gawin. Pero doon sa pakiusap na 'yon hindi naman garantisado na makikinig sila dahil nga mayroon din silang mandato. Ang korte lang talaga ang puwedeng magkaroon ng kapangyarihan na pigilin 'yan sa ngayon.

Cayabyab: So ang Angkas po, maaari po silang mag-file ng TRO?

Poe: Angkas, o anumang kumpanya, o kahit na private citizen, puwede ring mag-file ng TRO sa korte.

Torres: Ma'am, kailan niyo balak makipag-ugnayan kay Chairman Delgra? Ito po ba ay personal o through letter na lang o appeal?

Poe: Pinag-iisipan ko pa kung papaano. Kasi ganito 'yan, siyempre kahit paano ay mayroon na silang naging desisyon, so hindi naman 'yan unilateral na si Chairman Delgra lamang ang puwedeng magsabing "Sige, i-lift natin," kahit na kausapin ko siya. Kaya siguro ipapahatid na namin, maaaring kausapin ko siya o sabihin ko na ito ang aking pananaw diyan. Makikinig ba siya, ewan ko, pero para official, mas mabuti din na padalhan namin siya ng liham at 'yung liham na 'yon, puwede naman ding gamitin--'pag ito ay aming na-post--puwede namang gamitin din ito, na dalhin sa korte ng ating mga kababayan.

Torres: Kumbaga moral suasion ang gagawin ninyo para na rin dito sa mga Angkas driver.

Poe: Kasi puwede rin namang sabihin na since Senate is adjourned at the moment, baka naman puwedeng ipagpaliban muna hanggang magkaroon tayo ng pagdinig kung saan lahat naman sila ay maaanyayahan na ibigay ang kanilang mga pananaw. Hindi nga mangyayari 'yan hanggang mga siguro Jan. 20, so baka naman puwedeng--kasi lalung-lalo na ngayon--marami tayong pangangailangan sa transportasyon dahil nga magpapasko at magba-bagong taon, baka naman puwedeng ituloy-tuloy na muna 'yan hanggang magkaroon ng pagdinig.

Torres: Tapos ma'am, ito, may balak din kayo na isalang sa isang investigation o isang public hearing, ito ibang kino-consider na mga ride-hailing companies, itong kahalintulad ng Angkas?

Poe: Oo, kasi lahat nga sa TNCs ng mga motorsiklo ay iimbitahan natin, so 'yung Joy Ride at ang Move It, puwede rin silang magbigay ng presentasyon kung ano ang kanilang mga plano, ano ang kanilang track record, kasi siyempre gusto natin ng kumpetisyon, 'yan nga ang sinasabi ko, mas maraming players na risonable, mas okay pero kailangan 'yung mga nakikipagsapalaran din ay may kakayanan.

Torres: Hindi basta approval.

Poe: Oo, hindi naman basta-basta na, 'O sige, pag-eksperimentuhan natin ang ating mga kababayan. O accredited kayo.' Ano bang naipakita nila na kakayanan nila para gawin 'yon, ano ba ang safety record nila? Alam mo, hindi naman sa kinakampihan ko ang Angkas, pero sila, alam ko tini-train talaga nila ang kanilang mga riders kung paano maging safe, ano compliance nila, pati 'yung kagamitan nila iniinspeksyon 'yan kasi siyempre nakasalalay din diyan ang reputasyon ng kumpanya. Kung ano naman ang ginagawa ng ibang kumpanya na tulad ng Joy Ride at Move It para maging ganoon din ang kanilang safety record--'yun din ang ating tatanungin. Pero kung sa ngayon, kung bibigyan sila ng temporary permit para makapag-operate siguro naman ito ay sinuri na ng LTFRB, sana naman ganu'n ang ginawa. Alam mo ang ayaw naman natin kasi ay 'yung mga kababayan natin ay maging desperado, 'yung mga riders tapos maging illegal pa sila. Kung naging illegal at nagkanya-kanya pa sila mas lalong mawawalan ng direktiba ang LTFRB kung papaano sila ma-momonitor. Tapos nakita naman natin, dahil nga sa kagustuhan na magkaroon ng hanapbuhay ang daming habal-habal na illegal.

Cayabyab: Sa Makati, sa Ortigas

Poe: Kaya nga ito ay nagsusumikap na maging legal, hindi naman natin pinapayagan. So 'yun 'yung mga bagay na ikinukonsidera. Hindi ko sinasabing mali ang TWG na gawin ng gobyerno, mabuti naman na may effort din na sabihin na, "Sige payagan muna natin para makita natin," pero pagdating naman sa desisyon, ikonsidera na nila track record at pangangailangan ng ating mga kababayan sa transportasyon, lalo na ngayon na kulang tayo sa mass transportation.

Torres: Wala pa Ma'am record din ng parang nag nag-oovercharge itong Angkas so far?

Poe: Sa ngayon wala pa naman pero alam ko, may mga kasamahan kasi ako na nag-aangkas, sila ay kuntento sa serbisyo, sinabi nila medyo mahal na rin, hindi na rin ganu'n ka mura, pero mas mura pa rin. Kaya hindi ko alam kung ano talaga ang nagiging report nila sa pricing lalo na ngayong holiday, kailangan 'yan ay tignan din natin.

Cayabyab: Ma'am moving forward po, magtatapos po ang pilot testing sa March 2020, sa panahon na 'yun po ba maisasa-legal, maisasabatas na itong pagpayag natin na maging parang taxi ang mga motorsiklo o hindi pa po?

Poe: Well, tayo ay umaasa kasi nag-file na tayo ng bill, hindi lang naman ako, maraming mga senador ang nag-file; so ito ay didinggin naman natin kaagad-agad, so sana before March 2020, titingnan din natin House version, ibig sabihin sa Kongreso, para magkatugma ang aming bill. Alam mo, hindi ura-urada ang pagbibigay ng franchise, ito ay pinagdedebatehan ng mabuti kasi isang pribilehiyo ito at saka nais nating masiguro na 'yung bibigyan natin, matino...

Torres: Ma'am ihahabol ko lang ito, kahapon sinabi ni Presidential Spokesman Salvador Panelo na hindi man mangyayari ngayon 2020 ang sinabing five-minute travel between Makati and Edsa, puwede pa rin mangyari ito bago matapos ang 2022 sabi po ni Sec. Panelo. Sa nakikita niyo ngayon sa itinatakbo ng programa para ma-achieve ang mass transport system at saka 'yung iba't ibang programs and steps na ginagawa to address traffic, gaano ka feasible o probable itong five-minute traffic Edsa?

Poe: Alam mo lahat naman tayo 'yan ang gusto natin. Pangarap natin 'yan. Ayoko mawalan ng pag-asa, meron naman tayong NLEX-SLEX connector road na maaaring maging operational soon so tignan natin 'dun. At saka para sa akin kailangan lang talaga na tutukan natin ang ating mass transport system para hindi naman puro private cars lang ang gagamitin. At saka kung anuman ang mga proyekto ng gobyerno katulad ng mga tulay na magko-cross ng Pasig River, tatawid ng Pasig River, 'yung mga tulay na 'yan kung matapos lahat 'yan, e 'di mas mabilis talaga. 'Yung five minutes baka naman arbitrary number na iniisip pero ang ibig sabihin siguro ng Presidente ay magiging mas mabilis. Doon na lang tayo para mas makakayanan talaga natin.

Torres: So dapat hopeful pa rin talaga.

Poe: Oo 'di ba ang panahon ngayon ay tungkol sa pag-asa so lahat ng wishlist sa ating mga kababayan, 'yan ang isama natin sa ating dasal. Ano bang ating New Year's wish, isama natin 'yan. 'Di ba lahat tayo magbe-benefit diyan.

Torres: Kayo Ma'am kasama ito sa New Year's wish n'yo?

Poe: Siyempre. Alam mo naman She, sa araw-araw na kinalbaryong biyahe natin pagpunta sa trabaho, napakatagal din ng ating ginugugol sa kalsada kaya talagang kung ano ang maaaring solusyon diyan ng gobyerno ay kailangang suportahan natin basta ito ay makatarungan at tamang solusyon. Maligayang Pasko sa inyong lahat.