WIN TRANSCRIPT | Public Briefing #LagingHandaPH interview ni Sen. Win Gatchalian ukol sa Bagyong Ulysses, estado ng edukasyon at Doktor Para sa Bayan Act

[start recording]

Bagyong Ulysses

Q: Kamusta po sa inyong area, meron po ba kayong kuryente diyan sa area ninyo, Senator?

SEN WIN: May parte ho kaming may kuryente may parteng wala, marami na hong kaming evacuees dahil natakot sa mabilis na pagtaas ng mga ilog natin. may nabalitaan din kami na may magri-release ng tubig sa dam kaya nagkasabay ang high tide at pag-release sa dam at yung pagbuhos ng ulan. Kaya ho nag preemptive evacauation na ho kami pero marami pa rin ho tayong kababayan dito sa Valenzuela na patuloy na lumilikas ng kanilang bahay. Ang pinakamahalaga ngayong araw ay masigurado po na lahat ng mga kailangan ilikas ay mailikas at mabigyan ng pagkain habang sila po ay nasa evacuation centers.

Q: Kamusta naman po yung mga evacuation centers natin diyan, Senator?

SEN WIN: Ok naman dahil naghanda kami noong Bagyong Rolly pero wala naman po kaming malaking evacuation noong Bagyong Rolly, wala pang dalawang linggo yun kaya marami sa mga evacuation centers natin ay nakaset-up pa. ang kagandahan dito alam na ng ating mga kababayan anong gagawin kaya noong nabalitaan nila na may bagyong papasok maraming nag volunteer na mag evacuate na para hindi sila matamaan ng bagyo at biglaang pagtaas ng tubig. Pero ngayon mataas po ang tubig sa Tuliahan, marami tayong mga kababyan along Tuliahan na nagsialisan sa kanilang mga bahay.

GOCCs subsidies for pandemic and disaster relief

Q: Senator iminungkahi ninyo yung realignment ng 200 billion pesos na subsidies mula sa mga GOCCs para gamitin sa pandemic at calamity response ng bansa, ano na po yung status nito at gaano po kataas yung posibilidad na maaprubahan ito?

SEN WIN: Nakita ho namin na maraming mga pondo natitira sa ating mga GOCCs at kung matatandaan natin yung mga pondong ito dini-declare as dividends at binabalik ito sa pamahalaang pang national pero dahil nga napakarami ang nangyari sa ating bansa, bumagyo na ho, may pandemya, dapat gamitin na lang itong mga nalalabing pera sa mga GOCCs na nagkakahalaga po ng 200 million para magamit ho kaagad ng pamahalaan sa ganitong kalamidad. Ito po ay minungkahi natin at minomonitor natin para sumunod po ang mga GOCCs. Ngayong panahon ng budget, ito po ay isang bagay na tinatalakay natin para magamit yung mga pondong hindi pa nagagamit.

Edukasyon

Q: Issues sa distance learning, hamon pa rin dito ang epekto ng mga ganitong kalamidad, ano po yung mungkahi ninyo para masiguro ang kalidad ng mga learning materials para sa mga estudyante?

SEN WIN: Talagang naging mas komplikado yung sitwasyon ngayon dahil dito sa mga bagyong dumadating sa atin. Alam naman ho natin na hindi lahat merong access sa internet at karamihan sa ating mga estudyante binibigyan ng modules, ito yung mga ginagamit ng mga bata para makapag-aral ng sarili pero dahil nga sa ganitong bagyo marami sa ating mga modules na nasira. Yung mga lumilikas na mga pamilya ay naiwanan at hindi na nadala yung mga modules at ito ay malaking problema para sa ating pamilya dahil itong mga modules na ito ay nakadisenyo para makapag-aral ng sarili yung mga bata. Kaya dalawang bagay ang nakikita ko dito, una, magbigay tayo ng mas marami pang modules, magimprinta at siguraduhing tuloy-tuloy ang pag-distribute ng mga modules sa ating mga estudyante.

Marami akong nakausap na mga Mayors sa iba't-ibang parte ng ating bansa at marami sa kanila hindi sila nagkaroon ng covid or zero na nag kanilang covid kaya isa a kanilang mungkahi ay payagan sila magkaroon ng purok workshops, ito'y maliliit na workshops sa purok purok at pupunta ang guro doon para magturo sa limitadong bilang ng mga estudyante. For example, sampung estudyante, magpa-practice ng social distancing dahil nga napakahirap sa isang bata na turuan kung walang modules at yung ibang mga magulang natin inaatupag din yung kanilang kaligtasan kaya mas mahalaga po magkaroon ng interaksyon po sa pagitan ng ating mga estudyante at sa ating mga guro.

Q: Sa ngayon sunod-sunod po ang pa-gulan gaano po kalaki ang epekto nito lalo na sa pagdi-deliver po ng mga modules?

SEN WIN: Mahirap dahil hindi lang po ang pagdi-deliver ng modules ang inaatupag ng ating mga guro kung hindi yung mga pagmo-monitor, pagtawag, yung mga ibang guro natin alam ko pumupunta pa sila sa mga bahay-bahay. Isang guro pupunta sa bahay ng isang bata para maturuan at karamihan dito ay minomonitor nila gamit ang cellphone nila pero kung walang kuryente at ganitong bumabaha at yung signal ho ay paputol-putol napakahirap po para sa isang guro na i-monitor at siguraduhing natuto po yung ating mga bata dahil sa panahon natin ngayon naging mas mahirap ang pagtuturo nila pero ganunpaman, pinipilit ng ating mga guro at punong guro na ipagpatuloy yung pag-aaral dahil ito rin ay isang bagay para po maibsan ang kahirapan ng mga estudyante natin dahil kung sila ay natututo at nag-aaral eh yung kanilang focus doon po a pag-aaral at hindi doon sa mga nangyayari sa kanilang kapaligiran.

Q: Meron na po ba kayong assessment sa kasalukuyang sistema ng ating edukasyon sa gitna ng pandemya at sunod-sunod na sakuna? At paano natin masisiguro ang quality education at competence ng ating kabataan?

SEN WIN: Magandang tanong yan at wala pa tayong formal assessment pero minomonitor po namin sa pamamagitan ng interaksyon with our principals, with our teachers and most of all our school officials doon. Minomonitor namin, nakikipagusap kami sa mga magulang natin at lokal na pamahalaan dahil malaki po ang kanilang papel para masigurado na natututo yung bata pero ang pinakamainam dito ay magkaroon ng formal assessment para makita kung effective yung modular o modules na ginagamit natin. sa ilang mga linggo magkakaroon ng formal assessment at ang DepEd rin ang maglulunsad ng formal assessment at ito ay isang bagay na tatalakayin ho namin sa kumite para makita ho natin kung epektibo po ba itong modules at kung ano yung mga susunod na hakbang dahil ang ating klase ay hanggang mid-December lang. Magkakaroon ho tayo ng assessment kung ano po yung magiging hakbang sa susunod na taon.

Doktor Para sa Bayan Act

Q: Marami din nagaabang dito sa Medical Scholarship Bill maari bang humingi ng detalye sa panukalang batas na ito?

SEN WIN: Ito ay napakagandang batas at nagpapasalamat ako kay Senator Joel Villanueva dahil siya po talaga ang nagsulong nitong batas na ito at nagpapasalamat din ako kay Senate President Tito Sotto, ito po yung kauna-unahang bill na na-file sa Senado, siya po ay yung may pangunahing akda sa batas na ito. Sa ngayon meron tayong malaking pagkukulang pagdating sa Doktor, sabi sa World Health Organization dapat may 10 doctors per 10,000 population pero ngayon nasa mga three per 10,000 population. So ang ibig-sabihin kakailanganin natin ng almost 80,000 doctors para maabot yung requirement ng WHO, World Health Organization. At dahil sa malaking kakulangan po ng doktor, kailangan pa po natin ng mas marami pang [cuts off].

Nasabi ko nga kanina tungkol sa doktor, kailangan natin ng 80,000 doctors para maabot natin yung requirement ng World Health Organization at para maabot natin yan kailangan mag-offer pa tayo ng maraming scholarships para mahikayat natin ang ating mga kababayan na kumuha ng kursong pang medisina para maging doktor. Itong batas na ito, mago-offer po ng scholarship sa mga gustong kumuha ng medisina at yung scholarship na ito ay babayaran ng gobyerno, lahat ng panggastos ng lahat ng kukuha ng medisina. Hindi lang ho tuition fee, hindi lang miscellaneous kung hindi mga kagamitan rin nila dahil alam natin na ang pagkukuha ng doktor hindi simpleng kurso yan, maraming expenses kaya itong batas na ito ay magbibigay ng scholarship at ng insentibo doon sa mga kababayan natin, mga estudyante na gusto kumuha ng medisina. Hopefully, pagtapos ng ilang taon eh maabot na natin yung pagkukulang na 80,000 doctors sa buong Pilipinas. Magandang batas po ito dahil mapapadami natin ng doktor sa ating bansa, mahihikayat natin ang ating mga kabataan na kumuha ng medisina at higit sa lahat po matutugunan natin yung pangangailangan nating pangkalusugan sa ating bansa.

[end recording]