Press Release
December 2, 2020

Opening Statement of Senator Risa Hontiveros
Press Conference

Good morning to everyone, maraming salamat for being here.

Mayroon akong ilang updates tungkol sa aming patuloy na pangangalap ng impormasyon tungkol nga dito sa sinsabi nilang joint venture agreement ng BCDA at MTD Berhad para sa pagpapatayo ng sports facilities sa New Clark City.

Matatandaang isang malaking parte ng transaksyong ito ang Development Bank of the Philippines o DBP, dahil walang pang isang buwan, nakakuha agad ang MTD Berhad ng 9.5 Bilyong Pisong loan sa DBP para sa South East Asian Games. Kaya tumatak na yung sinasabi nilang "ginisa tayo sa sarili nating mantika".

Kaya nagpadala po kami ng pormal na sulat sa DBP para makakuha ng dokumento na inaasahan naming magdedetalye ng bilyun-bilyong loan na ito.

Target namin yung mga files around May 2018 para makakuha ng dokumento na inaasahang magdedetalye at hiningi namin yung loan or credit agreement, signing authority, minutes of the meeting, mga relevant presentations, management memorandum ng loan sa MTD Berhad, at higit sa lahat, yung counsel's opinion or legal sufficiency na galing sa counsel ng DBP.

Sa ganitong paraan, ang inaasahan natin ay mas magiging malinaw, malinaw pa kung ano ang ginamit a recipe para sa special "ginisa" na ito.

Isang maiksing review lamang ng mga impormasyon na alam na natin, tungkol sa mga sangkap ng guisadong ito.

Unang-una, dapat may proposal muna. Ang proposal ng MTD Berhad noong August 2017 ay magtatayo sila ng administrative center. Ang sabi ng BCDA, dapat may kasamang sports facilities kaya nagsubmit ulit ang MTD ng proposal na may kasamang sports facilities.

Pero, sa ganitong uri ng ginisa, kailangan mag-dagdag-bawas ng rekados. Nakita yan ng OGCC kaya noong January 30, 2018, just three months after MTD Berhad's resubmitted proposal, ay naglabas ng Contract Review No. 68 ang noo'y OGCC Chief na si Rudolf Jurado. He did not give a go signal at nilagyan nya ng condition na kung itutuloy ito, dapat ay mag-public bidding.

Ang ikalawang sangkap, kailangan mag-mukhang joint venture ang proyekto para makaiwas sa public bidding.

Kaya pinalabas na nag-ambag ng 8.5 Bilyong Piso ang MTD Berhad para sa sports facilities. Subalit ang pondong ito ay hindi nanggaling sa MTD Berhad; nanggaling ito sa isang loan mula sa DBP. Ang problema dito, obligado ang BCDA na i-reimburse sa MTD Berhad ang kapital na inambag daw ng kompanyang ito.

Napansin ito ng OGCC at COA: Paano naging joint venture ang proyekto kung ibinalik din sa contractor ang "inambag" niya na kapital? Ang masakit pa dito, ang pang-reimburse ay galing sa national budget.

Kaya noong January 30, 2018, just three months after MTD Berhad's resubmitted proposal, ito nga, naglabas ng Contract Review No. 68 ang noo'y OGCC Chief na si Rudolf Jurado. Ang sabi niya, kung itutuloy ito, dapat ay mag-public bidding nga.

Kaya hindi siya nag-bigay ng Counsel's Opinion na nagsasabing legal, valid, at enforceable ang Joint Venture Agreement.

Ang Counsel's Opinion ay requirement ng COA Joint Venture Guidelines at ng sariling JV rules ng BCDA.

Kaya, sa puntong ito, alam ng BCDA na hindi siya makakakuha ng Counsel's Opinion galing sa OGCC.

Ang solusyon para sa BCDA ay mag-dagdag-bawas ng rekados - at provision sa kontrata - hanggang mahanap ang tamang timpla.

Kaya tinanggal na lang sa Joint Venture Agreement ang requirement na may Counsel's Opinion ang BCDA galing sa OGCC, upang hindi mahalata ang pagkukulang.

Nagdagdag din ang BCDA ng pampasarap sa niluluto niya.

Ang project cost na dumaan sa Swiss Challenge ay 8.5 bilyong piso. At sa kontratang siniyasat ng OGCC, 8.5 bilyong piso dapat ang ibabalik sa MTD Berhad.

Ngunit sa kontratang pinirmahan ng BCDA at MTD Berhad biglang nadagdagan ng 2.4 bilyong piso ang ibabayad sa contractor. Binigyan pa ng 25 taong profit-sharing. Ang Korte Suprema na ang nagsabi, ang Approved Budget for the Contract or ABC na dumaan sa public bidding o swiss challenge ay dapat hindi baguhin o dagdagan pagdating sa pinirmahang kontrata.

Sabi ng Korte sa kaso ng PIATCO: a public bidding would indeed be a farce if after the contract is awarded, the winning bidder may modify the contract and include provisions which are favorable to it that were not previously made available to the other bidders.

Dito, swiss challenge na nga lang, ginawa pa ring farce.

Ang ikatlong ingredient sa ginisa ay ang loan mula sa DBP, na wala pang isang buwan nang i-apply, ay nailabas na agad. Kailangan kasi dito, mabilis ang pagluluto. Sino kaya ang naglakad sa 9.5 Bilyong Pisong loan na ito?

At ano ang collateral? Ang kasiguraduhan na makakakuha ang BCDA ng 9.5 Bilyong Piso mula sa National Budget?

Ang ikaapat na ingredient sa ginisa recipe ay ang bilis ng pagluto: nagtatayo na ng mga facilities ang BCDA at MTD Berhad kahit wala pang Counsel's Opinion para sa proyekto.

Tandaan na hindi kailanman naglabas ng Counsel's Opinion ang OGCC bago mag-pirmahan ang BCDA at MTD Berhad noong February 2018. Pero by April, nagsimula na ang construction. Nagmamadali lang ba dahil sa parating na Southeast Asian Games o may ibang dahilan?

Kaya naman ihahalo na ang ikalimang sangkap: palitan ang mga kusinero na ayaw ng master chef - at mga head ng OGCC na ayaw maglabas ng Counsel's Opinion.

By May 2018, natanggal na sa pwesto si Jurado at napalitan pansamantala ni OGCC OIC Elpidio Vega.

By October, naging opisyal na ang appointment ni Vega bilang hepe ng OGCC at kinabukasan, matapos nyang ma-appoint, naglabas agad ng opinyon na fair at above-board ang JVA.

Kaya naman hindi natin mapigilang magtanong: Ang Counsel's Opinion ba ay suggestion lang o isang requirement sa ilalim ng ating batas? Bakit nakapagtayo sila kaagad ng mga pasilidad habang wala pa ang Counsel's Opinion ng unang OGCC Chief na si Jurado? By November, nakapag-hain na sila ng ginisa. Matapos ma-approve ng DBM ang budget, natanggap na ng BCDA ang 9.5 bilyong piso para sa SEA Games facilities. Ito ang perang pinambayad sa utang ng MTD Berhad sa DBP. Uulitin ko. Ang ibinayad ng BCDA sa utang ng MTD Berhad sa government bank ay mula sa national budget. Mula sa kaban ng bayan.

Kaya bago tayo magtapos, gusto ko lamang ilista muli ang mga ingredients nitong special "ginisa sa sariling mantika" recipe:

Unang ingredient, may proposal na pinapalitan para magka-sports facilities na gagamitin sa SEA Games

Ikalawa, nagdagdag-bawas ng mga rekados tulad ng pagtatanggal ng requirement Counsel's Opinion at ang pagdagdag ng mas malaking reimbursement at profit sharing sa pagitan ng BCDA at MTD Berhad.

Ikatlo, ang bilyun-bilyong loan mula sa DBP na tatlong linggo lamang halos ang processing.

Ikaapat, ang pagsisimula ng construction ng facilities kahit walang Counsel's Opinion. At ang ikalima, ang pagpapalit sa namumuno na maglalabas ng positive na contract review.

Muli, ang usaping ito ay hindi tungkol sa ating mga atleta. Hindi ma-a-apektuhan ng anumang imbestigasyon ang karangalan na ibinigay nila sa bansa. Ang usaping ito ay hindi rin tungkol sa pagiging world-class ng sports center sa Clark: maganda naman talaga ang facilities.

Sa huli, ito ay tungkol sa accountability. Ito ay tungkol sa pagbabalewala at mistulang pag-araro ng public bidding requirements na napapaloob sa batas natin.

Sa huli, ang perang pinambayad sa inutang ng isang pribadong kompanya mula sa isang government bank... ay mula pala sa pera ng taumbayan.

Kaya nagpadala kami ng pormal na sulat sa DBP para makakuha ng dokumento na inaasahan naming magdedetalye ng bilyun-bilyong loan na ito:
1. Loan or credit agreement;
2. Codified approving and signing authority;
3. Minutes of the relevant board meetings;
4. Presentation during these meetings related to the project;
5. Management Memorandum related to the MTD Berhad loan; and
6. Counsel's opinion or Legal Sufficiency na galing sa legal counsel ng DBP mismo.

Kaya umaasa kami na dinggin ng DBP ang aming request letter - in the spirit of transparency - upang hindi na kailanganin pang ipa-subpoena sa kumite.

Importante ang imbestigasyon na ito dahil sa sobrang galing ng mga chef sa transaksyong ito parang may balak silang magluto uli.

Kung nagkataon, ginisa na naman ba ang uulamin ng sambayanang Pilipino? Parang nakaka-umay na yata. Yun lamang sa ngayon at maraming salamat po.

News Latest News Feed