Transcript of interview with of Senate President Vicente C. Sotto III with Kabayan Noli De Castro

Q: Naalala ko nung tayo ay nandiyan sa Senate, di ba may pinasa tayo, yung paglikha ng PDEA?

SP Sotto: Oo, yung Republic Act 9165.

Q: Anong kapangyarihan ang binigay natin sa PDEA?

SP Sotto: Binigay natin na kapangyarihan sa kanila yung over-all pakikilaban sa problema ng illegal drugs at drug abuse. Magkaiba yung dalawang yun eh. Masyadong nacentralize yung thinking ng iba, lalo na ng government ngayon, tungkol sa enforcement eh yung apat na major concerns ang pinasok natin nuong araw, di ba, kung natatandaan mo, yung enforcement, prosecution, prevention and rehabilitation. Yun ang pagsagupa sa illegal drugs at drug abuse, hindi pwedeng puro enforcement. Sapagkat habang may drug dependent, may magbebenta. Pag wala ng bibili, walang magbebenta, hindi ba? Kaya nandoon yun. Kaya lang, pagkatapos nung nag-umpisa noon, si Joey Lina ang unang naupo, maayos yun, tama yung takbo. Noong nagkapalit-palit na, hindi nakuha yung pinakabuod nung gusto naming gawin doon sa Philippine Drug Enforcement Agency, na enforcement arm ng Dangerous Drugs Board. Nakapaloob nga dapat doon parang supervisor din sila, ng mga (unclear) enforcement units ng buong Pilipinas, di ba? Eh ang nangyari nagkaroon ng, mga naupo thereafter, naging army. Naging sariling enforcement unit lang, hindi yung laman nung gusto natin nung academy at (unclear). Yan ngayon ang isa sa mga dahilan kung bakit nagkagulo yung PNP at yung PDEA.

Q: Kung sinunod yung laman ng batas...

SP Sotto: Hindi magkaka ganyan.

Q: Yung misencounter hindi mangyayari?

SP Sotto: Hindi. Kaya nga ako naman, meron na akong finile ngayon na bill, na ginagawa ng Presidential Drug Enforcement Authority at nagkaroon na ng apat na bureau, o limang bureau na nakalagay sa ilalim niyan kaya hindi na magkakaganyan sapagkat dapat supervisor sila ng PNP.

Q: In other words, under sila ng PNP?

SP Sotto: Oo, under nila (unclear) ang PNP pagdating sa enforcement at hindi na sila kailangan na sila mismo ang nagbu-buy-bust. PNP ang nagbu-buy-bust, sinusupervise nila.

Q: Yun ang medyo nalito ako, sabi ko bakit ganoon samantalang pinalakas na nga ang kampanya sa droga sa pagkakabuo ng PDEA. Parang ginaya din natin yan sa States.

SP Sotto: USDEA. Ganoon yung sa USDEA, nakita mo ilan lang ang US...dito nga sa Pilipinas, dalawa lang ang DEA, ang USDEA, pero nakaka-operate, di ba? Sapagkat sila ay para kung baga sa ano, may supervision sila, at tumutulong sila. Katulad niyan, kung may isang buy-bust na ganyang malaki, ang mangyayari diyan, yung dalawa, tatlong PDEA na naka assign doon sa narcotics unit ng PNP, malilista nila. Ito lang ang dapat gawin, ito, ganito, susupervisin nila. Pareho nung sinasabi ni Wilkins Villanueva ngayon na hindi daw sinunod yung ganito, hindi sinunod yung ganyan, hindi sinunod yung dapat gawin, mga sinasabing ganoon. Hindi dapat mangyari yun kung merong maayos na patakaran na sinusunod.

Q: Dito sa inyong proposed bill, meron po bang provision addressing sa inyong Senate hearing yung pag gamit ng mga bilanggo bilang asset?

SP Sotto: Wala yun, (unclear) nasa PNP yan. Nasa kamay ng enforcement yan, hindi kailangan ng batas noon. Sapagkat ang sasabihin niyan, kung yun nakakulong sa Muntinlupa, may malaki na silang violation. Pero kung sasabihin nila na hawak nila, detainee nila, gagamitin nila sa buy-bust, eh nangyayari talaga yun, meron nga kasing bagong sinasabi doon sa Supreme Court tungkol sa issue nung plea bargaining.

Q: Doon din sa pagdinig sa Senado, naging malinaw na po ba yung tungkol doon sa nawalang P1 million budol money?

SP Sotto: Hindi daw nawawala, nandoon lang sa custodial office nila.

Q: Ang Senado ba may continuation pa nitong pagdinig na ito?

SP Sotto: Meron, kasa-submit lang sa akin kahapon ni Dir. Eric Distor ng NBI nung kabuuan ng imbestigasyon nila. Kasi narinig niya yung sinabi ng PNP at napakahaba ng presentation, narinig din natin ang presentation ng PDEA, pero yung imbestigasyon ng NBI ang pinakamahalaga doon. Siguradong maririnig natin sa dalawang side yung pabor sa kanila eh, pero yung sa NBI, malamang ilabas namin sa floor yung report ng NBI pagka nakumpleto na. Pinadala sa akin kahapon, nireview ko ngayon.

Q: Maraming salamat. Dapat siguro bilis-bilisan ito para maiwasan na yung mga ganyang misencounter.

SP Sotto: Yun na nga ang sinasabi ko noon pa. Alam mo ba nung unang hearing, kumokontra sila doon, hindi naiintindihan yung batas. Hindi nila alam yung (unclear) DDB at saka PDEA, magiging elevated to the Presidential Drug Enforcement Authority na meron na silang say hindi lang sa enforcement, kundi pati sa prosecution. Dati nung nakaraang administrasyon, 86 percent ang dismissal ng drug cases, tapos wala silang say sa prevention, wala silang say sa rehabilitation, pero dito sa authority na kine-create natin, may say na sila at nationwide.

Q: So, presidential na.

SP Sotto: Oo, under the Office of the President.

Q: Maraming salamat po at good morning.

SP Sotto: Yes, sir, thank you very much.