Press Release
August 1, 2021

Transcript of Interview with Senate Minority Leader Franklin M. Drilon Bantay sa Kongreso with Ms. Nimfa Rogado-Ravelo and Isa Avendano-Umali

Q: Tungkol sa pag-restrict sa galaw ng mga tao, hanggang saan po ang hangganan noon? Pwede po ba iyon?

SFMD: Kasama sa kapangyarihan ng pamahalaan na limitahan ang galaw ng mga hindi pa nababakunahan dahil sa tingin ng pamahalaan ito ay makakasama sa ating general welfare. Iyon ang tinatawag nating police power of the state. Hindi ito yung kapangyarihan ng PNP. Ang tawag diyan ay police power ngunit ito ay kapangyarihan ng pamahalaan na limitahan ang galaw ng mga hindi pa nababakunahan dahil ito ay kasama sa tinatawag na pangangailangan para sa general welfare.

Ang kapangyarihan na ito ay maaring gamitin kung kinakailangan sa ngalan ng ikabubuti ng nakararami ngunit dapat reasonable ang paggamit nito at hindi dapat malupit at hindi dapat arbitrary. Pero liwanagin natin na sa ngayon ay hindi pwede arestuhin, ikulong o pagmultahin ang hindi pa bakunado dahilan sa walang batas at wala naming sapat na bakuna, mabagal ang vaccination program. Bagama't may mga desisyon sa Amerika na sinasabi ng kanilang Korte Suprema na pwedeng gawing mandatory ang pagbabakuna dahil ito ay nakakaapekto sa kaligtasan at kalusugan ng sambayanan. Ngunit, uulitin ko, sa aking tingin, medyo hindi pa pwede ngayon na gumawa tayo ng batas para gawing mandatory ang pagbabakuna dahilan sa kulang ang ating supply. Sa katunayan, maraming LGUs ang humihingi ng dagdag na supply. Kung wala naman tayong sapat na supply. Hindi pwedeng sabihin ito ay mandatory vaccination ang gagawin natin.

Nasa kapangyarihan ng ating pamahalaan ngunit siguro tanungin natin bakit tayo umabot sa ganito. Noong nakaraang taon dahil sa kapabayaan ng pamahalaan particularly ng IATF, noong Enero ng nakaraang taon alam na na mayroong nakapasok na Chinese tourists mula Wuhan, China, ngunit kailan tayo nag-imposed ng ban? Kalagitnaan na ng Marso ibig sabihin nagkaroon na ng pagkakataon na kumalat ang virus.

Q: Iyon yung original sin.

SFMD: Iyon yung tinatawag nating original sin.

Q: Kung magkakaroon tayo ng sapat na supply ng bakuna, by then pwede na po bang gumawa ng batas para gawing mandatory at para rin sa pagpapataw ng parusa sa lababas na hindi pa bakunado?

SFMD: Nasa kapangyarihan iyan ng estado. Sa Amerika, matagal nang sinabi na pwede ang compulsory vaccination. Ngunit, sa ngayon hindi pwedeng gawin sa atin iyan at ako ay tutol diyan dahilan sa wala pang sapat na bakuna. Kailangan na maipakita nila na may sapat na supply at kung sino yung gustong magpabakuna ay pwedeng magpabakuna. Hindi kagaya ngayon na mabagal dahil mabagal din ang dating ng supply. Ang ibig sabihin, hindi sapat ang supply para sa lahat kaya hindi pwedeng magpasa tayo ng mandatory vaccination law.

Q" Sa August 6 po hanggang 20, ipapairal na po ang ECQ. Ang tanong po meron po bang pondo para sa ayuda?

SFMD: Nakakalungkot po na may pondo para sa anti-insurgency pero walang pondo para sa ayuda. Kung inyo pong naalala, noong pinag-uusapan ang 2021 budget pinuna naming sa senado, pinuna ko mismo kung bakit walang budget para sa SAP o ayuda. Ang sinasabi ko sa kanila inuuna n'yo pa itong P16.2B anti-insurgency kaysa sa ayuda para sa ating kababayan. Hindi po nakinig ang pamahalaan. Kaya ito, maliwanag na itong anti-insurgency ay mas binibigyan ng priyoridad kaysa itong ating pangangailangan sa ayuda. Tiningnan ko po ang releases sa atin-insurgency. Noong apat na buwan po ang inilabas ay P16.2-B mula noong Marso hanggang Hulyo. Noong March, P3.3B; noong April ay P7.68B; noong Mayo P2B; noong Hunyo P3.41B. Mayroong P4B po napunta sa Davao region baka makalimutan natin. Iyan po ay nauna pang ma-released sa LGUs ngunit itong ayudang pangangailangan natin, wala tayong pera. Kung ginamit ito sa ayuda, at P61.2B mahigit sa 4 na million pamilya ang dapat nakatanggap na ng P4,000 per family. Kayama malaking prolema ito. Kaya tingnan natin sa 2022 budget, ang sinasabi ng pamahalaan ay dadagdagan pa nila ang pondo at gagawing P40B ang pondo ng NTF-ELCAC. Tayo po ingatan natin. Mas mahigit po ang pangangailan at ang priyoridad ay dapat sa SAP, yung 4Ps, yung ating health sector, yung education sector. Huwag nating kalimutan na mahigit na sa 3.7 million ang nawalan ng trabaho noong nakaraang Mayo. Pagdating ng lockdown mas marami ang mawawalan ng trabaho.

Q: Paano po itong Bayanihan 3, pinu-push ng Kamara na sana raw aksyunan na ng senado.

SFMD: Sang-ayon kami diyan. Hindi kami tutol. Ang problema diyan, ang tumututol ay yung Department of Finance dahil wala silang pera na ipangsusuporta sa Bayanihan 3. Uulitin ko, hindi tutol ang senado at ang tumututol ay ang DOF.

Q: Binangit n'yo na yung bilyun-bilyong releases through NTF-ELCAC, pwede pa bang i-recall iyon?

SFMD: Hindi na pwede. Wala na iyon sa agencies, nasa LGUs na, ang bilis nga na naikalat sa sinasabi nilang 820 NPA-free barangays. Pero sang-ayon sa report ng COA sa anti-insurgency budget sa PNP noong 2020, nakita nila na sa P1B budget ang nagasta lang ay P86-M. Kaya hindi ko alam sa 2021 kung ano ang sitwasyon.

SFMD: Noong nakaraang taon nagkaroon ang gobyerno ng tinatawag na cash sweep. Ibig sabihin, nag-issue sila ng isang order na kinuha niya lahat ng pondo na hindi nagagastos at winalis niya yung buong departamento na hanapin yung perang natutulog.

Malaking bagay at kailangan na magkaroon ng pera sa ayuda. Siguro baka kailangan ulit ng cash sweep.

Q: Yung intelligence fund, pwede bang busisiin para gamitin na rin sa ayuda?

SFMD: Sa akin, pwedeng gamitin iyan dahilan sa iyon naman ang pangangailangan ngayon ay ayuda, gutom at kawalan ng trabaho, iyon sigurong security issues baka pwede naman munang ipagpaliban at least for the next six months. I-realign muna natin ang budget for intelligence and confidential fund. Sigurado ako kung ano man an insurgency ay mababawasan kung ang taumbayan ay hindi hirap at gutom dahil sa walang ayuda.

Q: Sa palagay n'yo po panahon na para magkaroon ng better terms dito sa VFA?

SFMD: Alam n'yo po, kahit anumang foreign policy ay iyan ay para sa kapakanan na siyang nagpapairal ng foreign policy. Ngayon itong VFA, sa aking tingin ay kailangan kapwa ng Amerika at ng Pilipinas. Kailangan iyan ng Amerika para madagdagan ang ability ng Amerika para i-maintain ang free navigation. Ang ating bansa naman, bilang ang Amerika ang pinakamalakas na bansa, kailangan natin ang tulong nila para pigilan itong China in its incursions into our territory. Pangalawa, doon sa ating security issue at sa ating AFP modernization, kailangan natin ang Amerika. Kaya sa aking tingin, ito ay policy debate, na sang-ayon nga sa Korte Suprema doon sa isinampa naming minority senators na kaso hinggil sa Rome Statues, ang sinabi ng Korte Suprema, in effect, ay kung kailangan ang basbas ng senado noong tayo ay nagratipika ng isang treaty, kailangan din siguro ang consent ng senado kung tayo ay titiwalag sa isang tratado. Iyan ay dahilan sa ang senado ay policy-making body. Ang foreign policy natin siguro naman dapat may stability. Dahilan sa nakita nating urung-sulong na nakita natin sa VFA, iyan ay nagpapatunay na kailangan ang pag-uusap para lahat ng aspeto ay mapag-usapan at hindi executive lang ang magpapasya.

Q: Doon sa SC, ibinasura siya dahil moot academic na yung pag-alis natin sa ICC dahil nakumpleto na yung proseso.

SFMD: Tama po iyan, academic na dahilan sa-notify na yung UN at tapos na ang proseso. Ngunit sa mga future treaties kailangan ang consent ng senado. Sa katunayan, doon sa aming pag-ratify sa mga treaties, lahat nilalagyan na ng condition na kailangan ang concurrence ng senado sa pagbasura ng mga treaties.

Q: Dito po sa VFA, wala po yung ganyang condition dahil matagal na yung VFA pero dahil sa Supreme Court ruling, ang mangyayari ay kung sakaling maisipan ulit ni Presidente o sinumang kasunod na mauupo na tayo ay umatras na sa VFA, kailanga ng concurrence ng senado?

SFMD: Tama po iyan. In the future, kung bigla na lang maisipan ng pangulo, kung sinoman ang pangulo, na umalis sa isang tratado, kailangan konsultahin niya at kunin ang pagpapasya ng senado.

News Latest News Feed