Press Release
October 14, 2022

SENATE MEDIA INTERVIEW OF SEN. WIN GATCHALIAN AFTER THE BUDGET HEARING

SEN. WIN: Yung hindi naabot ng electric coops o hindi naabot ng ibang utilities, Doon pumapasok ang NPC. Doon na yun sa mga areas na remote. For example, nasa mainland ka pero nasa dulo ka ng NPC so lahat ng pinakamahihirap, pinakamalalayo at pinakamahihirap na abutin, NPC ang nagbibigay ng kuryente. Ngayon ang problema, tumaas ang presyo ng langis, nakabudget sa kanila is only $40 per barrel pero ngayon nasa $90 per barrel na. So yung krudo na binibili nila mas mahal na ngayon, so that's where we are kaya humihingi sila ng additional P12 billion dahil tumaas ang presyo ng krudo. Ngayon kapag hindi natin maibibigay ang P12 billion, ang problema niyan, close to about 1.3 million households ang mawawalan ng kuryente dahil hindi sila makakapagbayad ng kanilang gasolina o diesel para magbigay ng kuryente.

Q: Possible po na ma-restore ang hinihingi nila and if ever saan po manggagaling?

SEN. WIN: Maraming sources na na-identify kaya tinatanong ko. Una, meron silang mga savings na pwede nating gamitin. Pangalawa, pwede rin sila pumunta sa bangko para humiram. Pangatlo, yung subsidies na pwedeng ibigay ng gobyerno at marami silang mga collectible from government itself. Ito yung apat na pwede nating pagkunan para maibigay ang P12 billion.

Q: In terms of their budget, kaya pa ba na from P32 billion ay maibalik sa hinihingi nilang 40 plus?

SEN. WIN: Magandang question yan. Mahirap. P12 billion is big kaya it could be a combination kaya ang nakikita ko dyan, combination ng utang, loan combination ng subsidy from the government, combination ng old accounts, marami silang old accounts worth P500 million.

Q: Safe to say Sir na titignan natin ang lahat para maiwasan ang brownout sa 1.3 million households?

SEN. WIN: Yeah. In fairness sa NPC nag-identify na sila ng sources, kailangan lang nila ng authorization ng Congress at meron na silang contingency plan para makuha nila itong P12 billion. Hindi nila kasalanan yan dahil tumaas ang presyo ng kuryente. At isa rin sa itinutulak ko kanina ay gumamit din sila ng Renewable Energy tulad ng solar para hindi na sila bibili ng krudo. Ngayon kasi marami pa ang gumagamit ng krudo so kapag gumamit sila ng renewable energy bababa ang paggamit ng krudo.

Q: How about doon sa may mga utang daw po na Coop?

SEN. WIN: Yeah. May mga utang talaga, PSALM yun. Marami tayong Coop na problematic ang kanilang operation. Hindi rin naman pwedeng putulin ang kuryente nila dahil mawawalan ng kuryente ang mga lugar na yun. Kaya ang ginagawa ng gobyerno ngayon nagbibigay ng subsidy. So ang long term solution diyan ay ayusin ang operation. Ayusin ang collection, babaan ang expenses.

Q: Ano ba ang sistema dun sa electric cooperative kasi kagaya sa Lanao, nagiging political decision na lang?

SEN. WIN: Oo nga eh. For example sa Lanao, actually matagal na problema na yan. Hindi naman pwedeng putulan lang ng kuryente. Ang PSALM kasi nagsusuplay lang ng kuryente, hindi pwedeng putulan. So ang nakikita kong solusyon dyan, ang NEA pwedeng pumasok, magpadala ng team, para maayos. Importante rin na ang mga tagaroon ay magbayad. Ang problema nila is cash flow, ibig sabihin konti lang ang nagbabayad.

Q: Hindi solution ang government takeover?

SEN. WIN: Solution yan. Pwede ring mag-takeover ang government para maa-arrest ang cash flow problem at government ang mag-operate muna.

Q: Pero last resort na yun?

SEN. WIN: Last resort na yun. Importante na, ang coops kasi may tinatawag nilang task force. So marami nang naayos na coop via task force. So pwedeng gumawa muna ng task force papasok doon para maayos ang kooperatiba. Marami nang naging success stories dyan.

Q: Sir pa-explain, may electric cooperative pero PSALM ang nagsusuplay ng kuryente?

SEN. WIN: Ang electric coop is owned by the members, pero ang PSALM...

Q: Private siya?

SEN. WIN: Hindi siya private parang public siya, public kasi ang mga consumers. Ang PSALM meron siyang hydroelectric sa Mindanao siya ang nagsusupply ng kuryente.

Q: Hindi siya binabayaran

SEN. WIN: Hindi siya binabayaran kaya lumalaki ang utang. Kanina billions...Hindi naman pwedeng sabihin ng PSALM hindi kayo nagbabayad putulan namin kayo, mas kawawa ang lugar.

Q: Hindi sila nagbabayad pero kumokolekta naman sila?

SEN. WIN: Oo. Maraming isyu yan. Ang basic issue dyan is kulang ang koleksyon nila so dapat maiayos yan. And of course that area once upon a time may peace and order issue sila. Pero ngayon maayos na ang peace and order doon pwede nang i-rehabilitate.

Q: Sir, yung oil exploration po sa areas sa West Philippine Sea, paano po maa-address? Kasi sa ngayon ang nakikita pong causes of delay is security concerns.

SEN. WIN: There are two areas diyan. One yung mga areas na wala namang problema, dapat mag-explore na tayo doon. Kaya kanina pina-flag ko sila sa dalawang areas doon pwede na silang mag-explore. Doon sa mga areas na may contest kailangan i-consult natin ang security cluster para alam natin kung paano tayo papasok doon. Kasi we want also na ang pag-explore natin doon maayos, walang mangyayaring problema. But let me just stress, sa atin ang area na yun, we should explore ang kailangan lang natin maayos ang security.

Q: Sir na-surprise ba kayo doon sa binanggit kanina ng PNOC na pinatigil daw isang coordinating council yung security?

SEN. WIN: Actually hindi naman nagulat kasi marami nang nangyari in the past na ang security cluster natin pinipigilan dahil ang security cluster natin ang trabaho nila maayos ang pag-eexplore at wag magkaroon ng problema sa area so may mga times na pinipigilan sila para hindi magkagulo. So coordination ang issue. So talagang masalimuot ang issue na yan in that area kaya maraming coordination ang ginagawa.

Q: Walang issue sa Cagayan at Liguasan Marsh?

SEN. WIN: Yeah, walang issue yun. Atin yun. Yung Cagayan nage-explore na sila ngayon, onshore yun. So may potential yun, hindi ganun kalaki pero may potential yun.

Q: Mag-start daw ang drilling 2023?

SEN. WIN: Thereabouts. Ang nakikita kong importante for the next 6 years ay makahanap tayo ng kapalit sa Malampaya kasi 2024 is just around the corner at makikita natin pababa nang pababa ang nakukuha sa Malampaya. So importante na makahanap tayo ng pagkukunan natin locally kasi kung hindi tayo makahanap mag-iimport na naman tayo. Kapag nag-import tayo kapag nagkaroon ng problema sa abroad, tataas ang presyo sa atin.

Q: Sir, isa na lang, yung Pantawid Pamilyang Pilipino Program, 97,000 lang ang naka-graduate and then may survey pa 97% daw remains poor.

SEN. WIN: Yeah, yeah nagulat din ako out of the 4.4 million families, 97,000 lang ang naka-graduate. Despite close to about P900 billion yata na napasok diyan. Kailangan talagang pag-aralang mabuti. May nakikita tayong pagkukulang sa programa. Hindi lang yung pagbibigay at hindi lang pag-aaral. Importante rin pag-aralan natin kung bakit konti lang ang nakakagraduate. Kasi itong programang ito, pantawid lang, temporary lang, pero hindi na siya nagiging temporary kasi almost 14, 15 years na itong programa at konti lang ang nakaka-graduate so dapat pag-aralan pa nating mas malaliman kung bakit hindi nakaka-graduate ang mga kababayan natin sa kahirapan.

Q: Pag-aaral towards improvement?

SEN. WIN: Ang theory kasi kapag naka-graduate ang bata ng high school aangat ang estado ng pamilya, magkakaroon sila ng kabuhayan pero hindi ganun ang nangyayari, parang kulang ang high school. Yun ang nakikita ko kasi yung conditional, conditional yan. Yung health and education. Pero ang pag graduate ng high school hindi nagiging dahilan na gagraduate din sa kahirapan ang pamilya. So may kulang doon sa avenue na dapat nating tignan.

News Latest News Feed