Press Release
October 8, 2017

Sen. Bam on fake news and EJKs
(Transcript of interview with DZBB's Nimfa Ravelo)

Q: Ano iyong leksiyon na napulot sa pagdinig na iyon. Since in aid of legislation ito.ano ang minamataan niyo na puwedeng batas bilang leksiyon nitong pagkalat ng fake news?

Sen. Bam: Unang-una, iyong hearing natin, hindi masyadong napag-usapan pero may bill na na-file si Sen. Joel Villanueva na nagpe-penalize ng mga taong nagkakalat ng fake news. In fact doon sa kanyang bill, kung public official ka, doble pa ang penalty mo kung ikaw ay nagkakalat ng fake news. Mayroon pong legislation na pinag-uusapan. Hindi lang po problema ng Pilipinas ang fake news. Problema po ito sa buong mundo at mga iba't ibang mga bansa, gumagawa na rin po ng lehislasyon pagdating po dito. Palagay ko, mapag-uusapan po ito sa second and third hearing and hopefully magkaroon tayo ng rules. Mas magandang balangkas ng polisiya pagdating sa pagkalat ng pekeng balita. Kahit kasi salitang fake news, maraming ibig sabihin iyan, Mayroon hong falsehood, sinasabi na sinabi mo ito, sinasabi na ginawa mo ito pero hindi mo naman ginawa. Meron din pong hate speech, speech na mayroon pong karahasan. Sana mamatay ka, sana ma-rape ka, sana mabaril ka. Mayroon ding komentaryo na hindi naman po bawal pero may hangganan. Kaya mayroon tayong libel laws na mayroon pong hangganan iyong ating paratang sa isa't isa. Kailangan hong i-define iyan. Maganda pong ma-define iyan at matukoy sino ba ang dapat managot dito. In other countries, ang nananagot po, hindi lang ang nagsulat kundi pati ang nag-share pati ang platform, meaning iyong Facebook, Google at Twitter. Kahit ho sila mayroon hong piyansa. May mga rules din po sa kanila. In fact, in this hearing, ininvite natin ang head ng Facebook, Google and Twitter pero hindi naman sila nagpakita. Gusto nating makuha ang kanilang panayam...

Kung kailangan hong matukoy rin kung sino ang mananagot dito. Iyong ibang bansa, iyong social media platform, binibigyan nila ng penalty kapag hindi nila tinatanggal ang fake news o mga hate speech. Ito po ang lalamanin ng batas na kailangan pang pag-usapan.

Q: How would you define fake news? Kasi parang ngayon relative e. Fake news kapag hindi ka sang-ayon doon o depende kung ikaw ay nasa oposisyon o nasa administrasyon.

Sen. Bam: Iyon na nga. Sometimes komentaryo ito or pagbabatikos tinatawag din na fake news. Hindi naman tama iyon kasi malaya pa rin tayong batikusin ang isa't isa. At kami pong public official ay hindi dapat kaming mapikon sa ganyan kasi lahat ng ginagawa namin, lahat ng sinasabi namin, lahat ng desisyon namin, may komento ang taumbayan. Pero may hangganan iyon. Kapag may name calling na, mayroon pong hangganan iyan. Kapag mayroong threats, may hangganan iyan. Kapag kina-quote ka o ginagawan ka ng kuwento na hindi totoo, may hangganan din po iyan. Palagay ko itong pagsabi ng fake news, kailangang i-define further kasi masyadong broad po ang paggamit dahil lahat ng ayaw natin, tinatawag din nating fake news.

Q: Kailan i-distinguish iyong fake news na nanggagaling doon sa mga ordinaryong tao o faceless na mga nagpo-post sa kanilang social media accounts at doon sa mga nasa gobyerno.

Sen. Bam: Totoo po iyan. May nag-suggest po sa amin na kapag mayroon kang certain number of followers o may certain number ka ng reach mo. Kapag umabot ka sa isang lebel na influencer ka na, na malaki na ang reach mo, may mga rules ka na. Kapag ikaw naman ay, ang kinakausap mo lang ay mga kamag-anak mo lang, puwedeng hindi ka na mapasailalim sa rules at penalties na iyan. Marami pa talagang kailangang himayin pa sa patakaran. Ang maganda rito, nagkakaisa ang Senado, both majority and minority, na itigil na ito. In fact, natutuwa nga ako na inamin ng Malacanang, ng PCOO representative, na marami ring fake news sites na gamit-gamit ang pangalan ng presidente. Sila na mismo ang nagsabi na kahit pabor pa ito kay President Duterte, fake news pa rin ito at hindi ho sila sumasang-ayon sa paggamit ng pangalan ng Presidente sa fake news sites na ito.

Q: Sinong magpapatigil ng fake news sites?

Sen. Bam: Kapag ginawa mong ilegal iyan, puwede mo nang hilingin iyan sa mga telco, puwede mo nang hilingin iyan sa platform, kung Facebook, Google o Twitter, Kasi kumikita sila diyan. Iyan ang masaklap dito. Hindi naman ito tipong platform lang sila. Si Google, kapag kini-click iyan, kumikita sila dahil may mga ads iyan. Si Facebook, kumikita rin po sila kapag may mga post na viral. Kapag ikaw kumikita ka diyan, kailangan responsable ka. Iyon lang naman ang hinihiling natin. Kapag mayroon kang monetary reward o monetary incentive, kailangan maging malinaw na kung bawal iyan, kailangan ikaw din mananagot. In other countries, like Germany and US, ito ang pinag-uusapan at ito ang laman ng batas na ipinatutupad nila.

Q: Kung ire-regulate ang paglabas ng information, baka naman sabihin na ma-curtail ang freedom of speech?

Sen. Bam: Totoo po iyan kaya ongoing debate pa po iyan. Pero iyong outright na peke talaga, baka kailangan na nating pagbawalan. Kasi ito pong internet, ito pong pagkakaroon ng social media, bago ho ito sa ating lipunan. Baka rin kasi na mga dating argumento, hindi na rin nag-a-apply. Noon may isang komentarista, magsasabi ng masama sa iyo, puwede mong kasuhan ng libel o puwedeng i-suspend ng KBP. In this case, wala na kasing accountability. Iyon ang nagiging mahirap dito. Ang isa pa kasing nakikita natin, makabagong pamamaraan po ito, social media, makabagong proseso kaya kailangan ng din makabagong batas at makabagong mga patakaran. Maybe it's time na i-update ang ibang rules natin na ma-capture itong bago nating realidad na mayroon na pong social media sa ating mundo. In fact, if you look at the US, iyong nagiging kontrobersiya ngayon, mukhang nakaapekto ang fake news sa kanilang eleksiyon. Ang eleksiyon po niyan, ang kabuuan ng kanilang kinabukasan na nakasalalay po diyan, nakaapekto po ang fake news kasi doon sa US, mukhang may mga nanghimasok na ibang bansa sa pagkalat ng fake news. Hindi na ito simpleng bagay lang. Kailangan talaga itong mai-address na. Again, makabago iyong ating realidad, makaluma naman iyong mga batas at patakaran, hindi na po nagma-match, kailangan po talagang i-update.

Q: Kahit naman noong 2010 elections, may mga fake news. Kaya lang hindi pa natin sila tinatawag at that time na fake news kasi bagong animal lang ang katagang fake news. Noon alegasyon...

Sen. Bam: Hindi lang 2010. Noong unang panahon pa, may paninira talagang nangyayari pero hindi siya at this level na ganito kalaki at ka-sophisticated at ganito kalawak ang reach. Iyong paninira, matagal nang nangyayari iyan and in fact, may libel nga. Kaya nga tayo may libel laws pero ganitong klaseng machinery, ganitong kalaking epekto sa taumbayan, hindi pa natin ito nakikita in the recent years, Kaya panahon nang mapag-usapan ito at mahimay at makita ano ba talaga ang dapat gawin para matigil na ito.

Q: Sabi niyo kanila, isa sa ipu-push na remedial measure dito ay pabigatin ang parusa sa magkakalat sa fake news. Mas mabigat na parusa kapag government official.

Sen. Bam: Iyan ang nasa bill ni Sen. Joel. So iyan po'y titingnan natin, talagang we'll see kung matutuloy po iyan. Ako po kasi, kung public official ka, dapat mas may responsibilidad ka, ganun lang kasimple iyon. Hindi ka isang karaniwang Pilipino dahil official ka ng gobyerno. Sumasang-ayon ako na kapag kami ang gumagawa nito, dapat mas mataas ang penalty sa amin.

Q: Kung ho ang demand ng kanyang trabaho bilang tagapakalat ng impormasyon, for the Office of the President, paano naman po iyon?

Sen. Bam: In the past, mayroon kasing paghihiwalay ang political arm at talagang gobyerno. Kasi puwede naman siyang, sabi naman ni Sen. Nancy, puwede ka namang sumama sa PDP-Laban bilang propagandista, doon ka sa partido. Kapag official na ito at gawain na ito ng gobyerno, dapat hinihiwalay na niya ang pagiging partisan. Kasi, sa totoo lang, ang alam ko nga, kapag partisan ka o kapag nangangampanya ka para sa isang tao, usually nagre-resign ang mga Usec at Asec para mangampanya. Si Dingdong Dantes noong panahon nangampanya siya para kay Leni, nag-resign siya sa NYC. Si Secretary Tugade, noong panahong nangampanya siya para kay President Duterte, nag-resign siya sa Clark Development Corporation. May mga rules iyan na kapag appointed ka, may mga rules ka sa pagiging masyadong mapartido, masyadong mapulitika. There are rules already in place. Kaya palagay ko tama rin si Sen. Nancy noong tinanong niya si Mocha, piliin mo kung ikaw ba ay isang propagandista and therefore wala sa gobyerno o miyembro ng PCOO na miyembro ng gobyerno.

Q: And make sure ang ilalabas niya sa kanyang blog ay accurate information. Mayroon kasi siyang personal blog at sa PCOO, mayroon silang site na naglalabas ng information galing sa Office of the President.

Sen. Bam: We were hoping that Sec. Andanar would have been there noong last hearing para talagang maitukoy natin, ano ba dito ang official. Hindi na kasing puwedeng magtago doon, na ito personal ko, na ito official ko. Hindi na puwedeng rason iyon e, especially na sa personal blog niya, panay ang tira niya sa oposisyon, panay ang pambabatikos niya. Mayroon siyang nilalabas na hindi totoong balita rin.

Q: Paano ang sinasabi niya noon na hindi nila alam na bawal pala silang maglabas ng saloobin. Bakit naman daw kayo na government official din, bumabatikos din naman kayo.

Sen. Bam: Iba ang elected at iba ang appointed. In fact, kapag elected official ka, puwede ka talagang mag-engage sa pamumulitika kasi pulitiko ka. Kapag member ka ng gobyerno, burukrasya may rules po diyan. Palagay ko rin kasi, for the PCOO, kapag nili-legitimize nila o ini-embrace nila ang mga grupo o taong naglalabas ng fake news, humihina rin ang kredibilidad nila. So maganda rin para sa PCOO na mayroon talagang konting distansiya, mayroon pong konting pagkakaiba doon sa mga bloggers or journalists, hinihiwalay po iyan at iba rin po ang nasa kanilang opisina. I think more or less tanggap na rin iyan ng mga tao, sana iyon ang maging reforms o changes na makita natin sa PCOO.

Q: Last point po sa isyung ito, from Paolo Romeo ng Philippine Star, ibig niyo raw bang sabihin, hindi dapat mag-employ ng bloggers ang PCOO,not necessarily may item, kasi nag-a-accredit sila sa Malacanang ng bloggers.

Sen. Bam: Marami hong bloggers na sumusunod sa journalistic ethics. Ang alam ko kasama rin sila sa Malacanang Press Corps. Palagay ko may quality standards naman siguro tayo. Kapag ang blog na iyan nakikita na may mayroong nilalabas na pekeng balita. Again, PCOO na mismo ang nagsabi, whether pabor ito sa Presidente o hindi, it doesn't matter kung ito ay isang blog o isang website na naglalabas ng pekeng balita, hindi tama iyan. Dapat ho mayroong sistema at polisiya tungkol dito. Na-mention ng PCOO, maglalabas sila ng social media guidelines and policies, hinihintay natin iyan. Hopefully, mayroon silang paraan na kapag may nilalabas na balitang peke o balitang propaganda lang, dapat may penalties within the PCOO and within the press corps.

Q: Tsaka iyong gumagamit ng Facebook, Twitter kailangan maging responsable na rin sa sarili.

Sen. Bam: Hindi lang naman iyan sa pulitika. Pati rin naman sa produkto, pati sa mga iba't ibang mga bagay na hindi naman politically related. Ito pong fake news, grabe na talaga. Kung tayo naman, ahensiya tayo ng gobyerno, maging mapagmasid naman tayo sa mga ini-include natin. Kasi kapag sinasama sa ating opisina, pinapayagan natin sa press corps, e mayroon pong track record ng paglalabas ng fake news ay nagiging legitimate iyong dapat tinitigil natin.

Q: Fake news kaya ito? Sabi ng PNP, wala raw EJK. Sabi ni Sec. Andanar, wala namang judicial killing so walang extrajudicial killing. Nakasasalay diyan sa kanilang information ang pagbibigay ng budget sa PNP, ng kanilang Tokhang budget, iyong kanilang budget for the drug way.

Sen. Bam: Alam mo, puwedeng magtago sa mga depinisyon ang PNP pero kapag nagtatanong po sa survey, kung ang mga tao sang-ayon sa EJK. Alam naman nila na ang tinutukoy ay ang patayang nangyayari sa ating bayan at sa mga kalsada natin, alam naman nila iyon. Ang dami na nating hearing. May hearing na tayo kay Kian, may hearing na tayo kay Carl, may hearing tayo kay Reynaldo, may hearing tayo kay Espinosa. Ang dami na pong kaso na lumalabas na mayroong patayan na hindi dapat namamatay. Iyong surveys natin, klaro na po na ang taumbayan, ayaw na sa patayang ganyan. Natatakot sila sa baka masangkot sila. In fact, may survey na lumabas a few days ago, na sa tingin nila hindi legitimate ang patayang ang nangyayari sa ating bayan, na hindi justified iyong mga patayang ito. May mga definition iyong EJK sa UN, may definition iyong CHR, siguro puwedeng magtago sa depinisyon pero alam nating lahat na ang tinutukoy natin diyan, iyong mga patayan sa legitimate police operations na mukhang ang iba ay hindi legitimate, at mga patayan na ginagawa ng vigilante groups na libu-libo na rin sa ating bayan. Iyon ang tinutukoy natin na ayaw nating makita na mayroong vigilante, dapat iniimbestiga, Nasaan na ang pag-iimbestiga ng patayang iyon. Iyon kay Kian for example, kung hindi iyan nakita ng CCTV, lalabas lang iyan na legitimate police operation e klarong-klaro naman na hindi legitimate iyan kasi kinuha ang bata at pinatay sa sulok. Ang maganda for the PNP, huwag na silang magtago sa depinisyon at harapin nila ang isyu. Ang gusto nating marinig sa kanila, hindi na po mapagpapatuloy ang patayang ito. Kung may drug suspect, dapat mahuli ng buhay at hindi pinapatay. Ito ang gusto nating makuha sa kanila. Ngayong panahon ng budget, mag-mo-move ang minority kapag panahon ng amendment na i-slash po ang budget ng Tokhang. Nakikita po natin na bakit natin popondohan ang isang programa na nakikita naman natin na maraming pang-aabuso na nangyayari.

Q: Tinitingnan ko iyong studies kung ano ang definition ng extrajudicial killing. Sa atin dito, kapag sinabi nating EJK, salvaging. Pero doon sa international definition, ang sinasabi, sa madaling salita, iyong gobyerno mismo, agents ng gobyerno ang pumatay at sinadyang targetin iyong pinatay.

Sen. Bam: Kung papasok pa tayo sa depinisyon, talagang puwede tayong magtago sa likod ng depinisyon. Pero iyong tinutukoy naman natin, itong mga patayan na naghi-hearing tayo. Itong kay Carl, itong kay Kian. Itong kay Kian, hindi siya kasama sa anumang drug list at kitang-kita naman, dinala siya sa sulok doon siya pinatay. Sabihin nila, hindi naman EJK iyan, murder iyan. Iyon pa rin iyong tinutukoy natin e. Itong kay Carl, dinala sa presinto iyong bata, kung maniniwala tayo sa taxi driver. Kahit sabihin natin na totoo na nangholdap siya, inintrego siya sa presinto, and yet nilabas pa rin po siya at pinatay sa Caloocan. Iyon ang tinutukoy natin na patayan. Kung sabihin nila na walang EJK, marami pa ring patayan. Maraming taong namamatay na hindi dapat pinapatay. Mga suspect dapat hinuhuli, pinapatay.

Iyon ang tinutukoy ng mga survey. Iyon ang tinutukoy natin na ayaw natin. Huwag na silang magtago sa mga depinisyon, harapin na lang nila ang isyu. Ang tanong, itong mga patayan na ito, magpapatuloy pa ba o hindi. Iyon naman ang gusto nating marinig sa PNP, na hindi na magpapatuloy itong mga patayang ito. Malinaw naman po iyan. Iyong mga survey, kapag tinatanong ang mga tao, natatakot ba kayo na masangkot sa EJK, ang ibig sabihin niyan natatakot ba kayo na masangkot sa mga patayan na nangyayari. Malinaw naman po iyan, nagkakaintindihan naman po ang taumbayan, nagkakaintindihan naman sa mga leaders, nagkakaintindihan naman tayong lahat, bakit naman magtatago sa depinisyon. Harapin na lang ang isyu at itigil na ang patayang ito.

Q: What do you make of that claim na wala daw EJK kahit isa? Ano iyon fake news?

Sen. Bam: Ako simple lang, nagtatago sila sa doon sa depinisyon. Baka may point sila diyan officially ito ang depinisyon. Huwag na tayong magtago sa depinisyon. Harapin na lang natin ang isyu. It's as if bago lang ito, ang dami na nating hearing. Kung hindi EJK ang nangyari kay Carl, Kian at kay Reynaldo at sa maraming tao na namatay sa drug operations. Ano po iyong tawag doon, murder? E di iyon na lang tanungin, paano tapusin ang murder na nangyayari sa ating bansa? Simple lang, sagutin na lang po iyon. Hindi naman po mahirap ang tanong dahil klarong-klaro naman na nangyayari iyan sa ating bansa.

Q: Ano na ang susunod sa pagdinig tungkol sa EJK?

Sen. Bam: In fairness to Sen. Ping (Lacson), maayos naman ang mga hearings namin dito. Palagay ko sa susunod na hearing, naglabas na rin ng challenge si Sen. Ping, ako rin po nag-challenge na rin, may mga grupo, especially the Church, nagsasabi na may pulis na nagsasabing lumabas po sa kanila at sinabi na inuutusan sila sa patayang ito. Sabi namin, i-produce ninyo iyong mga pulis na iyan, baka puwedeng executive session kung ayaw nilang i-reveal ang kanilang identity. Maybe sa susunod na hearing, may ibang kapulisan na rin na lalabas na ayaw dito sa patayan na magwi-witness at magsasabi ng kanilang panig.

Q: Kailangan lang ng schedule kasi busy kayo sa budget tapos magbabakasyon pa.

Sen. Bam: Baka November na iyan.

Q: With that Senator, maraming salamat po sa oras na inyong ibinigay

Sen. Bam: Salamat Nimfa, salamat sa mga tanong. Sana naklaro natin ang mga bagay-bagay. Of course, pagdating ng Monday, panahon na naman ng budget. Sana ang taumbayan, kasing-interesado dito sa nangyayari sa budget kagaya po ng mga hearing kasi matindi at marami rin pong kailangang talakayin pagdating ng national budget natin.

News Latest News Feed