Win transcript DWIZ IZ sa Alas-sais Interview kasama si Alex Santos ukol sa pilot testing ng face-to-face classes

Q: Good morning, I'm sure kayo ay nagsasagawa ng mga inquiry or Senate o pag-uusap diyan sa Senado with regards sa usapin sa face to face classes. Pwede na ho ba tayong magsimula ng ganun sir?

SEN. WIN: Alex umpisahan ho natin ito sa pamamagitan ng isang pilot testing. Hindi ho ako sang-ayon na bigla na lang bubuksan ang lahat ng eskwelahan natin no? Ito ho ay kakaibang sitwasyon na dapat nating pag-aralan na mabuti at mapag-aaralan natin ito sa pamamagitan ng pilot testing. Ito yung dahan-dahan, yung gradual na pagbukas po ng ating mga eskwelahan.

So meron po tayong 60,000, animnapung libong eskwelahan sa buong Pilipinas, sa buong bansa ho natin at ang ating mungkahi ay isang libo muna ang ating bubuksan para magkaroon ng pilot testing. Tingnan muna natin ito at bubuksan lamang ito sa tinatawag na zero COVID o walang COVID na lugar. At after buksan ho ito dapat muna pag-aralan kung ano ang pangyayari doon, kung ano ang kailangan para ho matuto tayo bago natin buksan sa ibang lugar.

Q: Ayun, para at least meron tayong nakikita pong example at kapag epektibo iyon pwede nang gamitin ng ilan na kung mga high-risk areas po sir ano?

SEN. WIN: Actually kung makikita natin kung maikukumpara natin ang ating bansa no halimbawa sa Amerika o sa Europa iyong ating pag-handle, iyong ating pag-manage ng COVID, ako masasabi ko eh maayos no, dahil kung makikita mo sa Amerika isang araw 60,000. Grabe ang pangyayari dun, pero sa atin bumaba na nga tayo ng less than one thousand eh. So ang ibig sabihin nito effective ang ginagawa natin, dahan-dahan kasi ang ginagawa natin. So ganun din po sa pagbubukas ng eskwelahan yung gradual, yung dahan-dahan lang, yung mabagal na pagbubukas. Huwag nating bibiglain para natututo tayo, nag-aadjust. Importante mag-aadjust eh at kapag tayo ay naka-adjust na marami tayong pwedeng gawin para hindi po magkaroon ng hawaan sa ating eskwelahan.

Q: Pero Senator kung ito po ay ipapaabot natin sa Pangulong Duterte para sa kanya 'ooops yung mga face-to-face classes itigil nyo yan huwag muna, huwag nating ilagay sa alanganin ang ating mga kabataan.'

SEN. WIN: Ako, sang-ayon ako sa kanya na yung face-to-face, yung konsepto natin na sabay-sabay papasok sa eskwelahan, sang-ayon ako sa kanya na hindi pwedeng gawin yun muna lalo na sa mga urban areas, sa NCR, sa mga masisikip pero nakita ko meron tayong halos 433 LGUs out of the 1,500, so one third ang zero COVID. May mga areas pa nga, mga isla na hindi po sila nagkaroon ng COVID mula't sapul dahil nga nasa isla sila eh, wala namang pumupunta doon. So itong mga lugar na tinatawag nating low risk areas, pwede na magkaroon ng pilot, hindi ho sabay-sabay ha, pilot. At itong mga pilot testing na konsepto na ito, unang-una dapat walang COVID for the last 30 days, zero COVID for the last 30 days. Pangalawa, ang Mayor ang lokal na pamahalaan ho doon ay dapat po kasapi, kasama dito sa pilot testing. At pangatlo, kumpleto dapat sa pasilidad no yung health protocols na tinatawag natin. So ano ba ito, ito yung handwashing facilities, maghuhugas ng kamay, alcohol, PPE, at iyong thermometer. At pinakamahalaga Alex ito ang pinakamahalaga no at gusto kong bigyan ng diin, walang pilitan ho ito. Kung ang ating mga magulang ay hindi kumportable pa rin at tingin nila ay ayaw pa nilang lumabas ng bahay hindi ho sila pipilitin, hindi ho, voluntary ito pagdating sa pilot testing.

Q: Ayun mas maiging malinaw tayo dun baka mamaya pag nagsimula itong mga pilot study sa mga face-to-face baka mamaya eh pipilitin mga estudyante, voluntary talaga ito.

SEN. WIN: Voluntary ito, iyon ang maliwanag doon wala hong pilitan. In fact iyon ang nakasulat sa resolusyon po ng Senado na ito ay dapat boluntaryo. At the end of the day ang pinaka-decision maker ay ang magulang no at kung ayaw ng magulang wala ho dapat pilitan.

Q: Kung sakali man na maganda ang resulta na gagawin itong pilot study, paano ho ba natin ma-reconcile ito Senator lalo't ang mga bata ho ay wala pang bakuna against COVID-19?

SEN. WIN: Correct, sa plano ng IATF ngayon hindi kasama ang mga bata. Ito yung mga 18 and below, hindi pa hindi pa kasama. Sa maraming bansa ganun ho ang istratehiya, inuuna yung mga healthworkers, then yung mga senior citizens at hinuhuli na yung bata. Ngayon, kaya dito sa atin, unahin muna natin yung mga lugar na zero COVID, wala talagang COVID. Eh kung wala talagang COVID hindi naman kakailangan ang bakuna kaagad kasi zero nga yung COVID. So ganito yung paraan na nirerekomenda ng Senado na magkaroon na ng pilot testing. Uulitin ko, hindi tayo sang-ayon sa pagbubukas ng eskwelahan, ang ating itinutulak ay iyong pilot testing lang na isang libo lang sa loob ng 60 libong eskwelahan.

Q: Maiba tayo Senator, are you amenable sa paglabas po ng panuntunan ng DepEd na tila extended, tila yata ang school year ngayon, matatapos yata by July pa ho. Sa tingin ba ninyo ay tama ho ba yun sir?

SEN. WIN: Tingin ko naman tama dahil nung pinag-aralan ko yung dahilan isa sa mga dahilan dun yung mga remediation. Ibig sabihin ho nito iyong pagbibigay ng dagdag na pag-aaral sa bata. Talagang marami po tayong kabataan na na-delay ang kanilang pag-aaral dahil walang modules, yung iba po ay binagyo, yung iba ay kailangan ng dagdag-suporta para ho maturuan ng mabuti. Alam naman ho natin dahil walang face-to-face yung komunikasyon sa pagitan ng bata at sa kanilang guro ay mabagal so yung dagdag-araw ay para ho makahabol iyong ibang mga bata sa kanilang pag-aaral. So sa akin naman po hindi ko nakikita na sayang itong pagdagdag ng aral tutal po ang bakasyon naman po ay ganun pa rin, dalawang buwan pa rin. So hindi naman po maaapektuhan ang pahinga nitong bata sa loob nitong two months' vacation.

Q: Senator dun po sa report ng DepEd sa inyo at ilan pong government agencies na involved sa edukasyon, binabanggit ho nila na natututo ho ba ang mga bata sa distance learning ho ba?

SEN. WIN: Meron rin kaming assessment na ginawa sa Valenzuela na, ang report ng DepEd no, dun sa report ng DepEd 99% pumasa doon po sa amin sa Valenzuela, ang average score eh 40%. So ang pasang-awa 75, kaya bagsak lahat. So malaki ho ang kaibahan nitong lumalabas na datos. Pag-aaralan muna naming mabuti ito ayaw ko munang magkomento, of course ang gusto natin natututo at pumapasa lahat. Ayaw ko munang magkomento na may katiyakan pero titignan muna naming mabuti ito para masigurado naman natin na yung bilyon-bilyong peso na ginamit natin sa pag-iimprenta ng self-learning module ay napupunta sa pag-aaral ng bata at natututo ang bata.

Q: Meron po kasing mga report na iyon pong mga bulakbol dati sa eskwelahan yung mga nasa loob ng classroom po ha ngayon daw ho ay nagpi-perfect na sa mga quizzes at exam daw ho niya?

SEN. WIN: Meron nga kaming na-detect na tinatawag kong 'sagot for sale.' Alam naman natin yung mga kababayan natin napakagaling mag-negosyo, 'ah pwede kang magbayad para sagutan yung modules.' So kung yung mga magulang ay hindi masagot ang modules, yung bata hindi masagot ang modules eh pwede nilang bayaran yung kapitbahay nila o kung sino sa kanilang barangay na kayang sagutan yung modules. Huwag naman sanang gawin ng ating mga magulang iyon, kawawa ang bata, ang bata po ang hindi natuto sa ganyang paraan.

Q: Ang kinatatakutan ko dito Senator, sa ganito pong paraan sa edukasyon, sa distance learning baka mamaya kapag nagkaroon tayon ng assessment, naku baka kabaligtaran po resulta?

SEN. WIN: Korek, korek yun nga ang ayaw nating mangyari. Ako sigurado ako malaking hamon yan dahil kung walang guro na nagtuturo mahihirapan talaga ang bata. At ngayon nakasalalay lang ang bata sa kanilang magulang pero alam naman natin hindi lahat ng magulang ay marunong magturo o hindi nakapagtapos ng elementarya o high school. So malaking hamon, kaya pag-aaralan namin ng mabuti yung tinatawag naming assessment dahil itong February 27 pa lang natapos iyong 1st semester, pumapasok pa lang ngayon iyong mga ginawang assessment ng mga eskwelahan at talagang iisa-isahin ho namin kung ang bata ay talagang natuto.

Q: Ito isa pong prangkang tanong Mr. Senator, sa tingin po ninyo kailangan pa ba natin another year another school year for a distance learning o tama na ho iyong isang taon lang?

SEN. WIN: Naku, mahirap iyang tanong na yan, mahirap sagutin. Unang-una kung ako ang tatanungin, this coming August dapat pilitin na natin magkaroon ng face-to-face classes sa buong bansa kung ako ang tatanungin no. Dahil, alam mo andami talagang kumbaga negatibong epekto itong distance learning. Kahapon doon sa aming mga pagdinig iyong mga eksperto sa pediatric, sa pambatang kalusugan sinasabi nila yung mental health grabe ngayon. Dahil iyong bata ay hindi nakikipaghalubilo sa kapwa bata, hindi nadi-develop iyong kanyang communication at social skills nakakaapekto ito sa kanyang mental health. So marami ho talagang negative effects itong nasa bahay lang at kaya dapat pilitin natin this coming August na magkaroon ng face-to-face. Pero ganun pa man itong virus hindi rin natin masabi kung anong mangyayari eh. Hopefully with the vaccine itong paglalabas ng vaccine by August eh maayos na itong problema ng ating bansa para pwede nang mag-face-to-face.