PRIVILEGE SPEECH OF SENATOR RISA HONTIVEROS
"BABAE AT BAYANIHAN"
March 8, 2021

I rise on a point of personal and collective privilege.

Kaunting tulog na lang po, in fact, in just a few hours, halos anniversary na ng quarantine sa ating bansa.

Isang taon na nating tinututukan at iniintindi ang mga komplikadong scientific concepts. Sa inaraw-araw, bawat telebisyon sa bansa ay nakabantay kung paano natin mapapanatiling ligtas ang kanilang pamilya, sa kabila ng patuloy na pagtaas ng mga kaso ng COVID-19.

Isang taon na tayong may hugot na "what could have been" dahil sa pagbabalik-tanaw sa pamamagitan ng tanong na ito: Ano kaya ang sitwasyon ngayon kung maaga tayong nagsara ng mga ating mga borders?

Kaya mga kasama, ito ang unang International Women's Day na hinulma ng COVID-19.

Napakarami na ang nagpatotoo: iba ang latay ng pandemya sa mga babae. Kung noon, matining ang usapan ukol sa banta ng coronavirus, ngayong 2021, ramdam na ang hagupit at mariing pagdagan ng mga epekto ng COVID-19, lalo na sa mga kababaihan.

Ilan sa mga pangunahing laban para sa mga babae na masisipat natin sa ngayon: ang gender-related violence, economic disempowerment, ang wala sa oras na pagbubuntis dahil sa kawalan ng maayos na serbisyong pangkalusugan, at human trafficking.

That is why Mr. President, today, I along with all the other women senators of the 18th Congress, specifically Senators Nancy Binay, Pia Cayetano, Leila de Lima, Imee Marcos, Grace Poe, and Cynthia Villar, filed a bill for gender-responsive and inclusive protocols to address the gender-differentiated means of women during COVID-19, and other public health concerns, emergencies and disasters. Ito po ay babae at bayanihan. Ito ay isang pagtugon sa mga natuklasan ng UN Women on the multiple ways that women are differently impacted by our public health crisis.

Halimbawa na lamang po, ayon sa Women's Legal and Human Rights Bureau, sa lahat ng nagreport sa kanila tungkol sa online gender-based violence from July 2020 to February 2021, ang pinakamalaking segment, 34%, ay ang mga teenagers: 13-18 years old-- mga menor de edad. 30% naman ay 19-25 years old.

Nang unang magpataw ng lockdown, na syang itinuturing na isa sa pinakamahigpit sa buong mundo, may malinaw na pagtaas ng bilang ng gender-based violence. Bakit? Dahil ang ilang mga babae ay naging bantay-sarado na ng kanilang mga abuser. Bakit ulit? Dahil work-from-home ang mga empleyado at distance learning ang mga kabataan.

Ibig sabihin, mas mahirap humingi ng saklolo mula sa mga katrabaho, kaibigan, at kamag-anak. Kung dati ay nakakapunta ang mga babae sa barangay hall para kumuha ng barangay protection order, ngayon, dahil sa takot sa infection, hindi na lang-- tinitiis na lang ang pagmamalabis sa bahay.

Maging ang online sexual abuse kasi ay lumala dahil halos lahat ay naging netizens na. Pati mga chat apps kagaya ng Telegram ay ginagamit para sa palitan ng mga nude photos. Minsan nga ay business na ito. Nabalitaan namin ang tinatawag nilang "Team Lapagan" - o lapagan ng mga maseselang larawan ng mga kababaihan. Ang laman nito ay kadalasang mga kuha ng kanilang mga karelasyon o dating karelasyon.

Kaya tuloy ang mga psychosocial support pages sa internet ang naging takbuhan ng mga biktima ng gender-based violence. Halos hindi na magkanda-ugaga ang mga volunteers sa dami ng mga humihingi ng tulong, payo, at minsan agarang saklolo. Pero nariyan sila at handang tumulong sa ating mga kabaro, lalo na sa mga teenagers. Ang bill na ito, Mr. President ay para sa kanila.

Ito ay isa ring pakikiisa at pakikibaka para sa mga manggagawang babae-- migrante man o lokal. Ang Pilipinas ay may milyun-milyong domestic workers at karamihan sa kanila ay kababaihan. Why? Because domestic work, aside from being precarious and undervalued, is also largely and traditionally feminized. Ibig sabihin, karamihan sa mga tungkulin namin ay pag-aasikaso sa bahay.

At kamusta ang kababaihang manggagawa sa gitna ng pandaigdigang krisis pangkalusugan? Ayon sa isang January 2021 article mula sa The Guardian, sa unang dalawang buwan pa lamang ng coronavirus outbreak, more than half of the Filipino migrant workers surveyed in the United Kingdom had lost their jobs. Bumaba din ang sweldo nila to less than 2 pounds AN HOUR, which is less than a quarter of the UK's statutory minimum wage. They are also at heightened risk of virus exposure, as many, if not most, work in the healthcare system or provide homecare to persons with disabilities and senior citizens.

For our local women workers, the situation is not much better. Bagamat parehong babae at lalaki ay apektado ng pandemya, data shows that during the pandemic, women bear the brunt of unpaid care work.

Noon pa man ay pasanin na talaga ng mga kababaihan yang unpaid care work-- higit 60-percent ang pumapasan ng mga gawain tulad ng pagluluto, paglilinis, pagtu-tutor sa mga inaalagaang bata, at pag-alalay sa ibang myembro ng pamilya. But the COVID-19 pandemic heavily escalated the need for unpaid care work because of the closure of schools and the reduced public services for the senior citizens and Persons With Disabilities.

Sa totoo lang po, para sa ating mga nanay, hindi po ba dapat kahit paano ay nakakapagpahinga kapag nasa school ang mga chikiting natin? Oras sana ito upang makapag-ayos ng tahanan, maghabol sa mga labahin, siguro makapanood ng konting TV o mag-Facebook man lang. Pero ngayon, kailangan na rin nating tutukan ang mga bata, oras-oras pa kung minsan, sa kanilang school work. Ang mga babae ngayon, maliban sa pagiging asawa, nanay, at manggagawa - tayo ay kinakailangan na ring maging school teacher.

Mr. President this is the urgency with which we file this bill. Para ito sa mga nanay na hinamon ng panahon na maging algebra, English, science, at homeroom teacher; para sa mga nars at barangay health workers na exposed sa COVID dahil sa pang-araw-araw na paninilbihan sa mga may-sakit. Ito ay pag-akbay sa mga babaeng migrant domestic workers na biglang nawalan ng trabaho dahil nawalan din ng trabaho ang kanilang amo. Ang bill na ito ay pag-akay sa mga teenagers na biktima ng gender-based violence, pati mga buntis na misis na hindi makakuha ng barangay protection order mula sa kanyang mapang-abusong asawa dahil bawal daw lumabas ang mga buntis. Ito ay para sa pagbabayanihan ng mga kababaihan.

Mr. President, dear colleagues, this pandemic is not just about pain and hardship. This is also about solidarity and resilience, giving space to the vulnerable, and people lifting up others amid all uncertainty.

Today, as I file this bill with all the women in this 18th Congress, today, on International Women's Day, as we celebrate women, we also celebrate sisterhood.

Happy International Women's Day! Mabuhay ang babae.