Transcript of Senator Nancy Binay's interview on dzMM Pasada sa Teleradyo (hosted by Peter Musngi and Rica Lazo)

Peter Musngi/Rica Lazo (Q): Senator Nancy, kanina talagang kayo ang pinatutungkulan ko, hindi para kayo'y, you know, to flatter you, pero totoo po 'yun eh. Ilang beses kong napupuna 'pag nagsalita kayo, "iyon ang gusto kong sabihin ah, that's how, that's the way I feel." So, I think you have the pulse of the majority, if not all of us normal, ordinary Filipinos.

Senator Nancy Binay-Angeles (SNBA): Thank you po, Sir Peter. Siguro, I guess 'yung training ko rin, alam naman natin 'di ba, bago ako sumabak sa politika, I was with my father, I was with my mother, and ang papel ko po talaga ay malaman kung ano ang nangyayari sa baba para makwento ko sa kanila kung ano ang mga issue, ano ang mga concern. And I think that is something na dala ko sa Senado.

Q: Opo. Eh sa ngayon nga, I don't know if it's a sad commentary of our times, na in the midst of a raging pandemic, napakatindi ng nangyayari ngayon dahil sa pandemya, and yet, we are talking about profiling, and pamimintas, paghila pababa ng mga community pantry na nag-usbungan sa kung saan saan dahil lang sa may isang nagsimula sa Maginhawa Street. And bagama't medyo anti-climactic, ano po ba ang stand ninyo about this? Are you with the other senators na nagsasabi na it's time to look into the funding of NTF-ELCAC?

SNBA: Siguro Sir Peter, siguro ikukwento ko lang ang background dito sa funding ng NTF-ELCAC. Ang prinsipyo kasi niyan, ang mga barangay na cleared na from insurgency, mabibigyan ng P20 million. And then iyong P20 million na 'yan, may 'yan eh, may I think P14 million yata for farm-to-market roads, I think P4 million sa school buildings. Siguro magandang tingnan, out of the P20 million, alin dun ang hindi na talaga mai-implement this year. And then ang matitirang pondo, baka that is something na pwede nating ilaan para doon sa Covid response natin. Kaya I think it's high time, I agree with my colleagues na baka dapat nga i-revisit, kasi for example itong school building, alam naman natin na hindi pa sigurado kung kailan makakabalik ang ating mga estudyante sa isang face to face type of setup. Baka 'yung nakalaan for school buildings pwede for the meantime gamitin muna natin for Covid.

Q: Senator isa din po sa tinitingnan ko is that for government officials, especially those po na ganyan, parang 'yung NTF-ELCAC, should be wary of statements they release. Ang laki po kasi ng epekto na nangyari doon sa ni-release na statement ni Gen. Parlade for a commoner na katulad ni Patreng Non, 'di ba na isang mabuting kalooban lamang ang gustong gawin naging ganun pa. It sends a chilling effect doon sa mga normal na tao. Hindi po ba ito pwedeng ma-curb o i-call out? Kasi sabi naman po niya, ito ay sarili niyang statement, hindi naman po para sa NTF-ELCAC. But until where, hanggang saan po ba ang paulit-ulit na pag-atake sa mga tao?

SNBA: Sa akin kasi hindi mo pwedeng ihiwalay iyong Gen. Parlade na hindi spokesperson, eh. Kasi for as long as you're the spokesperson, hindi mo mahihiwalay ang personal mong statement from the statement of NTF-ELCAC. Kaya hanggang spokesperson siya, lahat ng lumalabas sa kanya, could be treated as an official statement coming from the NTF-ELCAC. Kaya napakahalaga na maging maingat siya doon sa mga nire-release niyang statement. And in fact, kami sa Senado, bago mag-break may napasa kaming committee report, we adopted a committee report submitted by Sen. Ping Lacson, at bahagi ng report na iyon ay ang pagtawag doon sa pagtanggal sa pwesto kay Gen. Parlade. Kasi nakita ng committee, at nakita na rin namin sa Senado, na mukhang may constitutional issue ang pag-appoint sa kanya bilang spokesperson ng NTF-ELCAC, kasi at the moment he is still in active service. Bahagi pa rin siya ng AFP, and then iyong NTF-ELCAC, civilian ang nature n'on. So parang may constitutional issues, on top of nakita din na medyo hindi rin nakaka-, kumbaga ang mga previous statements niya ay hindi rin nakakatulong doon sa pagsugpo sa problema natin sa insurgency.

Q: Senator Nancy, ewan ko kung ako lang ha, pero parang everybody, except perhaps siguro ang ilang senador kagaya ninyo, parang nagti-tiptoe around NTF-ELCAC, in general, Gen. Parlade in particular. Parang ingat na ingat na baka masaktan siya, o baka medyo mali ang masabi. And sometimes you get to think na, takot ba iyon, or because nakakahiya na bakbakan ang isang tao na nagmamalasakit lamang para sa bayan? What do you think of that?

SNBA: Hindi ko... parang mahirap magsalita, eh. But if we base it sa statements ng mga kasamahan ko this afternoon, parang mukhang hindi naman ganoon na ang sentimyento. Parang ang sense ko is 'yung mga previous statements niya, medyo they let it slide, 'di ba, but 'yung nilabas niyang statement kahapon mukhang marami sa aking kasamahan ang kumbaga napuno na sa kanya. Kaya nga nakita natin na halos pare-pareho kami ng saloobin ngayong araw na ito.

Q: Opo, inevitably kailangan pag-usapan din natin si, participation ni Usec. (Lorraine) Badoy. Dahil, I'm not sure 'no, dalawa ba silang spokesperson sa NTF-ELCAC. You know, where do we draw the line? Nagsimula na ito noon pang panahon ni Mocha Uson, eh, 'di ba. Ano ba talaga, your social media account is personal and therefore it does not reflect your official position with a government agency, are you able to delineate talaga iyong dalawang 'yun, or are you in fact saying na hindi dapat dual personality eh.

SNBA: Sa akin kasi kung spokesperson ka, mas maigi na to let go of your personal opinion, 'di ba, dahil meron kang isang government agency o institusyon na ikaw 'yung technically face and voice of that either department or agency. Kaya't para hindi na lang mahalo o hindi magulo, isantabi muna natin ang mga personal na opinyon para hindi magulo lumalabas ang mga statements in public. 'Di ba paulit-ulit kong sinasabi, lalong lalo na ngayon, messaging is very important. In the age of fake news and kung ano-ano ang lumalabas, dapat isa lang, kumbaga consistent ang messaging.

Q: Senator ito din po, iyong nangyaring pag-red-tag, or at least pagsabi na ang mga community pantries daw na nagsusulputan ay nais nilang patignan ang mga nag-start nito at ang mga community pantry, kasi may mga nagsasabi din po na pinapag-aralan if there's propaganda behind this, or nagagamit po ito sa ibang paraan, nilalabas din po agad ang mga ganitong plano on social media. Should plans of intelligence agencies natin be parang ganyan po, ilalabas sa social media na alam natin ay makaka-apekto, o dapat po ba tahimik na lang nilang gawin ang kanilang trabaho? Ano po ba dapat ang galawan ng ating mga intelligence agencies?

SNBA: Actually pagkakaalam ko nga 'di ba kapag intelligence, iyong mga pago-observe, 'di ba usually may veil of secrecy pero dito parang it's always out in the open. Kaya nga ang suggestion ko, baka pwede sina Gen. Parlade mag-shift na lang sila from profiling to contact tracing. Kasi 'di ba alam naman natin may shortage tayo ngayon ng contact tracers, baka ang skill nila in profiling ay maganda na magamit natin sa contact tracing.

Q: You were quoted, Sen. Nancy, as I think you're recommending a Senate probe para dito sa red-tagging?

SNBA: No, I think that's Sen. Risa Hontiveros yata ang nag-file niyan, and I agree and I support her position. Hopefully baka pagbalik namin, o kahit hindi pa kami bumabalik magkaroon na ng hearing. Pero kasi nga Sir Peter may nalabas na ang Senado na-adopt na sa floor, and kasama doon sa report na iyon ay ang pagtawag sa pag-alis kay Gen. Parlade bilang spokesperson ng ELCAC. So bago pa nangyari ito mayroon na talaga kaming panawagan to have him removed from his current position as spokesperson.

Q: Kadugtong din po nito, Sen. Nancy, iyon pong na-file ni Sen. Frank Drilon about red-tagging to look into this at mabigyan na ng parusa iyong red-tag lang nang red-tag.

SNBA: Yes, and I think siguro dahil sa mga nangyayari ngayon, mukhang madadali siguro at makakakuha ng suporta itong bill ni Minority Floor Leader Frank Drilon.

Q: In a perfect world maganda po sana iyon. Pero ang tanong ng marami, Sen. Nancy, ay maipapasa ba sa Lower House iyon?

SNBA: Iyon ang hindi natin sigurado. Remember, technically we're co-equal. Kung walang counterpart iyon sa House, hindi siya mapapasa. But you know, at the end of the day, at least pwede namin sabihin sa Senado that we did our part.

Q: Let's try and connect the dots, kung pwede ngang i-connect ang dots. Kasi ito pong red-tagging na nangyayari, profiling, background checking, ano ang kinalaman nito sa anti-terror law na pinaguusapan din po sa Korte Suprema? Are they related or are they actually exclusive to each other?

SNBA: Para sa akin kasi iba ang usapin doon sa pinasa namin na anti-terror law, at iba din itong usapin ng red-tagging. Iyon nga ang nakakalungkot kasi nga dahil doon sa mga ginagawa ni Gen. Parlade, lalo tuloy parang hindi nagiging katanggap-tanggap 'yung anti-terror law. Kumbaga nahahalo siya, eh. But they're not the same, for me ha, hindi ito ang intensyon ng anti-terror law na magkaroon ng red-tagging.

Q: Pero the reality is mukhang ganoon pa rin...

SNBA: I think yun din ang natutunan ko the past 7 years I've been a senator. May mga pinapasa kaming batas pero pagdating doon sa implemantation ng batas parang nililihis ng implementing agency, kumbaga the spirit of the law is not being carried out. And may pattern na ganyan. Kaya ngayon may usapin kami sa senate na pagdating sa IRR totally lumilihis sa kung ano nakasulat sa batas.

Q: Nararamdaman o nakikita po ba ninyo na may problema sa gutom and therefore there should. be a better version of BAYANIHAN...

SNBA: Noong pinasa namin yung Bayanihan 1, yung Bayanihan 2, talagang nag overtime kami, minadali namin yan, kahit nakalockdown noon pumasok at nagsession kami sa senado. Pero ang nakakalungkot pagdating nanaman sa implementation which we do not have any control kaming nasa legislative department. Hindi namin kontrolado ang pagrelease ng pondo, ang pagdistribute ng pondo. katulad nitong Bayanihan 2 may pondo pa ata sa SAP na hindi pa narerelease. Sa akin, I am ok with the Bayanihan 3 pero at the end of the day kung walang sense of urgency sa pagdistribute, sa pagbigay, e hindi rin mararamdaman ng ating kababayan yung intention ng pinasa naming batas. Kaya siguro masmadaling gumalaw ang private sector kesa sa government whether it is vaccine procurement, testing, kasi nga iyon ang kulang sa implementing agencies. Walang sense of urgency, ang nakakalungkot pa nga may denial tayo> Imbes na aminin nila na ito yung problema, ito yung kelangan natin gawin together, magsamasama tayo, ang nakikita natin ngayon doon sa community pantry experience, ang tingin nila dito ay parang kumpitensya nila doon sa pagbibgigay ng tulong. At this point hindi na talaga kaya ng government lalo na ng gma LGU. Lagi na lang sa kanila binabato ang problema ng national government kumbaga pagod na din sila and we need everybody on board. Itong nangyayari ngayon na profiling, red tagging does not create that environment. Parang competition. It's divisive. But nakakataba din naman ng puso dahil may nakikita akong mga video na mga PNP personnel na nagtayo na rin ng sarili nilang community pantry. And hindi ako sure kung PNP yun or AFP na nagdonate ng mga gulay sa Maginhawa. I think there is hope. Itong nangyari sa Maginhawa sabi ko nga ang galing naman of all places na magtatayo sila sa Maginhawa street at yung ginagawa nila gives us hope at the end of the day may ginhawa talaga na dadating sa ating lahat.

Q: Meron po ba tayong proteksyon kapag tayo ay nagtayo ng ganitong initiative or kelangan pa ba natin gumawa ng batas?

SNBA: Dapat nga non-issue ito at dapat nga we should encourage ang mga ganitong gawain dahil ang laki ng problema natin. We need to work together. We need to be onboard. At yung mga ganitong galaw will not foster that kind of environment.

Q: Isa sa mga nagulantang ako is nung nagsabi na ang mga ospital sa Makati na sila ay puno na...

SNBA: Sir Peter kumbaga hindi lang naman sa Makati nakikita na puno na ang mga ospital and I guess isa pang problema is yung kakulangan ng health workers natin. Kahit malaki na nga yung suweldo na inooffer sa kanila pero walang nag-aapply kasi siguro di mo din masisi dahil natatakot din naman silang magkasakit. Ngayong nasa MECQ tayo sana pagusapan din natin kung ano ba ang dapat nating gawin as we open the economy. DI ba may bagong study ngayon ang pagiging airborne ng virus and nabanggit ni Usec. Vergerie na yung mga mall parang may kailangan silang gawin sa kanilan air conditioning system or air filtrations system nila to make it Covid safe. Ang maganda habang sarado ang mga ganitong facilities ay hinahanda na natin ang mga lugar para pagbukas hindi na tayo magkakaroon ng surge. Iyon ang isa sa mga nakikita kong pagkukulang na ginagawa natin at the moment. Siguro dapat may mga inspektor na sa mga buildings para pag bumalik ulit sila sa trabaho nila, makikita nila na may ginawa nang adjustment to make it covid ready kumbaga.

Q: May magagawa po ba ang Senado para tanungin kung bakit antagal (ng indemnity fund)

SNBA: Siguro ang kaya lang namin gawin ay magingay at magfollow-up ng magfollow-up. Nakakatawa nga nung pinasa namin ang vaccination law na iyan ang biruan namin we are the only country na may vaccination law na walang bakuna. Tapos nakakagulat na hanggang ngayon wala pa rin silang ginagawa pagdating sa indemnification at sana wag naman maapektuhan ang delivery ng Pfizer ata yung very particular sa indemnification and hopefully maging sufficient na sa kanila na may existing na na batas kahit wala pang implementing rules and regulations.

Q: Baka lalo magkaroon ng delay yung shipments natin from the COVAX facility?

SNBA: Hopefully hindi naman kasi nakasaad naman sa batas na may sinet aside na certain amount para sa indemnification fund. Hopefully assurance na iyon lalo na sa COVAX facility na meron naman. Ang kulang na lang is kung papaano irerelease ang pondo na ito just in case na magkaroon ng adverse effects dun sa vaccination program.

Q: Sabi din ng Philhealth may pondo sila hindi lang marelease...

SNBA: Yun nga. Common problem na yan di ba? Yung pag-release ng pondo.

Q: Maraming salamat po for your time.

SNBA: Maraming salamat and stay safe.