DWIZ IZ sa Alas-Sais interview kay Senator Win Gatchalian kasama si Alex Santos ukol sa face-to-face classes

Q: Meron pong rekomendasyon ang DepEd na dapat daw po ay magkaroon na ng face-to-face sa limited situation pero po ang Pangulong Duterte tinanggihan niya po ito at sabi niya wag daw po at delikado para po sa ating mga estudyante at ating mga guro. What's your take on that?

SEN. WIN: Alex, isa lang po ang natutunan ko tungkol dito sa COVID 19 at ang COVID 19 napakahirap sabihin kung ano ang mangyayari, walang katiyakan. Kung matatandaan natin nung January, noong Enero parang bumubuti na ang ating sitwasyon dahil nga doon sa pagbuti ng sitwasyon, ang Senado naglabas ng resolusyon na nananawagan na ibalik o magkaroon tayo ng pilot testing sa pagbubukas ng face-to-face classes. Pero nung March, eh biglang tumaas ang kaso natin at nag-ECQ tayo ulit at that time. So ganun ulit ngayon, bumubuti ang sitwasyon natin ulit. In fact, nakita ko sa Metro Manila, ang laki ng ibinaba po ng kaso pero ang nakakatakot naman ngayon ay ang pagpasok ng tinatawag nating Delta Variant. In fact, ngayong umaga lang nagbabasa ako dito sa Delta Variant, ito ang galing sa India na sinasabi nila na mabilis ang pagkalat. So, ako ay sumasang-ayon sa ating Pangulo dahil dito sa Delta variant. Itong Delta variant, nakapasok sa ating bansa, mas maganda nang mag-ingat muna tayo. Dahil kung makikita natin, bumubuti nga ang sitwasyon dito sa NCR, pero sa Vis-Min naman ay tumataas ang kaso. Kaya napakahirap sabihin at habang hindi pa natin nababakunahan ang marami sa ating mga kababayan, tingin ko ipagpaubaya muna natin itong School Year dahil patapos na itong School Year. Itong buwan June, patapos na ang School Year. Magbubukas uli tayo by August, tignan natin by August kung ano po ang sitwasyon natin.

Q: Is there really a need to craft a new law with regards to this? Dahil kung talagang ito na ang magiging new normal na ng mga estudyante at mga guro, kailangan ba may kaakibat na batas, Sir?

SEN. WIN: Hindi naman kailangan na. Pero ang kailangan natin dito ay isiping mabuti kung ano ba ang ating natutunan tungkol dito sa virus at kung ano ba ang impact nito sa edukasyon natin. Makikita natin, itong virus na ito ay pwedeng itigil ang pag-aaral ng ating kabataan. At isa sa natutunan natin dito ang paggamit ng internet sa pag-aaral. Malaki kasi ang kaibahan ng pribado sa pampublikong sitwasyon. For example, sa pribado nakita ko tuloy-tuloy ang kanilang pag-aaral dahil meron silang gadgets, may access sa internet. Sa public school, hindi ganyan, napatigil tayo ng konti, bumuo tayo ng modules at yun ang ginagamit ng ating mga estudyante. Pero ang modules, hindi ganun kasing ka-effective ng online learning. Dahil ang online kahit papaano, nakikita mo ang guro mo, nakikipag-usap ka sa guro. Pero sa module, ang kausap mo sarili mo. Kaya yung pag-aaral sa modules hindi kasing effective ng online. At isa sa natutunan natin dito sa panahon ng pandemya, gumamit tayo ng internet sa pagtuturo.

Q: With that disparity po, Senator, maaaring maagrabyado po dito ang mga nag-aaral sa public schools dahil nga through modules po sila. Hindi katulad sa private schools dahil po may kakayahan po magbayad ang mga magulang nila ay mataas po ang edukasyon na nakukuha nila. What will happen to our students po kapag meron pong ganung disparity or parang may kakulangan doon po sa kabilang banda?

SEN. WIN: Yan po ang kinakatakutan ko, magkaroon po ng gap na tinatawag natin o disparity na ang mga may kaya at pumapasok sa eskwelahan na may internet ay natututo at hindi nakakaapekto itong pandemya sa kanila. Pero sa public school, naiiwanan lalo na sa malalayong lugar. At yan ang ayaw nating mangyari dahil pagdating sa edukasyon dapat pantay. Walang tinitignang estado ang iyong kabuhayan. Importante na pantay ang edukasyon na nakukuha. Pero ito ang kinatatakutan natin na nagkakaroon ng disparity o gap between the rich and the poor. At ang solusyon po diyan ay makabalik tayo sa face-to-face. Dahil kapag makabalik po ang public school sa face-to-face, makakahabol sila. Pero ganunpaman, meron po akong isang panukala, ang tinatawag natin dito 'Catch up Plan' na kahit maiwanan po ang bata sa pag-aaral, let's say, hindi siya natututo dahil nasa bahay lang siya, gagawa ng isang programa para sa kanya para makahabol. Ang importante yung tinatawag nating catch up o remedial. Meron na tayong remedial pero yung remedial hindi ganun kalawak, dapat palawakin pa.

Q: Pati siguro, Senator, if I may suggest, siguro ang kahandaan din po ng ating DepEd, baka sila rin po ay may pagkukulang dito?

SEN. WIN: In fairness naman sa DepEd talagang ginagawa nila lahat ng kanilang makakaya para maturuan ang bata. Kahit na, alam ko, like dito sa amin sa Valenzuela, kahit hindi makalabas ang guro o hindi pinapayagang magbahay-bahay, kung talagang nakikita nila ang bata hirap na hirap. For example, yung bata nakikita nilang hirap na hirap sa Math talagang sinasadya nila kahit 30 minutes o an hour personal nilang pinupuntahan. Noong isang araw lang kausap ko ilan sa mga guro natin, talagang hindi nila mapabayaan, alam niyo na likas sa puso ng ating mga guro kapag alam nilang hirap ang bata hindi nila mapapabayaan so pinupuntahan nila with proper health protocols, naka-mask, naka-shield at talagang pilit nilang tinuturuan para di maiwanan dahil nakakatakot kapag ang bata, for example, Math, hirap ang bata, hindi siya tinuturuan pag pasok niya wala yan, talagang mahihirapan siya. At malaki ang tsansa na yung bata ay magda-dropout na lang kesa mag-aral. Dahil ang bata kapag nahihirapan ay nawawalan ng gana at yun ang ayaw nating mangyari na maiiwanan siya dahil isang taon niyang hindi nakikita ang kanyang guro.

Q: Kayo pa naman ang prayoridad ninyo ay talagang i-boost ang edukasyon sa ating kabataan para at least ang ilan po sa atin ay makaahon po sa kahirapan, di ba yan naman talaga ang punto de vista po kaya tayo ay prayoridad natin ay edukasyon?

SEN. WIN: Tama, Alex, bago pa man pumasok ang pandemya kung matatandaan natin nung katapusan ng 2019, lumabas ang PISA, yung PISA ay isang international examination, at ang ating bansa ay last sa loob ng 270 plus countries, tayo pinakahuli sa Reading, Math and Science. At bago pa man pumasok ang pandemya ay hirap na tayo pagdating sa kalidad. Hindi lang naman sapat kung nag-aaral ang bata dapat ang itinuturo sa kanya at ang kanyang napag-aaralan eh magaling at nagagamit niya. Pero noong 2019 pa lang alam na natin hirap talaga ang bata at yung quality na tinatawag natin ng ating edukasyon ay nasa dulo po tayo.

Q: Siguro panghuli Senator, ang inyong panawagan na lamang po sa mga magulang at ating mga estudyante at guro.

SEN. WIN: Isa lang ang panawagan ko sa ating mga magulang at ating mga guro, magpabakuna na tayo at wag na tayong mag-alinlangan kung available na ang bakuna sa kanilang lokal na pamahalaan, magpabakuna na tayo dahil yun lang talaga ang bukod tanging makakabalik tayo sa face-to-face classes. Kung mas maraming nagpabakuna, lalo na mga guro natin at mga magulang natin, mas maganda po makakabalik tayo sa face-to-face. At isa pang itinutulak din natin, sa lalong madaling panahon, mabakunahan na ang mga teenagers. Maraming bansa ay binabakunahan na ang kanilang mga teenagers dahil nga yung mga teenagers isa sa pinakamadaling mahawahan din o nahahawahan din sila. At maraming bansa, sa Amerika po, inumpisahan na nila ang kanilang teenagers at dito sa atin kung available na ang vaccine ay dapat mabakunahan na rin po ang ating teenagers.

Q: By the way, Senator, kung by 4th quarter this year, pwede nang bakunahan ang mga bata, is it okay ho ba sa inyo na tuloy na ang face-to-face?

SEN. WIN: Oo, ako, ang aking tinitignan, kung pumalo tayo ng 50 percent ng ating populasyon, whether, matatanda o bata, tingin ko pwede na tayong mas aggressive, pwede na tayong bumalik sa face-to-face. Tinitignan ko kasi sa Amerika, 30 percent pa lang nagpa-party na sila. Makikita natin nagse-celebrate sila, 30 percent pa lang nagbubukas na sila. So sa obserbasyon ko basta umabot na tayo, tingin ko sa atin ha, mga 40-50 percent ay pwede na tayong bumalik sa face-to-face.