Transcript of Interview of Senator Nancy Binay with DWIZ 882's Cely Bueno
February 10, 2024

Question: Speaking of Chinese New Year, makakapanayam po natin ang may magandang mensahe at wish para sa CNY. Siya po ang chairman ng Committee on Tourism at Committee on Accounts, Senator Nancy Binay.

Senator Nancy Binay: Magandang tanghali, Cely, at happy Chinese New Year sa lahat ng nakikinig at nanonood ng inyong programa. At congratulations sa panibagong istasyon, o panibagong mukha ng inyong station, DWIZ.

Q: Ma'am, medyo naging takaw-pansin ang inyong wish para sa CNY. Ito 'yung sana'y tigilan na ang para sa inyo'y "parliamentary bullying." Bakit ito ang inyong naging wish?

SNBA: Alam mo naman, Cely, I guess last week naging masyadong mainit ang banat at paninira sa Senado. Kaya ang naging CNY wish natin ay sana tigilan na ng Mababang Kapulungan ang pag-atake sa Senado.

Q: Ano 'to, Ma'am, sobra na bang apektado ang mga senador, nao-offend na? Ano na ang napagusapan ninyo sa naririnig na banat, kasi sabi nga ni Senator Sonny Angara, bullying na nga dahil araw-araw may press conference para batikusin ang mga senador.

SNBA: I'm sure, Cely, 'di ba tao lang naman kami na nasasaktan. But more than that, ang sa amin ay hindi ito productive, nauubos ang oras sa mga ganyang walang kakwenta-kwentang banat. Eh nakita mo naman 'di ba naghearing kami last week, 'yung problema natin doon sa PISA (Programme for International Student Assessment) results. Mga ganoong problema ang unahin natin kesa itong siraan dahil wala naman kami parehong mapapala. Sisirain lang namin ang institusyon. I guess, balik-trabaho kami, mas pagtuunan namin ang problema ng mga kababayan ngayon, dahill 'di ba gaya ng ginawa namin sa Senado, sinimulan na namin ang pagtalakay sa floor ng pag-increase ng minimum wage sa ating mga kababayan. So sana, ganoon din ang panawagan ko sa aming counterparts sa Lower House.

Q: So 'yun nga, kayo nagfo-focus na sa -kasi ang taumbayan naririnig ko na rin na, ano ba yan nakakasawa na ang panay usapan o bangayan tungkol sa Cha-Cha, eh ang taumbayan mas gusto nila na ang pinaguusapan daw ng mga opisyal ng gobyerno ay mga usaping malapit sa sikmura dahil alam naman natin ngayon, sunod-sunod na naman ang pagtaas ng presyo ng petrolyo...

SNBA: Isipin mo yung bigas 60 pesos na.

Q: Correct. Tapos ito pang epekto ng El Niño, may landslide at mga baha dyan sa Davao. Naniniwala naman kayo, Ma'am, na ang Senado, napipilitan lang sumagot dahil sa matinding banat, kaya tuloy-tuloy pa rin ang bangayan?

SNBA: Actually, Cely, meron na ngang instruction ang aming Senate President na cease fire. Kaya kung mapapansin mo, 'di ba, medyo noong last week halos tahimik. Or as much as possible hindi talaga sumasagot ang Senado. But itong pinakahuling banat, lalo na iyong banat nila sa aming Majority Floor Leader, eh para sa akin medyo kalabisan na.

Q: Kayo ba nag-expect na noong sinimulan na rin ang pagdinig ng subcommittee on Constitutional amendments, ay huhupa na dahil iyon naman ang inihihirit sa inyo ng Kamara, 'di ba, simulan na ang panukalang economic Cha-Cha. Pero kahit nag-hearing na, mukhang hindi pa rin tumitigil.

SNBA: Eh siguro hindi kasi sila sanay doon sa gawain ng Senado na talagang pinagaaralan, tinatalakay namin, talagang lahat ng sektor ay binibigyan namin ng panahon para mapakinggan. So ganun ang proseso sa Senado. Nakikita mo naman, Cely, 'yung hearing nga ni Sen. Sonny, anim na oras 'yun. Kailangan very exhaustive ang talakayan na gagawin natin lalong-lalo na sa usapin ng Charter Change and in fact nga, kung matatandaan mo nung time ni Sen. Kiko umikot pa nga sa buong Pilipinas para talakayin itong mga proposal sa pagpapalit ng ating Konstitusyon.

Q: So huwag madaliin, huwag sabihin na tapusin by March, ibig sabihin gusto ng Kamara tapusin na ng Senado at aprubahan na ang economic Cha-Cha, 'yung Resolution No. 6.

SNBA: Oo kasi 'di ba parang base doon sa hearing, lumalabas na kapag napasa ba namin ito, talagang bababa ang presyo ng bilihin, gaganda na ba ang sitwasyon ng ating mga kababayang naghihirap? Parang base doon sa mga statements ng resource persons natin, hindi lang ito ang kailangang gawin. Kailangan maraming mga factors na kailangan ayusin, kailangan gawin para tuluyan na mapaayos ang kalagayan ng ating mga kababayan.

Q: Actually may resource person na nagsabi Ma'am na mas concerned ang mga businessmen na gustong magnegosyo sa bansa ang problema sa red tape, corruption, at mukhang hindi naman itong Cha-Cha ang kanilang inihihirit.

SNBA: At saka kuryente. Sabi ko nga, wala kasi tayong consistency. Tuwing magpapalit ng bagong administrasyon, parang nagbabago ang policy na ini-implement. So kung ikaw negosyante, parang nagpapalit ang rules in the middle of the game. Papasok ka ba sa alam mo na bansa na every 6 years pwedeng magbago ang patakaran?

Q: So Ma'am noong narinig n'yo sa first hearing ang mga punto de bista ng mga legal luminaries, mga economic experts, kayo ba medyo decided na kung ano'ng magiging boto n'yo? Dahil may isang deputy majority leader na ang hamon sa mga senador, isapubliko n'yo na sino ba ang mga pabor at sino ang kontra dito sa Cha-Cha. This early ba meron na kayong decision? Sa tingin nyo ba alam mo na magiging boto mo tungkol sa proposed economic Cha-Cha?

SNBA: Well, as of the moment, para sa akin kasi, pakinggan muna natin lahat bago ako magde-desisyon. But so far, base sa unang hearing, parang mas marami kaming naging resource persons na mas mabigat ang hindi muna napapanahon ang pagpalit ng ating Konstitusyon.

Q: So dito nyo rin siguro ibabase ang magiging desisyon nyo sa lahat ng maririnig nyo sa deliberations, sa buong public hearing at hindi lang sa public hearing, pagdating na sa plenary kapag tinalakay doon pa nyo ibabase kung anong magiging boto?

SNBA: Yes. And then 'di ba, parang kasi dito sa gagawin naming proseso, baka din false hope sa ating mga kababayan na kumbaga kapag binoto nila ito sa plebisito, after one month okay na, bababa na ang presyo ng bigas, or bababa na ang presyo ng krudo, or maaayos na ang problema natin sa kuryente. Pero hindi ganun ang mangyayari.

Q: Hindi magic itong Cha-Cha.

SNBA: Oo, hindi ito magic solution na kapag napasa, mawawala na lahat ng problema natin o okay na ang ekonomiya ng ating bansa. And I think baka kailangan namin din, isa yan sa kailangang ibahagi din sa mga kababayan na kumbaga hindi lang ito ang solusyon.

Q: Oo kasi baka kung magkaroon ng false hope, balikan kayo na, sabi nyo kapag napasa ito, gaganda na ang buhay, uunlad ang ekonomiya...

SNBA: Yes. Previous Congress, 'di ba pinasa namin ang mga retail trade liberalization, na para i-engganyo ang mga foreign investors. Kasi pwedeng mas malaki na ang ownership nila sa mga negosyo na papasukan nila, but apparently, bakit hindi pa rin pumapasok.

Q: Pero ang inyong wish para sa CNY, sa tingin nyo magi-grant ba yon? Stop parliamentary bullying?

SNBA: Hindi naman tayo dapat mawalan ng pag-asa, 'di ba. Hindi naman masama mangarap na sana pagpasok namin sa Lunes, mananahimik na sila.

Q: Pero sa tingin nyo ba, magi-grant lang ang wish nyo kung si PBBM ay mamagitan na, kumbaga mag-referee na para po matigil na, siya na ang magsabi na tama na, tigil na?

SNBA: I think malaking tulong yon. Kasi nga at this point, hindi mo alam kung sinong magme-mediate sa dalawang kampo para magsabi na tumigil na kayo, mag-ayos na kayo kung ano man ang mga salita na naganap, kalimutan nyo na kasi nga ang dami nating kailangang gawin. I guess merong authority or 'di ba bilang ama ng ating bayan, siguro maganda nga kung may ganoong intervention na manggagaling sa ating presidente.

Q: Pero ang mga senador, wala naman plano na gaya ng ginawa ng House, na nag-file o nag-approve ng resolution expressing support kay Senate President Zubiri? Wala kayong nakikitang pangangailangan? Kasi may ginawa sila para kay Speaker Martin Romualdez.

SNBA: Si SP Migz ay napaka-secure na tao, hindi nya kailangan ang mga ganyang resolution. In fact, binibiro nga namin siya na, ano mag-file na ba kami? Tapos sabi niya, hindi ko kailangan ng ganyan.

Q: Sabi ni Sen. Sonny Angara, ang kanyang practical deadline para i-approve itong Resolution 6 ay October, at parang gusto niya maisabay ito sa 2025 mid-term election. Ngayon, magbi-break pa kayo ng March, sa tingin nyo enough time yon, practical talagang deadline ang tapusin ito sa October?

SNBA: Wala pa ako doon sa, kumbaga hindi ko pa nakikita ang scenario na may plebisito. Kasi unang-una, 'di ba mahabang proseso, ano ba talaga ang rules para sa pagtawag ng isang constitutional assembly? Kasi remember hindi lang naman kami ito. Katulad ng sinabi nina Chief Justice, mga justices na naging resource persons, may proseso kaming kailangan pagdaanan as members of Congress--House of Representatives at Senado. So may ganoong kailangang i-meeting, kailangan we will wear another hat. So dapat pag-usapan at talakayin ano ba ang proseso.

Q: Kung yon ba ay naaayon sa Constitution, yong gustong proseso na, gusto po ng Senate, 'di ba, hiwalay na pagtalakay, hiwalay na pagbotohan, kung ito ba'y pupwede. Kasi may nasabi naman si dating Supreme Court Justice Mendoza na hindi daw pupwede kapag ganyang maga-amend nga ng economic provision ng Constitution, dapat daw isang assembly, so joint session, pero voting separately.

SNBA: Yes, katulad ng ginagawa namin noong nag-declare ng martial law sa Mindanao.

Q: So sa tingin nyo medyo matagal pa, napakarami pang dapat i-address?

SNBA: Yes, and then yon nga, napaka-importante na kailangan naguusap both Houses, kasi nga para matalakay ang proseso. Kasi 'di ba ngayon pinaguusapan namin kung ano yong economic provisions na dapat baguhin. Pero at the same time kailangan pagusapan din na tama ang gagawin naming proseso.

Q: So ngayon wala pang nangyayari na head count sa mga senador, ilan ang initially pumapabor sa Cha-Cha at ilan ang kontra? Wala pang head count?

SNBA: Parang wala pa kasi kakasimula pa lang ng hearing na ginawa ni senator Angara.

Q: Sabi niyo ang senate nakafocus sa mga dapat bigyang pansin at isa nga sa mga napagusapan aya ang proposed 100 peso minimum wage increase sa private sector. Tama po ba ang sinabi ni SP na lahat ng senador ay pabor dito at kami ba ay makakaasa sa mabilis na paglusot nito sa senate?

SNBA: Katulad nga ng sinabi ni SP Zubiri, isa ito sa mga priority namin na maipasa agagd sa senado itong 100 pesos minimum wage increase. kasi kung makikita mo sa isang ginawang survey, ito yung number 3 na concern ng ating mga kababayan - kung papaano tataas yung kita nila para may pang tustos sila sa pangaraw-araw na pangangailangan.

Q: Sa survey ba, sa panig naman ng business sector kakayanin ba nila ito?

SNBA: Sa tingin ko naman kakayanin ng mga negosyante, in fact yun din yung isa sa mga exemptions na gagawin natin sa minimum wage increase ay yung mga small and medium na negosyante ay di kabilang dito sa minimum wage increase.

Q: So ay exemptions. At the ssame time sinabi din ni SP Zubiri na may pinasa ang Congress na paburan yung mga negosyo.

SNBA: Yes. Binabaan namin ang corporate income tax. Binabaan namin yung mga, kahilingan ng mga corporations pagdating sa mga tax incentives nila. So siguro sila naman yung dapat magsakripisyo.

Q: May counterpart po ba ito sa Kamara?

SNBA: Hindi ko alam kung may counterpart ito sa House of Representatives. Di ba ang original proposal dapat 150 pero binabaan na nga at ginawang 100 pesoso.

Q: Kelan kaya ito maaaprubahan? Kakayanin ba bago magbreak ang session sa Holy Week?

SNBA: Sa akin nga baka magandang pa-Valentines gift sa ating mga kababayan itong 100 peso wage increase.

Q: Kung lahat naman ng senador ay pabor baka madali na itong maaprubahan.

SNBA: Tignan natin kung maaaprubahan.

Q: May nagtatanong po dito na sa House daw po ay naaprubahan na ang medical marijuana. Si senator Robin naman po ay isinusulong din ito, pabor po ba kayo dito na magkaroon tayo ng batas para sa medical marijuana.

SNBA: Actually nakapagattend ako ng ilang hearing kasama si senator Robin. Ang nagiging problema ko ay yung mga galing sa medical profession hindi nila nirerecommend ang medical marijuana and in fact sinasabi din nila na hindi pwede kunwari sa epilepsy hindi pwede na ito lang ang treatment na ibibigay. Pagdating naman sa palative, wala pang FDA approval sa ibang bansa na kinikilala ng ating FDA. So at the moment mahirap. And sinasabi din ng PDEA or ano ba yung isa pang ahensiya, pwede naman humingi ng permit para maipasok ito for medical use na marijuana. So parang hindi na kailangan ng batas. Tignan natin dahil hindi ko alama anong version ang pinasa ng House.

Q: Pagbalik niyo ng session, tuloy na ba ang lipat niyo before the SONA sa bagong building?

SNBA: Yun yung pinipilit natin ngayon kaya para akong biglang naging foreman kasi siyempre gusto sana natin by July sa pagbabalik namin sa opening ay andun na kami sa bagong senado.

Q: Ilang percent na po ba ang building?

SNBA: Medyo malayo pa nga e. Kasi nagkaproblema dahil sa syempre alam naman natin yung epekto ng COVID nakadelay sa project. Tapos kahit papaano yung giyera din sa Ukraine nagkaroon ng bottleneck sa supply chain. So at the moment parang suntok sa buwan nga e. Pero pipilitin natin at hindi pa din ako nawawalan ng pagasa na pagdating ng July ay magsession kami sa new senate building.

Q: So marami pa pong department ang di makakalipat?

SNBA: Baka.

Q: Paano po yung pagdating ng SONA you are hoping naman na tapos na itong (audio cut)

SNBA: ...Humupa na itong ganitong hidwaan na nagaganap.

Q: Oo kasi kung hindi kayo ok tapos pupunta ka sa bahay baka hindi magbatian at magsmearan.

SNBA: Hindi ba dapat ano nga kami, we should go higher. Kasi trabaho namin parepareho. Dapat maging civil, professional. Hindi kami dapat maging mga aso't pusa na nagaaway. Kasi hindi din kami magandang example sa mga kabataan kung patuloy ang ganitong bangayan. 'Di ba nga sa hearing sa PISA results lumalabas na may problema tayo sa bullying so ang mga ganitong gawain ay lalong nakakadagdag sa problema natin sa bullying.

Q: Hindi lang pala sa school

SNBA: Oo nga e. Talaga palang usong-uso ang bullying.

Q: Nakakalungkot kasi yung iba parang bata na ang dating at baka personalan na

SNBA: Oo di ba nagkakaroon ng name calling. Dapat issue based lang.

Q: Ang dami nagoffer na magmediate na magusap ang leaders ng House at Senate. Wala ba kayong balita kung kelan maguusap si SP at Speaker?

SNBA: Parang wala pa akong nababalitaan

Q: Tuloy na po ang elections next year. So magfifile ka na ba ng iyong certificate?

SNBA: October pa yun. Tapusin muna natin ang mga trabaho natin sa senado.

Q: Nung huli kong interview sayo sabi mo more than 50% na di ba?

SNBA: Ganun pa din. Baka more than 60% na para mabago (laughs)

Q: Next interview ko more than 70% na.

SNBA: Oo (laughs)

Q: On that note marami pong salamat

SNBA: Maraming salamat and see you Monday.