Interview of Sen. Nancy Binay on Usapang Senado, DWIZ 882, March 16, 2024

Question: Ma'am nabanggit ko nga kanina na mukhang kahit magbabakasyon na kayo. Three days na lang 'yon 'yong session eh magtatrabaho kayo after the break after Holy Week dahil kayo ay nag-file ng resolution para ho paimbestigahan ito ngang -ah kayo ang unang nagpalabas ng statement tungkol dito at nag-file ng reso. So ito palang natayuan ng resort. Ang isang protected area ito nga 'yong Chocolate Hills diyan sa Bohol. So may schedule na po ba or wala pa pong schedule ang committee on environment tungkol dito?

Senator Nancy Binay-Angeles: Yes, Cely, no'ng last week nga tayo'y nag-file patukoy dito sa pagtatayo ng mga structures diyan sa paligid ng Chocolate Hills and last Wednesday bago matapos 'yong session, nabanggit ni Senator Cynthia Villar na during the break mag-he-hearing daw siya dito sa mga resolution because I think this week may ibang kasamahan ako na mukhang mag-pa-file din. And ang isa pang napag-usapan din eh baka maganda na magkaroon ng ocular inspection sa may Chocolate Hills dahil apparently hindi ito isolated case dahil katulad nga ng nabanggit mo mukhang may iba pang structures na natayo doon sa may Chocolate Hills kasi parang hindi lang isang bayan 'ata ang covered ng Chocolate Hills. Usually na napupuntahan eh 'yong sa Carmen na kung saan 'yong provincial government may -at saka 'yong local government- may viewing deck na kung saan usually 'yong mga turista do'n pumupunta. Nagpapa-picture.

Pero at least 'yan alam mo na kung baga pinayagan ng 'yong may ano 'yon. It's a government-owned property. So magandang tingnan kung papa'no nangyari nga 'yong ganitong nakakalungkot na pangyayari.

Q: So ma'am hindi n'yo pa nakikita itong mga structure na ito ho personally?

SNBA: Personally hindi ko pa siya nakikita. Ang napuntahan ko lang noong nagpunta ako sa Chocolate Hills ito ngang ah viewing deck na pinatayo ng provincial government or local government ng Carmen.

Q: Ma'am lumilitaw nga sa mga balita hindi lang isa kung hindi mukhang tatlo pa 'yong naitayong structure sa may surroundings nitong Chocolate Hills sa Bohol. So ito po ma-co-cover na nitong inyong gagawing imbestigasyon. Hindi mali-limit dito sa naitayo na 'yong isang nakikitang pinag-uusapan ngayon.

SNBA: 'Yong Charlie's Peak.

Q: Opo 'yon.

SNBA: Captain's Peak pala.

Q: Captain's Peak Garden.

SNBA: Oo kasi alam mo Cely, bago na-declare siya na protected area may mga titled na ata na properties dun sa lugar na 'yon. So magandang pag-aralan din siguro baka pag may mga lugar tayong na protected area baka mas maigi na bigyan ng pondo ang DENR or 'di ko alam kung anong agency 'yong puwede para bilhin o para bawiin o expropriate 'yong mga titled lots na nakasama sa isang protected area at ang masaklap pa kasi Cely itong Bohol island ay kaka-declare lang, I think last year na-declare siya as UNESCO Global Geopark. At hindi lang 'yong Chocolate Hills ha, ito 'yong buong island ng Bohol ang dineclare ng UNESCO kaya nakakagulat na may mga ganiyang pangyayari.

Q: So ma'am hindi kaya daw ano tayo ma-delist o matanggal itong Chocolate Hills natural monument mula do'n sa UNESCO Global Geopark dahil do'n sa nangyari pagtatayo ng gano'ng klase ho ng mga istraktura, 'yong resort.

SNBA: Uhm hopefully hopefully hindi naman for as long as nakikita nila na umaaksyon naman 'yong pamahalaan para mapigilan or gawan ng solusyon 'yang mga ganitong pangyayari.

Q: May mga nagbabantay tayo na mga concerned government agencies. Nandiyan din po 'yong lokal na pamahalaan, itong DENR, PENRO, bakit ho kayo nakakalusot dito? May perang involved kaya daw po dito?

SNBA: Siguro 'yun 'yong magandang malaman pagdating nga do'n sa hearing kung ano bang proseso 'yong nasunod pagdating dito sa pagtatayo ng mga structures sa protected area at I think lumalabas ngayon kasi marami rin akong natatanggap na mga text mukhang hindi lang din sa Chocolate Hills may ganitong problema. Alam naman natin 'yong kaso ng Masungi diyan sa may Marikina watershed. May issue din diyan pagdating do'n sa pagprotect no'ng lugar. Siguro baka maganda tingnan at saka 'di ba naalala mo no'ng kay Senyor Aguila na na-declare supposedly protected area din 'yan eh pero 'di ba nakatayo na sila ng isang ilang barangay ata do'n sa lugar na 'yon. Siguro maganda na rin siguro tingnan ano ba talaga 'yong ginagawa para maprotektahan itong mga protected areas natin kasi sayang naman 'yong pagpasa namin no'ng batas kung hanggang ano hanggang papel at wala talagang proper implementation.

Q: So ma'am itong gagawing investigation puwedeng hindi lang ma-limit dito ho sa Chocolate Hills sa Bohol puwedeng tingnan na rin ho 'yong iba pang mga protected areas kung may mga ganito rin na nangyayari na nakakapagtayo ho ng mga structures na puwedeng pang-negosyo na ito'y mahigpit na ipinagbabawal dahil protektadong lugar nga po?

SNBA: Sa tingin ko siguro iniisip pa baka kailangan din sigurong mag-file ng isa pang resolution na baka dapat nga i-cover na lahat ng mga protected areas kasi nga lumalabas 'yan katulad do'n sa Surigao, ito ngayon sa Bohol 'di ba? Pa'no nangyayari 'yong gano'n siguro magandang tingnan din 'yong ginagawa ng ibang bansa. For example kasi sa Amerika 'yong mga ano nila 'yong Yosemite Park so talagang may master planning. Tapos may nilalagay silang parang lugar kung saan puwede kang mag-camping, kung saan puwede mag-park ng sasakyan, kung saan puwedeng mag-hiking. Kasi 'di ba hindi din naman natin maiaalis do'n sa mga tao na bisitahin itong mga protected area.

Q: So ma'am maraming dapat ipaliwanag po dito DENR at saka LGU's.

SNBA: Sa tingin natin tila siguro 'yon kasi dahil ah unang-una 'yong mga permits eh sa kanila nag-uumpisa.

Q:At sabi parang kung pa'no ko lumitaw na nagkaro'n ng damage. May mga dapat bang magbayad ng danyos, kung ano mang naidulot na damage doon sa isang protected areas dahil do'n sa itinayong mga structure?

SNBA: Isa 'yan do'n sa titingnan natin kung- hindi rin ako sigurado kung pa'no 'yong ano eh 'yong pagdating do'n sa pag-re-restore no'ng nasira eh. Kung sino ba talaga, kung may penalty clause na nakalagay do'n sa IRR.

Q: At isa sa mga isusulong n'yo ma'am 'yong magkaroon ng budget 'yong concerned government agencies para'yong mga nabigyan ng title bago nadeklara na protected areas 'yong isang lugar eh may mabili uli nila 'yong lote na 'yon para hindi na ito matayuan ng anumang mga structure.

SNBA: Oo kasi 'di ba? Uhm hindi rin naman natin maaalis do'n sa sa tao dahil personal property niya 'yon 'di ba? So parang mali din naman kung hindi niya magagamit 'yong sarili niyang pag-aari

Q: Eh ma'am 'yong temporary closure the mere fact na temporary hindi 'yon sapat. Dapat permanent closure.

SNBA: Dapat siguro. Kasi parang off-hand kitang-kita na na mukhang may mali doon sa proseso ng permit na ginawa nila eh. Kaya ingin ko sa dulo do'n na lang do'n na rin din mukhang babagsak 'yan. Sa permanent closure.

Q: Ma'am balikan ko kanina pero pinapatanong uli ni Mark Cayabyab ng Philippine Star na baka nga daw mabalitaan ng UNESCO 'yong nangyari diyan sa Chocolate Hills sa Bohol baka daw alisin sa listahan ng Global Geoparks ang Bohol Chocolate Hills. Hindi naman aabot sa ganoon?

SNBA: Parang hindi naman kasi if I remember it correctly, dati nagkaroon tayo ng ganiyang problema diyan sa may San Agustin. Pero parang binibigyan ka naman ng sapat na panahon para magpaliwanag, para ipakita na kung ano 'yong mga ginawang hakbang para maibalik sa dati 'yong lugar nga na nagkaroon ng ng ganiyang pangyayari.

Q: Ang sabi nga ni Senator Cynthia Villar hindi tayo dapat matanggal sa listahan ang dapat matanggal diyan 'yong gumawa ng katiwalian bakit nakalusot daw 'yong pagtatayo ng structure na walang ECC.

SNBA: Oo at saka hindi rin naman -matagal din naman 'yong

proseso do'n sa pagtanggal sa isang listahan.

Q: At ma'am bukod sa gagawing inquiry. Mayro'n na rin yata 'yong DENR. Ang DILG mayro'n na rin pong binuo na task force na iimbestigahan naman possible accountability ng mga lokal na pamahalaan doon sa nangyaring construction na resort sa isang protected area. So ibig sabihin itong sina Secretary Benhur Abalos ang titingnan naman ng kanilang imbestigasyon ay pananagutan ng LGUs.

SNBA: Siguro maganda tingnan din 'yan kasi sa akin din Cely napakahalaga no'ng pagkakaroon ng comprehensive land use plan ng mga LGU. So katulad nga dito itong bayan na to sa Bohol. Magandang tingnan do'n sa CLUP nila ano bang classification ang inilagay nila pagdating do'n sa Chocolate Hills, kung kasama do'n sa comprehensive land use plan nila na puwede kang magtayo ng mga gano'ng structures.So walang mag-pe-prevent do'n sa resort owner na magtayo siya ng gano'n. Kasi nga baka do'n sa classification ng LGU puwede siya.

Q: So ma'am sa tingin n'yo ba isa rin sa titingnan sa gagawing senate inquiry kung kinakailangan magpasa ng batas na magpapataw ng mas mabigat na parusa doon sa mga lalabag sa umiiral na batas pagdating ho sa mga protected areas?

SNBA: Uhm isa 'yan do'n sa sigurong preventive measure pero ang isa din nakikita ko kasi baka 'yong lack of information dissemination. Baka hindi pa nila alam do'n sa lugar na 'yon na 'yong Bohol Island pala ay declared na as UNESCO Global Geopark, at kung may gano'ng declaration may mga limitations at may mga hakbang para i-protect 'yong mga geo park diyan sa sa Bohol. So baka kailangan isa din 'yon sa kailangan nating gawin, 'yong hindi lang 'yong mga LGU pati 'yong siguro 'yong mga tao sa baba, 'yong mga kababayan natin na nando'n sa community dapat ipakita sa kanila 'yong kahalagahan ng pag-protekta do'n sa lugar nila kasi 'di ba kaya lang naman 'to pumutok dahil parang may isang vlogger ata na pi-no-promote niya 'yong lugar, so hindi 'to pumutok dahil may nagrereklamo 'di ba? So apparently parang tanggap do'n sa community na may gano'ng structure din sa Chocolate Hills eh.

Q: At baka kaya tanggap nila hindi sila informed tungkol do'n sa batas.

SNBA: Tungkol do'n sa batas and kung ga'no kahalaga na hindi da[at may mga gano'ng structures sa Chocolate Hills.

Q: So 'yan aantabayanan namin ma'am 'yong gagawing investigation and at the same time ocular inspection 'no? Pupunta ho do'n ng mga senador para magsagawa ng ocular inspection.

SNBA: Pupunta tayo do'n Cely.

Q: Yes ma'am. Siyempre ang primary committee na mag-iimbestiga, committee on environment, pero secondary po ang inyong committee on tourism. So Ma'am dahil ngayon puntahan nga din sa mga beach resort, kumporme medyo sa panawagan ni Senate President Zubiri na tingnan, imbestigahan dahil marami yatang nakaka-discourage sa mga turista. Marami daw tayong mga tourist attraction na mga lugar like mga beach wala namang mga clinic or mga medical health workers para in case of emergency may matatakbuhan. Isa po yata 'yan sa nakaka-discourage sa mga turista.

SNBA: Oo, isa 'yan do'n sa ano nga, kailangan din pagtuunan ng panahon pero kasi 'di ba Cely kung 'yong sa sarili nga nating kababayan kulang 'yong facilities natin. Kulang ang health workers, 'di ba? So talagang malaki 'yong problema natin pagdating do'n sa pangangailangan natin sa health. At kasama na diyan 'yong 'yan 'yong mga kasi kung matatandaan mo dati sa Siargao 'di ba? Si Karen Davil 'ata 'yon 'yong anak niya naaksidente tapos parang wala 'atang facility. So isa 'yan do'n sa dapat din natin pagtuunan ng pansin.

Q: Anyway ma'am kayo ay miyembro ng committee on women. At isa kayo sa hindi pumirma doon sa ipina-ikot ni Senador Robin Padilla para nga ma-reverse 'yong pag-contempt kay Pastor Quiboloy. Although may due process naman din na ginawa alinsunod ito pagsunod sa SC ruling 'yong show cause order pero do'n sa sagot ho ni Pastor Quiboloy parang ano pa rin eh hindi pa rin ho haharap itong si Pastor Quiboloy uh dahil sinasabing pagmamalabis daw ng kapangyarihan ng mga senador at 'yon nga so ngayon si senator Risa Hontiveros po ay hinihiling na kay SP Zubiri na tuluyan ng ipaaresto at mag-issue ng arrest warrant laban kay Pastor Quiboloy. Suportado n'yo po itong stand ng inyong committee chairman?

SNBA: Yes uh sabi ko will yield to the wisdom of the chairperson and sa aking palagay na-exhaust naman 'yong lahat ng proseso bago bago umabot do'n sa pag-aresto 'di ba katulad nga ng nabanggit mo binigyan pa siya ng panahon through the show cause order so I guess siguro maganda na lang baka there's a compromise katulad nga no'ng nabanggit ko ako willing ako na pumayag na mag appear siya. virtually. Dahil kasi parang nababanggit niya na may threat sa buhay niya. So baka isa 'yon do'n sa puwedeng payagan. Para lang maka-appear siya do'n sa hearing.

Q: Iyong ilan pong mga medyo kumakampi kay Pastor Quiboloy. Ang sinasabi nila bakit po'y pinipilit na maimbestigahan eh mayro'n na daw pong ipa-file na kaso sa korte ba't hindi pa ubaya sa korte itong mga kaso dahil ang Senate naman ay hindi makakapag-determina ng guilt nitong si Pastor Quiboloy dahil ang inyo naman po ay hanggang in aid of legislation lang.

SNBA: May mga pagkakataon din naman kasi sa senado na... Unang-una wala pang na-fa-file sa kaniya kasi 'di ba parangpinag-aaralan pa din ng DOJ 'di ba? So I guess it does not prohibit the committee from hearing 'yong cases. Siguro pag may nasampa na sa korte eh ibang usapan na 'yon. Or pag na or pag na-issuehan na siya ng warrant. Katulad ng nangyari kay Senyor Agila.

Q: Pero sa tingin n'yo better na humarap siya't sagutin kahit nga sabi niyo online. Dahil medyo mabigat 'yong mga reklamo no'ng ilang mga dating miyembro ng Kingdom of Jesus Christ.

SNBA: Kasi 'di ba pag may senate hearing tayo at kinompel ka to attend, dapat kang mag-attend eh. Isa 'yon do'n sa investigative powers ng senado.

Q: Ma'am pagdating naman dito sa Cha-Cha. Decided ka na ba? Kung boboto ka ng no or yes kasi ah 'yong house parang pine-pressure ang Senate dahil mabilis 'yong 'yong proseso ng kanilang uh pagtalakay at pag-apruba sa panukalang economic cha-cha.

SNBA: Ang balita ko nga parang next week i-ti-third reading na 'ata nila

Q: Opo bago mag-adjourn 'yong session

SNBA: Ang sa akin eh hindi dapat minamadali 'yong ganitong proseso dahil unang-una pagbabago to ng ating konstitusyon 'di ba kahit sabihin pa nila na economic provisions the mere fact na gagalawin 'yong constitution. So hindi dapat to minamadali. Kaya nga sinosuportahan ko 'yong gagawin ng committee na talagang iikot kami sa buong Pilipinas para mapakinggan kung ano 'yong mga sentimyento ng ating mga kababayan.

Q: Pero this early wala pa ho kayong decision ma'am? If you will vote yes or no dito sa ah panukalang economic change

SNBA: Oo ang sa akin gusto ko muna mapakinggan 'yong mga resource persons but so far sa mga narinig ko parang masmaraming resource person 'yong hindi yata nag-a-agree na baguhin 'yong ating economic provisions.

Q: At itong si dating Pangulong Rodrigo Duterte nagsalita pa na ipinu-push daw ito dahil ito ay nangangahulugan ng pag-extend sa term ng kasalukuyang administration. So the mere fact na may ganitong pahayag ang dating pangulo mas dapat ho na maging maingat ang mga mambabatas.

SNBA: Yes. At saka isa pa Cely hanggang ngayon hindi pa na-re-resolve 'yong voting jointly or voting separately kasi 'di ba do'n sa RBH6 'yong senate version nakasulat doon voting separately. Pero do'n sa RBH7 ng House of Representatives wala silang gano'ng provision. So para sa 'kin mali 'yong sinasabi nila na pareho lang 'yong RBH6 at RBH7. When may isang provision do'n na magkaiba.

Q: Eh ma'am may balita ba kayo? Kung may nabuo ng rules 'yong committee on rules pagdating sa paano 'yong gagawing ng senate sa pagtalakay at pag-apruba nitong ah RBH6.

SNBA: Actually nag-conduct na... I was there noong first hearing... meeting ng committee on rules and I think ang naging instruction eh ipa-aral sa COMSEC 'yong sinubmit ni Senator Tolentino.

Q: At panghuli na lang ma'am. Nag-file ka ng resolution para paimbestigahan 'yong mga ilang insidente na may namatay dahil may mga clinic na nag-a-administer noong IV glutathione. Pero ito ba hindi ito connected do'n sa nangyaring insidente kay Mariel Rodriguez?

SNBA: Hindi siya connected Cely pero kasi 'di ba parang a few weeks or a few months bago nangyari 'yong drip sa Senado eh may namatay so magandang tingnan kasi nga 'di ba sa online ang daming nag-po-promote nitong mga gluta gluta and in fact si Secretary Herbosa nga even before mangyari itong gluta drip sa Senado eh nagpahayag na siya na huwag gagawin 'tong gluta drip kasi wala pa 'tong FDA approval but pag sinearch mo even 'yong clinic na pi-no-promote ni Miss Mariel eh in-o-offer din niya 'yong glutathione so bakit gano'n 'di ba? Wala siyang FDA approval pero parang wala rin namang ginagawa 'yong DOH or 'yong FDA para tigilan or parusahan itong mga nag-po-promote ng glutathione.

Q: So ma'am anong committee ang mag-co-conduct ng inquiry do'n sa inyong reso?

SNBA: I think malamang Committee on Health 'yong mag hehear nito

Q: Pero hindi naman against kayo sa mga gustong pumuti?

SNBA: Actually but more than that kasi hindi pa siya approved for whitening eh ano siya 'yong ginagamit siya for cancer treatment so hindi natin alam kung ano 'yong magiging side effect 'di ba imbes na pumuti ka nga pero magkakasakit ka naman

Q: So ang concern ninyo 'yong kaligtasan ng publiko dahil kung nagiging kalakaran ito na ginagawa lang para magpaputi eh baka dumami 'yong...

SNBA: Magkaro'n ng sakit na 'di ba makakadagdag pa do'n sa problema natin.

Q: Naku! So ma'am sabi ni SP malabo daw suntok nga sa buwan 'yong makalipat sa bagong building this year. Baka daw ho January na. Tama po ba?

SNBA: Mukhang hopefully January. Mukhang ano na. Mukhang 'yan na 'yong talagang target date. By hook or by crook. Kasi alam mo naman na hanggang ano na lang ako. Kaming mga graduating hanggang June na lang.

Q: So at least may ilang buwan pa kayo na ma-i-enjoy n'yo pa 'yong magtrabaho doon sa bagong gusali?

SNBA: Oo. 'di ba kahit papaano maka-attend man lang kami ng ilang session do'n sa bagong senado.

Q: Bago kayo magtrabaho sa munisipyo ng Makati?

SNBA: Sa ibang building.

Q: Marami pong salamat sa pagkakataon dahil alam ko ang Saturday ay labada day.

SNBA: Nako eh siyempre hindi naman ako kung makakatanggi sa'yo Cely.

Q: Oo nga eh. Sayang 'yong kapehan no'ng Thursday.

SNBA: Oo nga eh. Eh kasi ano eh kailangan tapusin 'yong building so parang 'yong Thursday kasi ocular day dahil finishing na nga finishing na ngayon eh. So kailangan bantayan 'yong details.

Q: Naku marami pong salamat ma'am at happy weekend.

SNBA: Maraming salamat. ###