Transcript of Interview with Senate Minority Leader Franklin M. Drilon
DZBB's Bantay Balita sa Kongreso

Q: On the P33-B parked funds

SFMD: Tumawag siya (Sec. Dominguez) sa akin at aming napag-usapan itong nakadeposito sa PITC. Bilang finance secretary, naghahanap ng pondo para sa bakuna si Sec. Dominguez. Ang sabi nga ni Sec. Galvez ng IATF, kailangan ay mga P70 billion para mabakunahan ang 60 million sa ating mga kababayan. Mahigit P70 ang hinahanap. Dito nakita natin yung mga ahensya ng pamahalaan ay ibinibigay sa PITC ang pera para ipambili ng mga pangangailangan sa kanilang ahensya. Halimbawa itong AFP, nagpapabili ng combat boots at ibinibigay sa PITC ang pera. Sa ating budget, kapag hindi nagastos ang pera within a year ay ibabalik sa national treasury. Kaya para maiwasan iyan, ibinibigay sa PITC ang pera. Ang problema nakakalimutan na. Ang problema, lumobo nang lumobo at umabot na sa P33 billion noong 2019. Hindi iyan galing kay Sen. Drilon o kay Sec. Dominguez. Iyan ay galing sa COA. Nakita nila na iyan ay matagal ng natutulog sa mga bank accounts. Uulitin ko lang, ang ating nakikita ay P33.4 billion. Nag-usap kami ni Sec. Dominguez at sinabi niya na sang-ayon siya at nag-usap sila ni DBM Secretary na ito ay dapat ibalik sa national treasury. Nag-expired na ang authority to spend kaya pwede itong i-realign. Kung maalala ninyo itong si Sec. Domingue wonalis niya lahat para maghanap ng pondo para sa Bayanihan 1 at 2. Mababa ang collection ngayon. Bumagsak ang koleksyon kaya nagkaroon ng tinatawag na cash sweep.

Q: Hindi nawalis itong PITC.

SFMD: Hindi nila nakita.

Q: Nakikita n'yo po ba na mag-issue ang President ng executive order para ibalik ang P33 billion?

SFMD: Wala pa akong update diyan pero iyan ang sa pagkakaintindi ko sa sulat ni Sec. Dominguez kay Sec. Avisado, ito ay napagkasunduan nila. Ipa-follow up natin next week kung ano ang katayuan dito.

Hindi lang iyan. Akin ding nakita na sa accumulated funds sa PITC ay inilagay nila sa money market habang hindi pa nabibili yung mga pangangailangan ng ahensya. Kumita ito ng may P1.4 billion. Sa ilalim ng ating auditing code, ito po ay dapat ibalik sa national treasury. Ito po ay hindi kita ng PITC. Kita ito ng pondo na ibinigay sa kanila ng mga ahensya. Ang teknikal na tawag ay trust liabilities. Kapag inilagay sa bank yung pera, ang interest ng kita niyan, sang-ayon sa batas, ay dapat ibalik sa government. Ang ni-remit lang sa pamahalaan ay less than P400 million.

Q: Nasa kanila iyon?

SFMD: Nasa kanila. Ngunit iyan po ay pag-aari ng national government.

Q: Pwede bang i-invest yung pera at yung hindi nila ini-remit, may pananagutan po sila?

SFMD: Sa unang tanong, pwede naman na i-invest. Ngunit ang kita ay dapat sa pamahalaan. Ang hindi pagsauli ng pera na ito for a long period of time ay pwede silang kasuhan sa anti-graft. Dahilan sa ang lumalabas ay ginamit nila ang pera ng gobyerno nang walang pahintulot - ginamit nila sa operations, sa salaries, bonus, etc. Kaya iyan ang magiging punto ng ating investigation. Titingna natin kung nasaan na ang pondo na ito kung nasa kanila pa ba o nagastos na.

By the act of not remitting, naperwisyo na ang pamahalaan. Dalawa ang inilabag nila sa batas. Yung hindi nila ibinalik sa pamahalaan yung P33 billion at yung interest na hindi nila ibinalik.

Iyan ay graft and corruption. Pwede rin sabihin na iyan ay negligence at prejudicial to the government dahil hinawakan nila ang pera na dapat ay magamit ng government sa mga proyekto.

Q: Ang sabi ninyo ay may paglabag sa anti-graft act. Ito po ang sagot ni Sec. Lopez, ang sabi niya, walang nawawalang pera, walang naka-park, walang anomalya...

SFMD: Unang-una, ako ay nalulungkot kay Sec. Lopez. Naalala ko yung saying na "see no evil hear no evil, speak no evil". Ito ay lantad na pero pinagtatakpan pa niya ang mga tao na ito na kalokohan ang ginagawa. Dapat naibalik na iyan sa national government. Kung hindi ibigay sa PITC ang pondo, dapat naibalik na iyan dahilan sa patakaran natin sa budget within one year, ang hindi nagamit na pondo ay ibabalik ang pera . Anong ginawa nila? Ito ay itinago, nakaparada sa libro ng PITC.

I challenge Sec. Lopez, ilabas niya ang mga COA audit reports at doon makikita natin ang cash asset, ibig sabihin yung pondo sa pamahalaan. Magkano ang liabilities, mga ganon ding halaga iyon. Kung titingnan mo over the years, taun--taon lumolobo ito. Pangalawa, kumikita ito ng interest pero hindi nila nireremit sa pamahalaan na siya ang may-ari ng interest na ito dahilan pera nila ito.

I am saddened by the way Sec. Lopez is turning a blind eye. Para siyang bulag. Itong mali kitang-kita na. Iyan ay nasa libro, hindi imbento iyan, nasa COA report. Tingnan mo yung report, nasa P1 billion ang hindi ibinabalik sa government.

Q: Ang sabi ninyo ay ibalik dapat ito sa national treasury, ang PITC po ay walang subsidy ng government, kapag ibinalik itong P33-B tapos yung kinita na P1B out of that, maba-bankrupt ang PITC.

SFMD: Hindi naman sila kailangan. May procurement service ang DBM. Pareho lang ang ginagawa nila.

Q: Ang ibig sabihin, pwede nang buwagin ang PITC through an executive order?

SFMD: Pwede, dahilan sa binuo nating batas na GCG Act. Ang GCG ay may kapangyarihang tingnan kung ang isang GOCC, kung sa tingin nila ay duplication o pwede nang gawin ng private sector, pwede nilang irekomenda sa Pangulo na buwagin at ipatigil na ang operasyon ng PITC.

Q: Is it your recommendation na buwagin na lang?

SFMD: Buwagin na lang at duplication lang iyan. Nape-perwisyo ang pamahalan dahilan sa pagtatago nila ng pera ng pamahalaan. Ultiin ko lang, duplication na lang ang PITC dahil may DBM-PS at may bids and awards ang mga ahensya. Halimbawa itong paparating na bakuna, iyan ay pwedeng bilhin ng DOH. Kung PITC pa ang bibili, may commission pa sila na 1% to 4%, ang 1% ng P20 billion ay P200 million.

Kaya dapat buwagin na iyan. Hindi tama ang kanilang ginagawa. Illegal at immoral.

Q: Ang tagal na po nitong PITC, mga 1970s pa, bakit ngayon lang ito naungkat?

SFMD: Sa umpisa, kailangan naman dahilan sila yung naatasan na bumili ng generic medicines galing sa India. Sa kanilang charter, sila yung tutulong sa mga maliliit na negosyante pare magkaroon ng kakayahan na mag-angkat internationally...

SFMD: Nabanggit n'yo nga po may criminal liability, hanggan saan aabot ito? Si Sec. Lopez ay chairman of the board at member din ang NEDA secretary.

SFMD: I will not go to that extent. Hindi naman natin alam. In fairness, wala naman akong nakikita sa mga binigay na dokumento na partisipasyon ni Sec. Lopez o ng board. Ang mga nagdedesisyon nito, ang assumption ko, ang nagde-decide ay yung president ng PITC. Uulitin ko, hindi ko sinasabi na may liability si Sec. Lopez dahil siya ay chairman. Tingnan natin.

Q: Mayroon pa po bang ibang agencies, may sinabi ni Cong. Andaya may sinasabi sa DBM-PS...

SFMD: Wala naman mali o diperensya na magpabili ka. Ang problema, kapag sinabi mo na saka na lang bumili, ideposito muna natin at gamitin muna natin ang interest. Iyan ang hindi tama.